Studia Wilanowskie (20.2012)

s.150"

Ażurowy koszyczek, porcelana,

ok. 1760-1770


Q[i].33l Kamionkowy imbryk autorstwa
warsztatu Ary'ego de Milde, 1680-1708, czy być
może /obanna Friedricha Bóttgera, przed 1719?

list z 2 X 1800; tłum.
K. Berling, New York 1972
Meissen z 1911], s. 37, il. 59.
^ Inwentarz [...] 1793 r.,
s. 64, poz. 32.
^ Ibidem, s. 64, poz. 31,
s. 66, poz. 37, 38.
" Ibidem, s. 75, poz. 72.
19. /annar bis 6. Aprii 3997
13. /uli 1997, Munchen 1997,
TbeArnboid Coiiection o/
New York - London 2008,
^ Inwentarz [...] 1793 r.,
s. 76, poz. 73, s. 76,
poz. 74, s. 69, poz. 47, 48.

wielkie, nadajęce się do tego, by zastępie dw wiatrak z Porcelany
a nawet y Św. Jana [.. ,]-b Wspomniany przez niego wiatrak to kaen-
dierowski wazon wys. 84 cm, modei 1021 z 1747 r., personifikują-
cy Powietrze-^, opisany w inwentarzu z lat 1793-1794 bez adno-
tacji saski jako: Waza Element powietrzny wyrazaięca Figurę Klatki
okręgley maięca u dola Osóbka z Mieszkiem u góry ziedney strony
Wiatrak, z drugiey Ptak zielony i Obłoczek, wewnątrz Wazy dwa Ka-
narki Porceneiiowe u wiatraka Piorą naklejone u mieszka Pękoiesc
utrącona^. Zdobiąc Gabinet Chiński Króla, miał pendant w postaci
wazy obrazującej Ogień, a w sąsiedniej Garderobie Króla ekspo-
nowane były dwie dodatkowe z tego kompletu - Woda i ZiemiaM
W alkierzu po przeciwnej stronie - Antygabinecie Królowej - okre-
ślono na tyle szczegółowo figurkę, że z pewnością można wskazać
jej miśnieńskie odpowiedniki: Porcyneiia Pantaion z Komediantkę
siedzęcę i Maskę w ręku trzymaięcę-^; w katalogu monachijskim
z 1997 r. ten model Kaendlera datowany jest na 1738 r., natomiast
w opracowaniu kolekcji Arnholdów w Nowym Jorku na 1741 r.-^
Inne zapisy, jak przykładowo: Kawaler z Damę przy Stoliku siedzę-
cy, Figurek /ndianskich siedzęcycb dwie, Ptaszków zoltycb porcy-
neilowycb na Pniaczkach siedzęcycb dwa^, pozwalają jedynie
domniemywać miśnieńską proweniencję porcelany.
Na uściślenie takich hipotez ogromny wpływ mają nowo pozyski-
wane materiały źródłowe. Swego czasu Maureen Cassidy-Geiger
z Nowego Jorku, po przeprowadzonych w Dreźnie badaniach archi-
walnych, przekazała mi niezwykłe cenne dla Wilanowa znalezi-
sko^ - „Rachunek składu towarów porcelanowych w Warszawie
z 1736", gdzie pod datą 25 lipca ujęto 172 wyroby Miśni dostarczo-
ne do Vii!a Nora za kwotę 1817,12 (talarów Rzeszy i groszy)^. Mając
wielkie kłopoty z dokładnym rozczytaniem tego tekstu pisane-
go „Kurrentschrift", znalazłam tam jednak znakomite elementy

BARBARA SZELEGEfD