DOI Heft:
Rozprawy
DOI Artikel:Nowak, Ks. Mirosław: Wartości artystyczne kaplicy bł. Czesława we Wrocławiu
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.48107#0078
74
ks. Mirosław Nowak
45. Autor anonimowy, fresk Apoteoza bł. Czesława w kopule kaplicy bł. Czesława przy kościele Dominikanów we Wrocławiu, przed
1730. Fot. M. Nowak.
Nawet poprzednie, wielkie wrocławskie dzieło,
jakie w latach 1703-1706 stworzył Johann Michael
Rottmayer na sklepieniu kościoła Jezuitów185, jest
bardziej nowatorskie i odważne niż fresk w naszej
kaplicy.
Jeśli kompozycyjnie i koncepcyjnie jest nasze
malowidło kopuły bardzo zachowawcze i zdaw-
kowe, to trzeba przyznać, że sam dukt pędzla,
widoczny dziś po ostatniej konserwacji186, dobrze
świadczy o autorze. Wyraźnie zależy od wzorów
Willmanna - willmannowska jest spontaniczność
dotknięcia i walorowy sposób malowania.
Natomiast zdecydowanie bardziej czytelne
dla widza są wielkie figury 12 apostołów umiesz-
czone po trzy w pendentywach. Została tu zasto-
sowana sympatyczna „gierka” iluzjonistyczna - oto
pary aniołków rozsuwają ciężkie, wiśniowe kotary,
by naszym oczom ukazać wizerunki apostołów.
Jednakże same postacie są znów bardzo zacho-
wawcze, statyczne i dość sztywne.
Z całej freskowej rodziny wydają się najlepsze
sceny z życia błogosławionego umieszczone po
bokach okien. Bardziej są dynamiczne, swobodniej
skomponowane, umieszczone w większości na tle
pięknego pejzażu. Niestety z dołu są właściwie dla
widza nieczytelne.
Obrazy
Obydwa obrazy boczne, autorstwa pochodzącego
z Antwerpii Franza de Backera187 - Chrzest tatarskiego
księcia (il. 46) oraz Cud wskrzeszenia dziecka wykonane
zostały zgodnie z tradycyjną ikonografią chrztów
i cudów. Przygięta pokornie postawa chrzczonego
znana jest z niezliczonych przedstawień takich
scen w barokowej ikonografii świętych. Autor jest
rzemieślnikiem zręcznym, wszystkie ruchy, skłony
głów, gesty tłumu postaci, prowadzą nieodmiennie
wzrok widza ku głównym dwu postaciom. Bardziej
oryginalnie ukazany jest sam udzielający chrztu,
stoi on bowiem frontem do widza. Oczywiście nie
mogło zabraknąć jednej postaci, która odwraca się
dyskutując z sąsiadem (służący z tacą na pierwszym
planie).
Błogosławiony Czesław w malowidle Cud
wskrzeszenia dziecka przedstawiony został z unie-
sionym w górę palcem wskazującym prawej dłoni,
ks. Mirosław Nowak
45. Autor anonimowy, fresk Apoteoza bł. Czesława w kopule kaplicy bł. Czesława przy kościele Dominikanów we Wrocławiu, przed
1730. Fot. M. Nowak.
Nawet poprzednie, wielkie wrocławskie dzieło,
jakie w latach 1703-1706 stworzył Johann Michael
Rottmayer na sklepieniu kościoła Jezuitów185, jest
bardziej nowatorskie i odważne niż fresk w naszej
kaplicy.
Jeśli kompozycyjnie i koncepcyjnie jest nasze
malowidło kopuły bardzo zachowawcze i zdaw-
kowe, to trzeba przyznać, że sam dukt pędzla,
widoczny dziś po ostatniej konserwacji186, dobrze
świadczy o autorze. Wyraźnie zależy od wzorów
Willmanna - willmannowska jest spontaniczność
dotknięcia i walorowy sposób malowania.
Natomiast zdecydowanie bardziej czytelne
dla widza są wielkie figury 12 apostołów umiesz-
czone po trzy w pendentywach. Została tu zasto-
sowana sympatyczna „gierka” iluzjonistyczna - oto
pary aniołków rozsuwają ciężkie, wiśniowe kotary,
by naszym oczom ukazać wizerunki apostołów.
Jednakże same postacie są znów bardzo zacho-
wawcze, statyczne i dość sztywne.
Z całej freskowej rodziny wydają się najlepsze
sceny z życia błogosławionego umieszczone po
bokach okien. Bardziej są dynamiczne, swobodniej
skomponowane, umieszczone w większości na tle
pięknego pejzażu. Niestety z dołu są właściwie dla
widza nieczytelne.
Obrazy
Obydwa obrazy boczne, autorstwa pochodzącego
z Antwerpii Franza de Backera187 - Chrzest tatarskiego
księcia (il. 46) oraz Cud wskrzeszenia dziecka wykonane
zostały zgodnie z tradycyjną ikonografią chrztów
i cudów. Przygięta pokornie postawa chrzczonego
znana jest z niezliczonych przedstawień takich
scen w barokowej ikonografii świętych. Autor jest
rzemieślnikiem zręcznym, wszystkie ruchy, skłony
głów, gesty tłumu postaci, prowadzą nieodmiennie
wzrok widza ku głównym dwu postaciom. Bardziej
oryginalnie ukazany jest sam udzielający chrztu,
stoi on bowiem frontem do widza. Oczywiście nie
mogło zabraknąć jednej postaci, która odwraca się
dyskutując z sąsiadem (służący z tacą na pierwszym
planie).
Błogosławiony Czesław w malowidle Cud
wskrzeszenia dziecka przedstawiony został z unie-
sionym w górę palcem wskazującym prawej dłoni,