Studia Waweliana (13.2007)

misie (np. lewych rąk personifikacji ognia i powietrza) - inaczej
niż w rycinach - nie tłumaczą się wykonywaną czynnością.

Kat. 14

Bardzo licznie zachowane oraz znane z wcześniejszych pub-
likacji srebra z warsztatu Petera II Rodego stały się ostatnio
przedmiotem monograficznego artykułu111.

Kubek w zbiorach wawelskich pozostaje jednym z wcześniej-
szych gdańskich dzieł złotniczych z popiersiami all’antica.
Przywołany w naszym katalogu pokaźny zestaw pokrewnych
realizacji z końca w. XVII112 można wzbogacić o niedawno
ujawniony niewielki kubek z pokrywą z warsztatu Daniela
Friedricha Miillicha (czynny 1689-1708), z parą popiersi
przypominających Jana III Sobieskiego i Marię Kazimierę113.

Bibl.: Nowacki, o.c.,s. 105,106,115, 120, kat. 20. il. 12-13,34;Leretour...,
s. 22-23, 90, nr 44 [oprać. D. Nowacki],

Kat. 15

Należy skorygować czas działalności Stephana Petersena,
czynnego w Toruniu od 1660 co do najmniej r. 1695114.

Na aukcjach w Sztokholmie i Ahlden pojawił się nieco
mniejszy od wawelskiego kufel z tego samego warsztatu, co
- zważywszy na unikatowość toruńskich sreber o świeckim
przeznaczeniu - jest warte odnotowania115. W małżowinowo-

akantowych kartuszach, rozdzielonych rzadko stosowanym
w toruńskich kuflach niemal pełnoplastycznie repusowanym
motywem liściastych herm, zobrazowano w technice gra-
werowania trzy personifikacje: Justitia, Yeritas i Prudentia.
Pewna nieporadność w kształtowaniu fonu, zwłaszcza naiwny
sztafaż architektoniczny w tle grawerowanych scen, każą niżej
ocenić klasę artystyczną ujawnionego naczynia niż kreacji w
zbiorach wawelskich.

Kat. 16

Ostateczne związanie z Johannem Meinertzem (czynny 1680-
1709) znaku warsztatowego z ligaturą/Mw sercowatym oto-
ku116, któiy od czasów Czihaka powszechnie uważano za cechę
Melchera Jaskego, pozwala na skorygowanie daty powstania
wawelskiego kufla na przedostatnie dziesięciolecie w. XVII.

W r. 2003 na aukcji w Monachium117, a następnie w Domu Aukcyj-
nym „Rempex” w Warszawie sprzedano kolejny kufel Memertza,
datowany 1689-1699, o dekoracji i walorach artystycznych zbli-
żonych do wawelskiego okazu. W układzie ciągłym zobrazowano
tu Rój osobową scenę pasterską w krajobrazie, symbolizującąpełne
nadziei oczekiwanie między wiernością a miłością118. W zwień-
czeniu pokrywy umieszczono figurkę łabędzia z koroną na szyi
- odlaną z formy niezwykle często wykorzystywanej przez kilka
gdańskich pracowni119. Kolejne naczynie z tego samego warszta-

111 Nowacki, Warsztat..., s. 93-129.

112 Por. Fischinger, Nowacki, o.c., s. 74-76, 145, 149.
Ostatnio B. Tuchołka-Włodarska określiła te kubki jako prace war-
sztatu prowadzonego u schyłku w. XVII przez wdowę po Johannie
Gottfriedzie Holu (wzmiankowana 1689-1701)- Klejnot w koronie...,
II, s. 185, nr III.24. W odniesieniu do naczyń z wizerunkami Michała
Korybuta Wiśniowieckiego (zm. 1673) wydaje się to mało praw-
dopodobne, z uwagi na szybki spadek zainteresowania osobą tego
monarchy już w 2. połowie lat siedemdziesiątych w. XVII, w związku
z powodzeniem, zakrojonej na szeroką skalę, wizualnej propagandy
Jana III Sobieskiego. Dlatego powstanie kubków z podobiznami
Michała Korybuta należy odnieść do lat siedemdziesiątych.

113 Auktion 123, Kunstauktionshaus Schloss Ahlden, 28-29 XI
2003, nr 172.

114 Gradowski, Kasprzak-Miler, o.c., s. 191,nrT94.

115 Bukowskis Internaticmella Auktion Hósten 2004. Auktion nr
534, Stockholm, 30 XI-3 XII 2004, s. 253, nr 542; Grosse Kunstau-
ktion Nr 128, Kunstauktionshaus Schloss Ahlden, 29-30 IV 2005,
nr 250.

116 Gradowski, Kasprzak-Miler, o.c., s. 114, nr G 477 A.

117 Grosse Dezember-Auktion, Hampel Kunstauktionen, Miinchen,
5-6 XII 2003, s. 188-189, nr 540 (datowany ok. 1690).

118 Obecnie własność Muzeum Zamkowego w Malborku, nr inw.
MZM/MZC/571. W dnie rytowany napis dedykacyjny: „Gertrudę
Vanderbilt. / froni her Cousin Edith Shepard. / August 25th 1896”; na
pokrywie monogram ofiarodawczyni: GV- Klejnot w koronie..., II,
s. 187-188, nr 111.26 [oprać. M. Woźniak].

119 Por. Fischinger, Nowacki, o.c., s. 114.

165