Studia Waweliana (2.1993)

nie są dane jako to w rogu od kościoła św. Idzie-
go i nad mieszkaniem wielkorządowem, także
nad kredensem nie masz go nic" 6. Informację tę
potwierdzają publikowane poniżej rachunki, któ-
re podają koszty odbudowy więźby i pokrycia
dachu gontem. Zdając sobie sprawę, że w ów-
czesnej sytuacji politycznej Rzeczypospolitej uzy-
skanie funduszy na całkowitą odbudowę zamku
w najbliższych latach może być niemożliwe,
zdecydowano się na rozwiązanie tymczasowe i
prowizoryczne, kryjąc zamek gontem w celu za-
bezpieczenia gmachu przed dalszym popadaniem
w ruinę.

Rachunki obejmują wydatki od 11 sierpnia
do 28 listopada. W pierwszym miesiącu kupowa-
no potrzebne materiały budowlane i zwożono je
na Wawel. Głównym dostawcą był Micjusz z
Przegini. który dostarczył rynny, krokwie i łaty
o wartości 820 zł. Gonty kupowano m. in. w
Lanckoronie, u Smutka ze Zwierzyńca i Jacen-
tego Wołoszynka, a gwoździe w Sułkowicach.
Łącznie zakupiono np. 613 łokci rynien, 639
krokwi, 75 000 gontów (mniejszych i większych),
8000 dachówek (nad salę Poselską i kamienicę
Sepną).

Odbudowa dachu rozpoczęta 14 września
trwała do końca listopada. W każdym tygodniu
pracowało po kilkunastu cieślów, którym poma-
gało 2—3 pomocników. Rachunki podają nazwi-
ska 17 cieśli, byli to: Walentiusz Cieśla, Matiasz
Dyet, Wojciech Goraszewicz, Jakub Jodłowski,
Jakub Krzyszkowski, Jakub Maronczyk, Krzy-
sztof Młynarczyk, Jan Pacek (Packa), Jacek
Przygodzki, Wojciech Przygodzki, Jan Rękalski,
Wojciech Sagan, Matiasz Saganik. Wawrzyniec
Siwek, Wojciech Talczyk, Jakub Urbankowicz
(Urbańkowicz, Urbańczyk) i Stanisław Wójciko-
wicz. Pracami kierował nie wymieniony z na-
zwiska magister. Dniówka cieśli kształtowała się
od 20 gr do 1 zł, magister za tydzień pobie-
rał 10 zł. W sumie na opłacenie cieśli wydano
639 zł 14 gr. Rachunki zawierają jeszcze kilka
innych drobnych wydatków na naprawę studni,
postawienie pieca w kordegardzie oraz na deski.

którymi zabito okna zamku „aby śniegiem lub
deszczem nie zawiwało" 1.

Jak już wyżej wspomnieliśmy, pracami kie-
rował nie wymieniony z nazwiska magister. Naj-
prawdopodobniej był nim Piotr Beber. Architekt
i budowniczy zajmujący się przede wszystkim
kopułami i hełmami, który m. in. odnowił wieże:
cerkwi Wołoskiej we Lwowie, ratusza krakow-
skiego, klasztoru jasnogórskiego oraz prowadził
prace w zamku i ratuszu w Żółkwi8. Po pożarze
kościoła parafialnego w Żywcu w roku 1711 wy-
budował nowy dach i prowizoryczny hełm wie-
ży, w związku z tymi pracami Dziejopis żywiecki
nazywa go budowniczym zamku krakowskiego9.
Beber mocno związany był z Wawelem i naj-
prawdopodobniej już w latach osiemdziesiątych
XVII wieku mieszkał na wzgórzu. Wskazuje na
to fakt ochrzczenia dwóch jego córek w katedrze
wawelskiej — Anny urodzonej w 1686 r. i Te-
resy urodzonej w 1689 10. Zapewne od roku 1709
pełnił obowiązki klucznika zamku, do którego
kompetencji należał dozór techniczny nad gma-
chem i opieka nad jego wyposażeniem wewnę-
trznym n. Jako klucznik brał udział w rewizji
zamku i podpisał inwentarz z roku 1709/1710.
Jeszcze przed rewizją Beber wykonał prace w
młynie konnym na Wawelu12. Józef Lepiarczyk
i Bolesław Przybyszewski wskazują na możliwość
prowadzenia przez niego prac w katedrze 13.

Prace zostały przeprowadzone w czasie, kie-
dy wielkorządy krakowskie dzierżawił od Józefa
Stanisława Potockiego Ludwik Głoszkowski u.
Koszt całkowity remontu zamku w roku 1705
wyniósł 3587 zł 19 gr. Pokryty gontami dach
ulegał szybkiemu niszczeniu, o czym świadczy
inwentarz z roku 1709/1710. przetrwał jednak aż
do lat 1728—1729.

II. RACHUNKI REPERACJI ZAMKU Z ROKU 1741

W posiadanych przez Muzeum Narodowe w
Krakowie, a przechowywanych w Bibliotece
Czartoryskich materiałach po Stanisławie Tom-

6 Wawel, 2, s. 600.

7 Zob. Regestr wydatku pieniędzy..., 1705, s. 12.

8 Zob. Z a g ó r o w s k i, o. c, s. 464; S. Łoza, Ar-
chitekci i budowniczowie w Polsce, Warszawa 1954, s. 31.

9 Chronografia albo Dziejopis żywiecki [...] przez
Andrzeja Komonieckiego, wyd. S. Grodziski i I.
Dwornicka, Żywiec 1987, s. 361.

10 K. Kaczmarczyk, Piotr Beber [w:] Polski
słownik biograficzny, 1, 1935, s. 387.

11 Wawel, 2, s. 581; T o m k o w i c z, Wawel, 1, s.
207—208.

12 Wawel, 2, s. 601.

13 J. Lepiarczyk i B. Przybyszewski, Ka-
tedra na Wawelu w wieku XVIII [w:] Sztuka baroku.
Materiały sesji naukowej ku czci śp. profesorów Adama
Bochnaka i Józefa Lepiarczyka [...], Kraków 1991, s. 23.

14 Urzędnicy województwa krakowskiego XVI—
XVIII wieku. Spisy, oprać. S. Cynarski i A. F a 1-
n i o w s k a-G r a d o w s k a, Kórnik 1990, s. 168—169.

42