Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Studia Wilanowskie — 20.2012

DOI Artikel:
Pietsch, Ulrich: Uwagi do projektu badawczego „Miśnieńska porcelana w XVIII wieku dla szlachty i arystokracji w Polsce"
DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.35075#0014

DWork-Logo
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
w polskich i niemieckich archiwach dokumenty oraz porównać
przechowywaną w muzeach porceianę.
W dalszej części tekstu podanych zostanie kilka ważnych przy-
kładów, dowodzących znaczenia podejmowanego tematu
badawczego.
Uprawnieni do głosowania polscy szlachcice oraz dostojnicy koś-
cielni, którzy wspierali saskiego kandydata w dążeniu do polskiej
korony, otrzymali w podzięce różne dary, wśród nich także por-
celanę miśnieńską. Tą drogą w 1734 i 1735 r. zastawa stołowa
z tzw. wzorem „żółtego lwa" trafiła do krakowskiego księcia bi-
skupa Jana Aleksandra Lipskiego (1690-1746), który 17 stycznia
1734 r. koronował Fryderyka Augusta Ii na króla Polski Augusta
III'. Biskup poznański Stanisław Józef Hozjusz (1674-1738) rów-
nież starał się o to, by móc dokonać koronacji, wszedł nawet
przez to w spór z Lipskim; jednak sprezentowana w 1736 r. przez
Aleksandra Józefa Sułkowskiego miśnieńska zastawa stołowa
„malowana w kwiaty" zdołała go najwyraźniej ułagodzić A
W tym samym czasie kolejny serwis otrzymał podkanclerzy ko-
ronny Jan Małachowski (1698-1762)L Już w 1717 r. jako pod-
komorzy należał do książęcego dworu Fryderyka Augusta
w Wiedniu, a od 1734 r. brał udział w tzw. konferencji mini-
strów Augusta Ul, która obradowała w Dreźnie i miała decy-
dować o sprawach polskich i saskich. Małachowski piastował
urzędy polityczne wysokiej rangi i zawsze okazywał się wiernym
stronnikiem króla.
Po 1740 r. serwis malowany w tzw. kwiaty drzeworytnicze, owady
i herby trafił do Adama Stanisława Grabowskiego (1698-1766).
August 111 mianował go w 1736 r. biskupem chełmińskim, a na-
stępnie wysłał do Rzymu, aby zdobył on u papieża Klemensa
XII (pontyfikat 1730-1740) uznanie Augusta jako króla pol-
skiego i zatwierdzenie Grabowskiego jako biskupa. Po powrocie
w 1739 r. Grabowski został biskupem kujawskim, a w 1741 r. pa-
pież Benedykt XIV (pontyfikat 1740-1758) mianował go biskupem
warmińskim. W 1740 r. został odznaczony przez króla Orderem
Orła BiałegoL
Już za panowania Augusta 11 referendarz koronny Antoni Seba-
stian Dembowski (1682-1763) należał do polskiego stronnictwa
wiernego królowi i był przewidziany przez Fryderyka Augusta II
na przyszłego podkanclerzego koronnego. Dembowski zaangażo-
wał się odpowiednio na rzecz saskiej sukcesji w Polsce i napisał
ostry pamflet przeciwko Leszczyńskiemu, który prymas Teodor
Potocki nakazał publicznie spalić przez kata na rynku Starego
Miasta w Warszawie^. Za okazaną wierność otrzymał Dembowski
od Augusta 111 w 1737 r. godność biskupa płockiego, „formalnie
najważniejszy po prymasie urząd w arcybiskupstwie"^, jak też
znaczny dar porcelanowy. Składał się on z dwóch serwisów do

^ HStA, 10026, Geheimes
1736 w Dreźnie / E. / Jego
Hamburg 1999, t. 2, s. 540,
kat. 359, il. na s. 541, s. 588,
il. na s. 589.
s. 149.
** Ibidem, s. 199.

UWAGi DO PROJEKTU BADAWCZEGO...
 
Annotationen