Muzeum Narodowe <Breslau> [Hrsg.]; Muzeum Śla̜skie <Breslau> [Hrsg.]: Roczniki Sztuki Śląskiej (20.2011)

62

ks. Mirosław Nowak


25. Willem van den Błock, kariatydy z nagrobka Piotra Tarnowskiego w kolegiacie w Łowiczu, 1604. Fot. W. Górski.

w Gdańsku (1586), Strobandów w Toruniu (1590)
czy Piotra Tarnowskiego w Łowiczu (1604; il. 25)143.
Na Śląsku, bardzo silnie zniderlandyzowanym
i pozostającym zresztą pod wyraźnym wpływem
Gdańska w końcu XVI w, owe kariatydowe rozwią-
zania występują choćby w epitafium Prausera
i Rittera w kościele św. Jakuba w Nysie (1565)l44.
W kaplicy bł. Czesława nawiązano do owej prze-
szło stupięćdziesięcioletniej tradycji niderlandzkiej,
obecnej w całej Europie Środkowej. Nasze kariatydy,
będące personifikacjami cnót kardynalnych, a wspiera-
jące mensę ołtarza, opatrzono tradycyjnymi kapitelami
jońskimi (il. 26a-d). Na dodatek owa walka tocząca się

w czterech grupach, owe kościotrupy, lwy i baranki
pod mensą ołtarzową też czerpią raczej z tradycji
północnej, ze swoim naturalizmem i pewnym prze-
rysowaniem. Rodzi się w związku z tym podejrzenie,
że zarówno owe północne z ducha kariatydy, jak i owe
cztery grupy walki z występkami doprojektowal kto
inny, nie Włoch, a artysta północny, zapewne miej-
scowy - wrocławski. Widocznie dominikanie posta-
nowili wzbogacić pierwotnie zaplanowany program.
Natomiast tumba, jej umieszczenie, wymiary, usytu-
owanie mensy i sarkofagu - wszystko to wykonane
zostało wedle pierwotnego, włoskiego projektu, który
musiał uwzględniać i przewidywać całość.