DOI issue:
Recenzje i omówienia
DOI article:Oszczanowski, Piotr: Addenda
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.48107#0280
276
Piotr Oszczanowski
analiza formalna epitafium rodziny Baudissów (poz.
kat. 136) oraz prezentacja dyskusji naukowej o alaba-
strowym reliefie w jego części środkowej winny być
chyba wyłączone z katalogu malarstwa do specjali-
stycznego artykułu na temat rzeźby nowożytnej lub
wręcz katalogu zbiorów tejże.
Są to oczywiście precedensy, ale są być może
skutkiem pomysłu - któremu Muzeum Narodowe
we Wrocławiu pozostaje wierne od lat - jakim jest
wydawanie katalogów własnych zbiorów sztuki
i rzemiosła oraz konsekwentna organizacja specjalnie
urządzanych wystaw przy okazji tych publikacji. A ta
zasada sprawia, że wystawy stają się wielokrotnie
tylko dopełnieniem prezentacji zbiorów na galeriach
stałych5.
Rozmiar i wielorakość opisywanego zbioru obra-
zów były zapewne powodem, że w tak obszernym
tekście nie uniknięto kilku omyłek w sformuło-
waniach. Należy do nich podpisanie jako zaginio-
nego epitafium malarza wrocławskiego Georga
Scholtza Starszego w kościele św. Marii Magda-
leny (s. 18), z którego, prócz obrazu, zachowało
się na pierwotnym miejscu kamienne obramienie
z tablicą inskrypcyjną. W odniesieniu do kilku
innych zabytków w tej świątyni informacje o ich
niezachowaniu są błędne: mosiężny relief z płyty
nagrobnej Hansa Mohrenberga (poz. kat. 23)6,
1. Anonimowy rzeźbiarz wrocławski, Epitafium herbowe burmistrza
Wrocławia Samuela von Sabischa und Mahlen (1598-1671), drewno,
rzeźbione i polichromowane, 1671. Kościół św. Elżbiety we Wro-
cławiu, dawna biblioteka. Fot. P Oszczanowski.
2. Anonimowy malarz wrocławski, Portret kupca i rajcy wrocław-
skiego Melchiora Schlechta (1613-1686), fragment epitafium, olej,
blacha miedziana, ok. 1686. Kościół św. Elżbiety we Wrocławiu.
Fot. B. Oszczanowska.
epitafia herbowe (nie - tablice herbowe) Samuela
von Sabischa und Mahlen z 1671 r. (il. 1), Augu-
stina Heinricha von Kromayera z 1699 r., Christiana
Hoffmanna i Wenzeslausa Reichela (poz. poz. kat.
202, 203, 205, 206) znajdują się w kościele oraz
w jego dawnej bibliotece. Wchodzącą w skład galerii
portretowej autorstwa Georga Scholtza Młodszego
podobiznę Melchiora Schlechta (poz. kat. 219) nale-
żało może zestawić - bo ze względu na stan zacho-
wania trudno ją porównywać - z jego portretem
umieszczonym w epitafium w kościele św. Elżbiety
(il. 2)7. Omyłką jest zatytułowanie obrazu Gottloba
Siegmunda Knoefoela Próba Towarzystiua Muzycz-
nego „Schwagerei” z autoportretem artysty (s. 33 i 366),
podczas gdy jest to symboliczne i anegdotyczne
wyobrażenie początków tego towarzystwa, namalo-
wane z okazji 25-lecia jego istnienia8.
Autorzy Katalogu odnoszą się krytycznie do in-
nych, podejmowanych we wcześniejszych badaniach
prób ustalenia tożsamości bohaterów malowideł, ale
także Ich propozycje identyfikacji modeli są bardzo
wątpliwe. Można zapytać, gdzie znaleźli ostateczne
potwierdzenie, że zaginiony obraz z 1549 r. z przed-
stawieniem patrycjusza (ilustracja na s. 11) jest rze-
czywiście podobizną Nicolausa II von Rehdigera?
