DOI Artikel:
Kowalska, Anna; Kędziora, Mieczysław; Camra, Józef; Pietrzyk, Barbara; Stępiński, Janusz; Se̜dzimir, Anna; Se̜dzimir, Jerzy: Fizykochemiczne badania próbki skorodowanego kielicha znalezionego w grobowcu biskupa Maurusa
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.19898#0032
2,6 2.9 ene rg ią Cke V]
4. Wykonane metodą mikrosondy rentgenowskiej ilościo-
we oznaczenia w punktach (obszary o średnicy około
jednego mikrometra) widocznych na fotografii 3b
tości w badanym punkcie powierzchni próbki.
Analiza wykonana w punktach przełomu (za-
znaczonych na fotografii 3b) wykazuje, że w głę-
bi próbki istnieją ziarna metalicznego srebra,
natomiast w pobliżu powierzchni srebro jest
związane w postaci AgCl. Penetrację korozji
wzdłuż granic ziaren oraz będącą jej wynikiem
dezintegrację metalu obrazują dwie fotografie
5a i b.
Opisane wyżej fakty tłumaczą, stwierdzoną
analitycznie, obecność metalicznego srebra w
okruchu produktów korozji, który samorzutnie
odpadł od kielicha. Masa srebra związanego w
postaci chlorku nie jest więc jedynym mierni-
kiem wielkości korozji. Należy również uwzględ-
nić masę ziaren metalicznego srebra, które ule-
gły wykruszeniu w wyniku tego procesu.
Przedstawiony materiał ilustracyjny stanowi
niewielką część dokumentacji przeprowadzonych
badań. Całość uzyskanych wyników zamieszczo-
no w 40-stronicowym sprawozdaniu zawierają-
cym 24 zdjęcia, 12 wykresów oraz 3 tabele, któ-
re sporządzono w trzech egzemplarzach: jeden
przekazano księdzu prałatowi Januszowi Bielań-
skiemu (Zarząd Bazyliki Metropolitalnej), drugi
otrzymała dr inż. Elżbieta Nosek (Muzeum Ar-
cheologiczne, Pracownia Konserwacji Metali),
trzeci — stanowiący wspólną własność zespołu
prowadzącego badania — jest przechowywany
przez prof. Jerzego Sędzimira (Zakład Chemii Fi-
zycznej i Elektrochemii AGH).
5. Zdjęcia różnych miejsc przełomu próbki ilustrujące
penetrację kcrozji wzdłuż granic ziaren metalu. Mikro-
skop scanningowy: a — powiększenie 2200 X; b — po-
większenie 2500 X
4. PODSUMOWANIE
A. Celem badań było uzyskanie informacji o
rodzaju korozji i stopniu skorodowania kielicha
znalezionego w grobowcu biskupa Maurusa. Da-
ne te były potrzebne do racjonalnego doboru me-
tod konserwacji. Biorąc pod uwagę małą masę
próbki, nie należy uzyskanych wyników trakto-
wać jako reprezentatywnych dla całego obiektu.
28
4. Wykonane metodą mikrosondy rentgenowskiej ilościo-
we oznaczenia w punktach (obszary o średnicy około
jednego mikrometra) widocznych na fotografii 3b
tości w badanym punkcie powierzchni próbki.
Analiza wykonana w punktach przełomu (za-
znaczonych na fotografii 3b) wykazuje, że w głę-
bi próbki istnieją ziarna metalicznego srebra,
natomiast w pobliżu powierzchni srebro jest
związane w postaci AgCl. Penetrację korozji
wzdłuż granic ziaren oraz będącą jej wynikiem
dezintegrację metalu obrazują dwie fotografie
5a i b.
Opisane wyżej fakty tłumaczą, stwierdzoną
analitycznie, obecność metalicznego srebra w
okruchu produktów korozji, który samorzutnie
odpadł od kielicha. Masa srebra związanego w
postaci chlorku nie jest więc jedynym mierni-
kiem wielkości korozji. Należy również uwzględ-
nić masę ziaren metalicznego srebra, które ule-
gły wykruszeniu w wyniku tego procesu.
Przedstawiony materiał ilustracyjny stanowi
niewielką część dokumentacji przeprowadzonych
badań. Całość uzyskanych wyników zamieszczo-
no w 40-stronicowym sprawozdaniu zawierają-
cym 24 zdjęcia, 12 wykresów oraz 3 tabele, któ-
re sporządzono w trzech egzemplarzach: jeden
przekazano księdzu prałatowi Januszowi Bielań-
skiemu (Zarząd Bazyliki Metropolitalnej), drugi
otrzymała dr inż. Elżbieta Nosek (Muzeum Ar-
cheologiczne, Pracownia Konserwacji Metali),
trzeci — stanowiący wspólną własność zespołu
prowadzącego badania — jest przechowywany
przez prof. Jerzego Sędzimira (Zakład Chemii Fi-
zycznej i Elektrochemii AGH).
5. Zdjęcia różnych miejsc przełomu próbki ilustrujące
penetrację kcrozji wzdłuż granic ziaren metalu. Mikro-
skop scanningowy: a — powiększenie 2200 X; b — po-
większenie 2500 X
4. PODSUMOWANIE
A. Celem badań było uzyskanie informacji o
rodzaju korozji i stopniu skorodowania kielicha
znalezionego w grobowcu biskupa Maurusa. Da-
ne te były potrzebne do racjonalnego doboru me-
tod konserwacji. Biorąc pod uwagę małą masę
próbki, nie należy uzyskanych wyników trakto-
wać jako reprezentatywnych dla całego obiektu.
28