DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.31852#0100
zachodnim i południowym znajdują się otwory o przekroju prostokąta, biegnące wzdłuż w grubości
ścian. Wewnętrzne ściany pomieszczenia VI do wysokości ok. 1,1 m pokryte są tynkiem typu I^IV
(Fot. 59, Fot. 60, Fot. 61, Fot. 62, Fot. 63, Fot. 64, Fot. 65).
Wewnętrzna rozpiętość ramion krzyża wynosi: wzdłuż osi wschód-zachód 8,20 m, a wzdłuż osi
północ-południe — 9,70 m. Głębokość apsydy iiczy 1,50 m, a jej rozpiętość w świetle — 2,20 m.
Długość ścian szczytowych ma 2,70 m, a przecięcie ramion krzyża tworzy kwadrat również o boku
długości ok. 2,70 m. Głębokość ramion krzyża wynosi: a — ramię południowe 0,55 m do 0,60 m;
b — ramię północne — 0,45 m; ramię zachodnie — 0,75 m do 0,80 m. Szerokości trzech boków
filarów wynoszą: dwóch boków prostych — 1 m, boku o linii łuku — ok. 1,65 m. Korytarze obejścia
mają długość ok. 4,70 m, mierzone wzdłuż wewnętrznego lica ściany obwodowej; ich szerokość wynosi
1,70 m. Szerokość zachowanych otworów wejściowych liczy: do klatki schodowej — 0,55 m, do aneksu
— 0,80 m. Szerokość lepiej zachowanego okna wschodniego mierzy w świetle: 0,40 m, szerokość
wewnętrznego glifu okiennego: 0,87 m, a długość części międzyokiennej — ok. 0,85 m. Długość łuku
studni, mierzona po zewnętrznym licu cembrowiny liczy 0,73 m. Wewnętrzną przestrzeń aneksu (VI)
tworzą ściany o niejednakowej długości, w przybliżeniu: długość ściany zachachodniej ma 3,60 m,
ściany północnej — ok. 4,40 m, wschodniej — 3,65 m, a południowej — 4,50 m. Półkoliście sklepiona
nisza w ścianie zachodniej jest umieszczona niesymetrycznie względem osi pomieszczenia, 1,50 m
od narożnika północnego, a od narożnika południowego — 0,74 m. Wysokość jej parapetu (wraz
z częścią rekonstruowaną) wynosi 0,80 m. Oryginalne mury budowli centralnej wraz z aneksem
zachowały się w bardzo zróżnicowanej wysokości: od jednej warstwy kamienia (ok. 0,10 m) pod
progiem obecnego wejścia w północnej ścianie szczytowej, aż po 2,05 m w obejściu południowo-
zachodnim. Wysokość lica południowej ściany szczytowej, liczona od pierwotnego poziomu użyt-
kowego P-1 do linii glifu okiennego wynosi 1,40 m, a do górnego poziomu parapetu — ok. 1,70 m.
Precyzyjne wymiary wszystkich murów budowli zawiera dokumentacja fotogrametryczna, wkonana
w roku 1978"^.
Opisane powyżej elementy stanowią widoczny do dziś obraz reliktów pomieszczeń ł i VI,
eksponowanych w swoim naturalnym otoczeniu. W takim właśnie kształcie widzieli te budowle
wszyscy badacze, od momentu usunięcia otaczających je rumowisk, nasypów ziemnych, porastającej
roślinności i po odczyszczeniu murów, co ostatecznie nastąpiło dopiero po II wojnie światowej.
B. Opis części fundamentowej i określenie koiejnych poziomów użytkowych
wnętrza
Ostatnie badania omożliwiły wyjaśnienie wielu niepewnych dotychczas danych na temat przebiegu
i konstrukcji fundamentów pomieszczeń I i VI.
Na fundamenty pomieszczenia I składają się: fundamenty murów obwodowych (mury: a, b, c, e,
f, g, h), fundament apsydy położony pod całą jej powierzchnią (mur d), oraz ruszt w postaci dwóch
par szerokich ław (mury: n, e, s, w), przecinających się pod kątem prostym i łączących krańce
fundamentów ścian szczytowych"'^. Wszystkie należą do typu F-1. W miejscach krzyżowania się ław
wzniesiono w części naziemnej cztery filary (fl, f2, 13, f4). Szerokość i głębokość fundamentu ścian
szczytowych wynosi średnio ok. 1,1 m; ławy rusztu są nieco głębsze i szersze, ich wymiary sięgają
ok. 1,3 m; natomiast głębokość fundamentu obejścia wynosi ok. 0,50 m*^.
233 Dokumentacja fotogrametryczna znajduje się w Archiwum MPP na Lednicy.
234 Istnienie tych ław fundamentowych zauważyli już M. Sokołowski i Wł. Łuszczkiewicz, którzy daii temu wyraz w swojej dokumentacji,
1876, s. 38. Podobnie W. Dalbor w publikowanym pianie zaznaczał ich obecność, 1959, s. 198 i ryc. 16 na s. 203. Brak sondaży
sięgających stopy fundamentowej i dokonywanie obserwacji na poziomie korony muru, nie pozwoliło jednak na zaobserwowanie
technologicznych różnic i ich interpretację. Dokumentacja rysunkowa z wykopalisk przeprowadzanych pod kierunkiem A. Nowaka
uwzględnia również jedynie próbie gómej części fundamentu, obejmując tylko partię fundamentu typu F-11, Arch. MPP na Lednicy.
