DOI issue:
Rozprawy
DOI article:Bek-Koreń, Aleksandra: Twórczość głogowskiego rzeźbiarza Johanna Pola: "destrukcja mitu"
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.48106#0032
28
Aleksandra Bek-Koreń
18. Krąg Georga Webera, epitafium Caspara Kirchnera w kościele
parafialnym w Bolesławcu, po 1627. Fot. Jan Harasimowicz.
stosowanych przez Pola, który traktuje je jak deko-
rację jubilerską. W atrybucji tego epitafium mylące
okazało się zapewne podobieństwo do pomnika
Hansa Christofa von Zedlitz (obecnie uznany
za dzieło Mistrza Epitafium Caspara von Stosch
w Czerninie), który również próbowano wiązać
z Polem. W obu dziełach, umieszczonych dokład-
nie naprzeciwko siebie, zastosowano bowiem analo-
giczny typ. Jednak poza ogólnym schematem archi-
tektonicznym, umieszczeniem całopostaciowego
przedstawienia upamiętnionego w części środkowej
i motywów główek kobiecych na konsolach cokołu,
realizacje te nie wykazują podobieństw. Trudno też
uznać któregoś ze znanych rzeźbiarzy legnickich za
autora tego zdradzającego wyraźne związki stylowe
z rzeźbą saską epitafium.
Kolejnym dziełem, które próbowano powią-
zać z Johannem Polem, jest wykonane w 1626 r.
epitafium Georga Rudolpha von Czedlitz i Barbary
z domu von Widebach (il. 19) w Brzegu Głogow-
skim (Brieg), ufundowane przez Barbarę41. Mimo
że powstało w dwa lata po epitafium Wenzela von
Zedlitz, znajdującym się w oddalonym o dwa kilo-
metry Kromolinie, brakuje między nimi jakichkol-
wiek zależności. Zastanawia to wobec faktu, że oba
te dzieła były przypisywane temu samemu rzeźbia-
rzowi. Epitafium Czedlitzów, o doskonale rozwią-
zanej strukturze architektonicznej i kompozy-
cji, zachowanej równowadze pomiędzy struktu-
rą, rzeźbą figuralną i dekoracją ornamentalną, jest
dziełem przewyższającym poziomem artystycznym
dorobek Johanna Pola. Przede wszystkim wysoki
poziom odkucia rzeźby figuralnej świadczy o braku
powiązania z twórczością Pola. W realizacjach Pola
wyraźnie uchwytne są bowiem potknięcia anato-
miczne, nieumiejętność oddawania muskulatury
ciała ludzkiego, czy pewnego rodzaju sztuczność
pozy, wyczuwalna jest także naiwność prowincjonal-
nego rzeźbiarza (na przykład uszaki portali jawor-
skich). Pol niedociągnięcia rzeźby figuralnej tuszuje
19. Epitafium Georga Rudolpha von Czedlitz i jego żony Barbary
z domu von Widebach w kościele parafialnym w Brzegu Głogow-
skim, 1626. Fot. Aleksandra Bek-Koreń.
Aleksandra Bek-Koreń
18. Krąg Georga Webera, epitafium Caspara Kirchnera w kościele
parafialnym w Bolesławcu, po 1627. Fot. Jan Harasimowicz.
stosowanych przez Pola, który traktuje je jak deko-
rację jubilerską. W atrybucji tego epitafium mylące
okazało się zapewne podobieństwo do pomnika
Hansa Christofa von Zedlitz (obecnie uznany
za dzieło Mistrza Epitafium Caspara von Stosch
w Czerninie), który również próbowano wiązać
z Polem. W obu dziełach, umieszczonych dokład-
nie naprzeciwko siebie, zastosowano bowiem analo-
giczny typ. Jednak poza ogólnym schematem archi-
tektonicznym, umieszczeniem całopostaciowego
przedstawienia upamiętnionego w części środkowej
i motywów główek kobiecych na konsolach cokołu,
realizacje te nie wykazują podobieństw. Trudno też
uznać któregoś ze znanych rzeźbiarzy legnickich za
autora tego zdradzającego wyraźne związki stylowe
z rzeźbą saską epitafium.
Kolejnym dziełem, które próbowano powią-
zać z Johannem Polem, jest wykonane w 1626 r.
epitafium Georga Rudolpha von Czedlitz i Barbary
z domu von Widebach (il. 19) w Brzegu Głogow-
skim (Brieg), ufundowane przez Barbarę41. Mimo
że powstało w dwa lata po epitafium Wenzela von
Zedlitz, znajdującym się w oddalonym o dwa kilo-
metry Kromolinie, brakuje między nimi jakichkol-
wiek zależności. Zastanawia to wobec faktu, że oba
te dzieła były przypisywane temu samemu rzeźbia-
rzowi. Epitafium Czedlitzów, o doskonale rozwią-
zanej strukturze architektonicznej i kompozy-
cji, zachowanej równowadze pomiędzy struktu-
rą, rzeźbą figuralną i dekoracją ornamentalną, jest
dziełem przewyższającym poziomem artystycznym
dorobek Johanna Pola. Przede wszystkim wysoki
poziom odkucia rzeźby figuralnej świadczy o braku
powiązania z twórczością Pola. W realizacjach Pola
wyraźnie uchwytne są bowiem potknięcia anato-
miczne, nieumiejętność oddawania muskulatury
ciała ludzkiego, czy pewnego rodzaju sztuczność
pozy, wyczuwalna jest także naiwność prowincjonal-
nego rzeźbiarza (na przykład uszaki portali jawor-
skich). Pol niedociągnięcia rzeźby figuralnej tuszuje
19. Epitafium Georga Rudolpha von Czedlitz i jego żony Barbary
z domu von Widebach w kościele parafialnym w Brzegu Głogow-
skim, 1626. Fot. Aleksandra Bek-Koreń.