Czy istnieją argumenty, aby w podobiźnie Vogta
Piotr Oszczanowski
analiza formalna epitafium rodziny Baudissów (poz.
kat. 136) oraz prezentacja dyskusji naukowej o alaba-
strowym reliefie w jego części środkowej winny być
chyba wyłączone z katalogu malarstwa do specjali-
stycznego artykułu na temat rzeźby nowożytnej lub
wręcz katalogu zbiorów tejże.
Są to oczywiście precedensy, ale są być może
skutkiem pomysłu - któremu Muzeum Narodowe
we Wrocławiu pozostaje wierne od lat - jakim jest
wydawanie katalogów własnych zbiorów sztuki
i rzemiosła oraz konsekwentna organizacja specjalnie
urządzanych wystaw przy okazji tych publikacji. A ta
zasada sprawia, że wystawy stają się wielokrotnie
tylko dopełnieniem prezentacji zbiorów na galeriach
stałych5.
Rozmiar i wielorakość opisywanego zbioru obra-
zów były zapewne powodem, że w tak obszernym
tekście nie uniknięto kilku omyłek w sformuło-
waniach. Należy do nich podpisanie jako zaginio-
nego epitafium malarza wrocławskiego Georga
Scholtza Starszego w kościele św. Marii Magda-
leny (s. 18), z którego, prócz obrazu, zachowało
się na pierwotnym miejscu kamienne obramienie
z tablicą inskrypcyjną. W odniesieniu do kilku
innych zabytków w tej świątyni informacje o ich
niezachowaniu są błędne: mosiężny relief z płyty
nagrobnej Hansa Mohrenberga (poz. kat. 23)6,
1. Anonimowy rzeźbiarz wrocławski, Epitafium herbowe burmistrza
Wrocławia Samuela von Sabischa und Mahlen (1598-1671), drewno,
rzeźbione i polichromowane, 1671. Kościół św. Elżbiety we Wro-
cławiu, dawna biblioteka. Fot. P Oszczanowski.
2. Anonimowy malarz wrocławski, Portret kupca i rajcy wrocław-
skiego Melchiora Schlechta (1613-1686), fragment epitafium, olej,
blacha miedziana, ok. 1686. Kościół św. Elżbiety we Wrocławiu.
Fot. B. Oszczanowska.
epitafia herbowe (nie - tablice herbowe) Samuela
von Sabischa und Mahlen z 1671 r. (il. 1), Augu-
stina Heinricha von Kromayera z 1699 r., Christiana
Hoffmanna i Wenzeslausa Reichela (poz. poz. kat.
202, 203, 205, 206) znajdują się w kościele oraz
w jego dawnej bibliotece. Wchodzącą w skład galerii
portretowej autorstwa Georga Scholtza Młodszego
podobiznę Melchiora Schlechta (poz. kat. 219) nale-
żało może zestawić - bo ze względu na stan zacho-
wania trudno ją porównywać - z jego portretem
umieszczonym w epitafium w kościele św. Elżbiety
(il. 2)7. Omyłką jest zatytułowanie obrazu Gottloba
Siegmunda Knoefoela Próba Towarzystiua Muzycz-
nego „Schwagerei” z autoportretem artysty (s. 33 i 366),
podczas gdy jest to symboliczne i anegdotyczne
wyobrażenie początków tego towarzystwa, namalo-
wane z okazji 25-lecia jego istnienia8.
Autorzy Katalogu odnoszą się krytycznie do in-
nych, podejmowanych we wcześniejszych badaniach
prób ustalenia tożsamości bohaterów malowideł, ale
także Ich propozycje identyfikacji modeli są bardzo
wątpliwe. Można zapytać, gdzie znaleźli ostateczne
potwierdzenie, że zaginiony obraz z 1549 r. z przed-
stawieniem patrycjusza (ilustracja na s. 11) jest rze-
czywiście podobizną Nicolausa II von Rehdigera?
Czy istnieją argumenty, aby w podobiźnie Vogta