DOI article:
Załęski, Krzysztof: Projekt katafalku Stanisława Kostki Potockiego w kościele św. Krzyża w Warszawie: wyraz pośmiertnego hołdu byłemu Wielkiemu Mistrzowi przez brata-wolnomularza
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.35074#0131
8/ef^ew/zycA żż^rze-
7/ZŻA/2%770 ?////y.s7'/?Ae O ///t/eŻe/zA/Z /At/ /He; ?//.S'Z.?/.S'/'A'/'eA /ZZe///u7 Z/ZU-
Au/wż^cA w^żdzt? /zzz^cA z AuAczz jurze^^o ż j/uczy7A/z Ażeży-
cąyu .s7?/A/cM, Mw%ź<%7%c /o z/z ^ew/ze^o /"udz//;'?z //MA//// //u/'/////,
AMfy w ż/z^ere^ze czcż d//z owycA /^^żdw z/z^^/zżu/zycA z/An/w/tc
/z/z/eż/z7o 87/zf/z/z/zże".
Konstatacja Chmielowskiego pozostaje nadał aktualna, bowiem
przynależność wielu wybitnych postaci do wolnomularstwa jest
przez niektórych autorów konsekwentnie pomijana.
Żałobne nabożeństwo za duszę Stanisława Kostki Potockiego odby-
ło się 26 września 1821 roku w kościele księży misjonarzy (Świę-
tego Krzyża). Katafalk według własnego projektu wystawił Zyg-
munt Vogel, wołnomułarz VH stopnia Różanego Krzyża, członek
kapituły szkockiej „Rycerze Gwiazdy" z loży „Góttin von Eleusis",
zajmujący w 1817 roku urząd Mówcy Niemieckiego w Wielkim
Wschodzie PołskiA Vogeł, który początkowo kształcił się na ar-
chitekta, dostał się dzięki protekcji Potockiego do zamkowej ma-
tami i skulptorni, gdzie uczył się rysunku pod okiem Andrzeja
Le Bruna i Jakuba Monałdiego, korzystając także z rad i nauk
budowniczego nadwornego, Szymona Bogumiła Zuga. Po wejściu
w służbę królewską jako „rysownik gabinetowy", pozostawał na-
dal w bliskich kontaktach, a nawet w przyjaźni, z Potockim, który
wspierał go również po śmierci króla Stanisława Augusta. W la-
tach 1788-1790 Vogel namalował serię widoków posiadłości Poto-
ckiego w Olesinie, a później w Natolinie i Wilanowie. Przez jakiś
czas mieszkał w pawilonie jego pałacu przy Krakowskim Przed-
mieściu. Stanisław Kostka na ofiarowanym mu przez Vogla szki-
cowniku Bibieny napisał: AA/yźA/z /',y.S'?///A////'// .S'M//.'//e//u A/Y/A?7eAM
/?/'Aze/z/?.y, d/z/z/z Az/ /z/ąy/z ŹA/orz/ lf7/z/.//z//z'.S'A/'ąyz/ przez/IfcAdeAM
Zyy//z?z//A// fZ^Azprz//ż/zcże7/z ///z/y//. & AA Az z/A/ A) A .Az//?,.- 78 [...JA
Opracowany przez Vogla (z poprawkami Kostki Potockiego) projekt
medalu pamiątkowego założenia Uniwersytetu uzyskał akceptację
władz".
Vogłowi często powierzano projektowanie katafalków. W kościele
Świętego Krzyża projektował po raz pierwszy ] ił. 3 I, wraz ze Sta-
nisławem Kostką Hoffmanem, katafalk podczas uroczystości ża-
łobnych po ks. Józefie Poniatowskim 19 listopada 1813 roku'". De-
korował tamże „w trofea" katafalk projektowany przez architekta
Hilarego Szpilowskiego podczas obchodu żałobnego sprowadzenia
do Warszawy zwłok księcia Józefa 10 września 1814 roku. Rów-
nież w kościele Świętego Krzyża urządził 6 listopada 1822 roku
obchód żałobny i zaprojektował katafalk dla generała Stanisława
Mokronowskiego, a 22 kwietnia 1822 roku - dla generała ziem
podolskich, Adama Czartoryskiego. Wszyscy - z wyjątkiem Sta-
nisława Mokronowskiego - byli wołnomułarzami. Po śmierci ojca,
[ il i ] Autor nieoAreśiony,
Portret Stanisława
Kostki Potockiego,
przed 1821; Muzeum
Narodowe w Warszawie
'' „Ateneum" 3 (1886),
7738-/82/, Kraków 1929,
s. 89, poz. 820.
s K. Gutowska-Dudek,
Warszawa 1997, s. 59.
1969, s. 36.
7, il. 314. Akwaforta, pap.
40,7 x 31,9 cm; Muzeum
Narodowe w Warszawie
(dalej: MNW), nr inw.
