Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Instytut Sztuki (Warschau) [Editor]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Editor]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Editor]
Biuletyn Historii Sztuki — 30.1968

DOI issue:
Nr. 2
DOI article:
Komunikaty
DOI article:
Stolot, Franciszek: Nieznany model ołtarza do kościoła św. Anny w Krakowie
DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.47893#0237

DWork-Logo
Overview
Facsimile
0.5
1 cm
facsimile
Scroll
OCR fulltext
KOMUNIKATY

sądeckim, tak jak i zresztą krakowskim, polecił arty-
stę nie kto inny jak Sebastian Piskorski, profesor
Uniwersytetu Jagiellońskiego, i dyrektor, z ramienia
tegoż uniwersytetu, „fabryki” kościoła św. Anny,
który już o wiele lat wcześniej, przed poleceniem
Fontany klaryskom, wykazywał szczególne zaintere-
sowanie tym zakonem. Przez trzydzieści lat był spo-
wiednikiem krakowskich zakonnic6. Troskliwie zajął
się utrwaleniem pamięci po błogosławionej Salomei.
W Grodzisku koło Skały pod Krakowem, miejsco-
wości związanej z pobytem Salomei, wzniósł kościół
i kaplice7. Ponadto wydał o niej dwie prace. W jed-
nej omówił jej pobożny żywot, a w drugiej opisał
swą fundację w Grodzisku 8. Kiedy 21 lutego 1684 r.
rozpoczęto proces beatyfikacyjny drugiej klaryski
polskiej, błogosławionej Kunegundy, fundatorki
staro-sądeckiego klasztoru — uroczyste kazanie
w kościele św. Andrzeja w Krakowie wygłosił także
Piskorski. Kazaniami swymi towarzyszył również na-
stępnym, uroczystym etapom tego procesu. A kiedy
je w r. 1691 opublikował, dedykował je Konstancji
Jordanównie, ksieni starosądeckiego klasztoru9.
Przedłożone tu fakty, świadczą o ścisłych związ-
kach łączących Sebastiana Piskorskiego z krakow-
skimi i staro-sądeckimi klaryskami. Dlatego wobec
braku innych bezpośrednich dowodów, można z wiel-
kim prawdopodobieństwem założyć, że inicjatywa
przeróbki modelu ołtarza, który musiał być w posia-
daniu dyrektora „fabryki” kościoła św. Anny, na re-
likwiarz św. Jana Kantego wyszła od Piskorskiego.
Przeróbka ta polegała na usunięciu obrazka z owal-
nej ramy, włożeniu na jego miejsce relikwii i nama-
lowaniu w środku promienistej glorii niewielkiego
popiersia św. Jana Kantego.
Wprawdzie kanonizacja św. Jana Kantego odbyła
się dopiero w r. 1767 10, więc długo po śmierci Piskor-
skiego, który zmarł w r. 1707 ale wiadomo, że kościół
rzymsko-katolicki zezwalał na prywatne czczenie re-
likwii niekanonizowanych osób zmarłych w atmosfe-
rze świętości. Relikwie takie nie posiadały wówczas
urzędowego poświadczenia, tzw. „autentyku” i nie
były opieczętowanen. Relikwiarz nasz nie posiada-
jący tych dowodów jest takim właśnie relikwiarzem
przeznaczonym do prywatnej adoracji. Zdobycie tych
relikwii nie nastręczało chyba Piskorskiemu wielu
kłopotów, zważywszy, że grób Kantego znajdował się
Inwentarium bonorum, k. 323—324. Omówienie szeroko zakro-
jonych prac restauracyjnych w kościele klasztornym znaj-
duje się w następujących pracach: ks. S. ZAŁĘSKI,
Sw. Kinga i jej klasztor starosądecki, Lwów 1882, s. 88-90 —
oraz W. BAZIELICH, Zycie obyczajowe i kulturalne Starego
Sącza w XVII wieku, „Rocz. Sądecki” I, Nowy Sącz 1939,
s. 21-96.
6 S. PISKORSKI w pracy Flosculi sacrae eremii B. Salo-
meae uirginis in lapide S. Mariae, Cracoviae (1691), nazywa
siebie w liście dedykacyjnym, skierowanym do Salomei Za-
moyskiej, ksieni krakowskiego klasztoru, „sługą spowied-
nikiem”. Porównaj także PAGACZEWSKI, Baltazar Fon-
tana..., jw., s. 27.
7 J. PRZAŁA, Architektura i rzeźba Grodziska kolo
Skały, „Biul. Hist. Sztuki” XXI, 1959, nr 1, s. 123-124.
8 s. PISKORSKI, Flores vitae B. Salomeae virginis [...]
ordinis S. Clarae, primae in Polonia fundatricis, Cracoviae
MDCXCI; — tenże, Flosculi sacrae eremi B. Salo-
meae..., jw.
9 Tenże, Błogosławiona Kunegunda Panna królewna
węgierska, monarchini polska, Panien zakonnych św. Klary
w Starym Sąndcu fundatorka y xieni..„ Kraków 1691.

II. 3. Stary Sącz, klasztor PP. Klarysek, relikwiarz
św. Jana Kantego. (Fot. K. S. Kruczek)


10 Józef Alojzy PUTANOWICZ, Zycie, cuda i dzieje ka-
nonizacji św. Jana Kantego..., Kraków 1780.
11 H. K., Relikwie [w:] Encyklopedia kościelna pod re-
dakcją M. NOWODWORSKIEGO, t. XXIII, Warszawa 1899,
S. 282.

225
 
Annotationen