74
ścian. Wewnętrzne ściany pomieszczenia VI do wysokości ok. 1,1 m pokryte są tynkiem typu I^IV
(Fot. 59, Fot. 60, Fot. 61, Fot. 62, Fot. 63, Fot. 64, Fot. 65).
Wewnętrzna rozpiętość ramion krzyża wynosi: wzdłuż osi wschód-zachód 8,20 m, a wzdłuż osi
północ-południe — 9,70 m. Głębokość apsydy iiczy 1,50 m, a jej rozpiętość w świetle — 2,20 m.
Długość ścian szczytowych ma 2,70 m, a przecięcie ramion krzyża tworzy kwadrat również o boku
długości ok. 2,70 m. Głębokość ramion krzyża wynosi: a — ramię południowe 0,55 m do 0,60 m;
b — ramię północne — 0,45 m; ramię zachodnie — 0,75 m do 0,80 m. Szerokości trzech boków
filarów wynoszą: dwóch boków prostych — 1 m, boku o linii łuku — ok. 1,65 m. Korytarze obejścia
mają długość ok. 4,70 m, mierzone wzdłuż wewnętrznego lica ściany obwodowej; ich szerokość wynosi
1,70 m. Szerokość zachowanych otworów wejściowych liczy: do klatki schodowej — 0,55 m, do aneksu
— 0,80 m. Szerokość lepiej zachowanego okna wschodniego mierzy w świetle: 0,40 m, szerokość
wewnętrznego glifu okiennego: 0,87 m, a długość części międzyokiennej — ok. 0,85 m. Długość łuku
studni, mierzona po zewnętrznym licu cembrowiny liczy 0,73 m. Wewnętrzną przestrzeń aneksu (VI)
tworzą ściany o niejednakowej długości, w przybliżeniu: długość ściany zachachodniej ma 3,60 m,
ściany północnej — ok. 4,40 m, wschodniej — 3,65 m, a południowej — 4,50 m. Półkoliście sklepiona
nisza w ścianie zachodniej jest umieszczona niesymetrycznie względem osi pomieszczenia, 1,50 m
od narożnika północnego, a od narożnika południowego — 0,74 m. Wysokość jej parapetu (wraz
z częścią rekonstruowaną) wynosi 0,80 m. Oryginalne mury budowli centralnej wraz z aneksem
zachowały się w bardzo zróżnicowanej wysokości: od jednej warstwy kamienia (ok. 0,10 m) pod
progiem obecnego wejścia w północnej ścianie szczytowej, aż po 2,05 m w obejściu południowo-
zachodnim. Wysokość lica południowej ściany szczytowej, liczona od pierwotnego poziomu użyt-
kowego P-1 do linii glifu okiennego wynosi 1,40 m, a do górnego poziomu parapetu — ok. 1,70 m.
Precyzyjne wymiary wszystkich murów budowli zawiera dokumentacja fotogrametryczna, wkonana
w roku 1978"^.
Opisane powyżej elementy stanowią widoczny do dziś obraz reliktów pomieszczeń ł i VI,
eksponowanych w swoim naturalnym otoczeniu. W takim właśnie kształcie widzieli te budowle
wszyscy badacze, od momentu usunięcia otaczających je rumowisk, nasypów ziemnych, porastającej
roślinności i po odczyszczeniu murów, co ostatecznie nastąpiło dopiero po II wojnie światowej.
B. Opis części fundamentowej i określenie koiejnych poziomów użytkowych
wnętrza
Ostatnie badania omożliwiły wyjaśnienie wielu niepewnych dotychczas danych na temat przebiegu
i konstrukcji fundamentów pomieszczeń I i VI.
Na fundamenty pomieszczenia I składają się: fundamenty murów obwodowych (mury: a, b, c, e,
f, g, h), fundament apsydy położony pod całą jej powierzchnią (mur d), oraz ruszt w postaci dwóch
par szerokich ław (mury: n, e, s, w), przecinających się pod kątem prostym i łączących krańce
fundamentów ścian szczytowych"'^. Wszystkie należą do typu F-1. W miejscach krzyżowania się ław
wzniesiono w części naziemnej cztery filary (fl, f2, 13, f4). Szerokość i głębokość fundamentu ścian
szczytowych wynosi średnio ok. 1,1 m; ławy rusztu są nieco głębsze i szersze, ich wymiary sięgają
ok. 1,3 m; natomiast głębokość fundamentu obejścia wynosi ok. 0,50 m*^.
233 Dokumentacja fotogrametryczna znajduje się w Archiwum MPP na Lednicy.
234 Istnienie tych ław fundamentowych zauważyli już M. Sokołowski i Wł. Łuszczkiewicz, którzy daii temu wyraz w swojej dokumentacji,
1876, s. 38. Podobnie W. Dalbor w publikowanym pianie zaznaczał ich obecność, 1959, s. 198 i ryc. 16 na s. 203. Brak sondaży
sięgających stopy fundamentowej i dokonywanie obserwacji na poziomie korony muru, nie pozwoliło jednak na zaobserwowanie
technologicznych różnic i ich interpretację. Dokumentacja rysunkowa z wykopalisk przeprowadzanych pod kierunkiem A. Nowaka
uwzględnia również jedynie próbie gómej części fundamentu, obejmując tylko partię fundamentu typu F-11, Arch. MPP na Lednicy.
74