Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (30.1968)

PORTAL ŚW. STANISŁAWA W STARYM ZAMKU


II. 1. Stary Zamek, kościół par. św. Stanisława, portal,
ok. r. 1257—1260. (Fot. J. Langda)

samo przez się zagadnienie całej grupy tego rodzaju
rzeźb śląskich, a także małopolskich, od dawna dy-
skutowane w literaturze6, a wciąż jeszcze czekające
na gruntowniejsze opracowanie, nie ma tu jednak
dla nas większego znaczenia.
Istotna natomiast jest wymowa kompozycji por-
talu i forma jego szczegółów, w płaskorzeźbach fi-
guralnych, jak by to powiedział Łuszczkiewicz, „pier-
nikowata”. Pomijając z konieczności w wąsko zakre-
6 idzie o niejednorodną grupę rzeźb z Wrocławia i oko-
lic Slęży (Górka, Sobótka, Stary Zamek) oraz o lwy
z Czchowa, Krakowa i Sandomierza, por. SWIECHOWSKI,
Budownictwo ..., jw., s. v. wym. miejscowości oraz t e-
g o ż: Znaczenie Włoch dla polskiej architektury i rzeźby
romańskiej, „Bocz. Hist. Sztuki” V, 1965, s. 48 i nn. —
Autor lwy portalu w Starym Zamku uznaj e za wtórnie

słonych ramach szkicu szczegółową analizę porów-
nawczą, ograniczymy się do próby określenia kręgu
artystycznego przy pomocy wybranych argumen-
tów, którymi niechaj będą bazy kolumienek i ich
głowice. Płaskie, talerzowe bazy wsparte na krok-
sztynkach-wsporniczkach, jak zauważono, występują
kilkakrotnie w XIII w. na obszarze architektury
śląskiej 7, a w jej obrębie najwymowniejszym przy-
kładem są podobne bazy w obejściu chóru katedry
użyte rzeźby starsze, podobnie jak przeźrocza wieży, na te-
mat których trudno się wypowiadać stanowczo wobec znacz-
nego stopnia ich zniszczenia.
7 Por. SWIECHOWSKI, Architektura ..., jw., s. 23; -
KOZACZEWSKI, jw.; - B. STEINBORN, Złotoryja Choj-
nów Świerzawa zabytki sztuki regionu, Wrocław 1959,
s. 137-138.

347