Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (30.1968)

EWA ŚNIEŻ YŃSKA-STOLOT


II. 1. Fragmenty z kaplicy Andegawenów i nagrobka Ludwika
Węgierskiego. Szekesfehervdr, lapidarium. (Fot. w zbiorach
Orszdgos Muemleki Felugyeldseget, Budapest)

■do typu baldachimowo-tumbowegoII. 12. Nikt jednak
z wymienionych autorów nie zajął się sprawą re-
konstrukcji nagrobka ani nawet samej płyty z po-
stacią zmarłego.
W lipcu 1965 r. miałem okazję bezpośrednio obej-
rzeć w Szekesfehervar wspomniane fragmenty zwią-
zane z kaplicą Andegawenów. Już pobieżne zesta-
wienie zachowanej części płyty Ludwika Wielkiego
z postacią króla Kazimierza daje zupełnie negatyw-
ny wynik; nasuwa natomiast pewne analogie z dru-
gim z wawelskich nagrobków, mianowicie z nagrob-
kiem Władysława Jagiełły (11. 5). Przede wszystkim
płyty Ludwika Wielkiego i Władysława Jagiełły są
12 DERCSfiNYI, A. szekesfehśrvćri kirtily bazilika, jw.,
s. 99.

płaskorzeźbami tworzącymi monolityczną całość
z tłem, podczas gdy postać z nagrobka Kazimierza
Wielkiego wykonana jest z kawałka marmuru odręb-
nego od płyty, na której spoczywa. W układzie sa-
. mej postaci obserwujemy podobne rozbieżności: po-
sąg Kazimierza Wielkiego charakteryzuje esowate
wygięcie ciała, podczas gdy Ludwik i Jagiełło spo-
czywają w pozycji wyprostowanej. Odmiennym jest
również układ rąk Kazimierza Wielkiego, który
w prawej złożonej na piersi trzyma jabłko, a w le-
wej, wyciągniętej wzdłuż tułowia, długie berło. Ja-
giełło natomiast lewą, zgiętą w łokciu ręką podtrzy-
muje na wysokości piersi długi miecz z pasem za-
kończonym klamrą, przerzuconym przez rękę, a w
dłoni trzyma jabłko. Podobny układ ręki można od-
czytać na fragmencie płyty Ludwika. Ręka wpraw-

46