Gr.Pol.15032. W zbiorach
Kata/a/k ks. /óze/a
nr inw. MP 210.
127
PRO]EKT KATAFALKU STANISŁAWA KOSTKI POTOCKIEGO...
7/ZŻA/2%770 ?////y.s7'/?Ae O ///t/eŻe/zA/Z /At/ /He; ?//.S'Z.?/.S'/'A'/'eA /ZZe///u7 Z/ZU-
Au/wż^cA w^żdzt? /zzz^cA z AuAczz jurze^^o ż j/uczy7A/z Ażeży-
cąyu .s7?/A/cM, Mw%ź<%7%c /o z/z ^ew/ze^o /"udz//;'?z //MA//// //u/'/////,
AMfy w ż/z^ere^ze czcż d//z owycA /^^żdw z/z^^/zżu/zycA z/An/w/tc
/z/z/eż/z7o 87/zf/z/z/zże".
Konstatacja Chmielowskiego pozostaje nadał aktualna, bowiem
przynależność wielu wybitnych postaci do wolnomularstwa jest
przez niektórych autorów konsekwentnie pomijana.
Żałobne nabożeństwo za duszę Stanisława Kostki Potockiego odby-
ło się 26 września 1821 roku w kościele księży misjonarzy (Świę-
tego Krzyża). Katafalk według własnego projektu wystawił Zyg-
munt Vogel, wołnomułarz VH stopnia Różanego Krzyża, członek
kapituły szkockiej „Rycerze Gwiazdy" z loży „Góttin von Eleusis",
zajmujący w 1817 roku urząd Mówcy Niemieckiego w Wielkim
Wschodzie PołskiA Vogeł, który początkowo kształcił się na ar-
chitekta, dostał się dzięki protekcji Potockiego do zamkowej ma-
tami i skulptorni, gdzie uczył się rysunku pod okiem Andrzeja
Le Bruna i Jakuba Monałdiego, korzystając także z rad i nauk
budowniczego nadwornego, Szymona Bogumiła Zuga. Po wejściu
w służbę królewską jako „rysownik gabinetowy", pozostawał na-
dal w bliskich kontaktach, a nawet w przyjaźni, z Potockim, który
wspierał go również po śmierci króla Stanisława Augusta. W la-
tach 1788-1790 Vogel namalował serię widoków posiadłości Poto-
ckiego w Olesinie, a później w Natolinie i Wilanowie. Przez jakiś
czas mieszkał w pawilonie jego pałacu przy Krakowskim Przed-
mieściu. Stanisław Kostka na ofiarowanym mu przez Vogla szki-
cowniku Bibieny napisał: AA/yźA/z /',y.S'?///A////'// .S'M//.'//e//u A/Y/A?7eAM
/?/'Aze/z/?.y, d/z/z/z Az/ /z/ąy/z ŹA/orz/ lf7/z/.//z//z'.S'A/'ąyz/ przez/IfcAdeAM
Zyy//z?z//A// fZ^Azprz//ż/zcże7/z ///z/y//. & AA Az z/A/ A) A .Az//?,.- 78 [...JA
Opracowany przez Vogla (z poprawkami Kostki Potockiego) projekt
medalu pamiątkowego założenia Uniwersytetu uzyskał akceptację
władz".
Vogłowi często powierzano projektowanie katafalków. W kościele
Świętego Krzyża projektował po raz pierwszy ] ił. 3 I, wraz ze Sta-
nisławem Kostką Hoffmanem, katafalk podczas uroczystości ża-
łobnych po ks. Józefie Poniatowskim 19 listopada 1813 roku'". De-
korował tamże „w trofea" katafalk projektowany przez architekta
Hilarego Szpilowskiego podczas obchodu żałobnego sprowadzenia
do Warszawy zwłok księcia Józefa 10 września 1814 roku. Rów-
nież w kościele Świętego Krzyża urządził 6 listopada 1822 roku
obchód żałobny i zaprojektował katafalk dla generała Stanisława
Mokronowskiego, a 22 kwietnia 1822 roku - dla generała ziem
podolskich, Adama Czartoryskiego. Wszyscy - z wyjątkiem Sta-
nisława Mokronowskiego - byli wołnomułarzami. Po śmierci ojca,
[ il i ] Autor nieoAreśiony,
Portret Stanisława
Kostki Potockiego,
przed 1821; Muzeum
Narodowe w Warszawie
'' „Ateneum" 3 (1886),
7738-/82/, Kraków 1929,
s. 89, poz. 820.
s K. Gutowska-Dudek,
Warszawa 1997, s. 59.
1969, s. 36.
7, il. 314. Akwaforta, pap.
40,7 x 31,9 cm; Muzeum
Narodowe w Warszawie
(dalej: MNW), nr inw.
Gr.Pol.15032. W zbiorach
Kata/a/k ks. /óze/a
nr inw. MP 210.
127
PRO]EKT KATAFALKU STANISŁAWA KOSTKI POTOCKIEGO...