DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.4919#0513
Belege zu Kapitel V.
199
1)) III 42 (p. Ulf. == 461a): εί δε καϊ νόμον τις έπιζητοίη, τον λόγω προσ-
τάξαι, το έργω κατάρξαι, προς άξιοπιστίαν άσφαλέστερον' και τοις
ενλαβώς περί τα θεία όιακειμένοις ονκ άπιστηθ-ησεται το λεγόμενον
Ιστόρηται γαρ ώς Ανγαρος δ των Έδεσηνών βασιλεύς τα παρά Χριστού
5 γινόμενα Q-ανματονργηματα έκπληττόμενος πόθω τε πολλώ καθ-ελκό-
μενος και εν εΐκόνι αντον μόνον &εάσασθαι, αποστέλλει τινά ζωγρά-
φον, ώστε τό είδος εκείνο (vgl. 49a 14) τό θ-εΐον διαχαράξαντα παρ7
αντον κομίζειν ώς τάχιστα' τον δε διαμαρτόντος τον ακοπον δια την
νπερβαλλονσαν τον πρόσωπον χάριν τε καΐ λαμπρότητα, αντός τώ
ίο οίκείω προσώπω όθ-όνην επιθεϊς έναπομάττει τό εαντον ομοίωμα και
αποστέλλει τω έρώντι το ποθούμενον. (43) ιστόρηται δε και τοντο,
οτι τον πάντων ημών σωτήρος Χριστού εν Βηθλεέμ τεγβέντος ό τον
Περσών εθ-νονς τηνικαντα ηγεμονεύων ενφνή τινα ζωγράφον εκεΐσε
έξέπεμψεν, όστις την τε τον τεγβέντος και της τεκούσης εικόνα δια-
Ι5 γ&άψας ώς αντον ηγαγεν.
Quelle scheint 31, cf. 30b. 41. 49a. 107a. Man vgl. και εν είκόνι
αντον μόνον θ-εάσασθαι, das Motiv der νπερβάλλονσα δόξα, όθ-όνη,
den Schlusssatz und die Fortsetzung.
c) Antirrh. adv. Epiphanidem 12, ed. Pitra, Spicil. Solesm. IV p. 332f.
άρ' ovv 6 πιστώς ερών κατιδεΐν τό άρχέτνπον, είτα της θέας διαμαρ-
τών άπείρχθη και τον δεντέρον; ει μεν κεκώλνται, εσχεν άν ό λόγος
τώ άφρονι χώραν εί δε μετ ενμενείας προσδέδεκται και αντόχειρ ό
αιτηθείς γέγονε τον έρώντος άποπλήσαι τον πόθον, ποίος λόγος
5 διατάξεως έν χρεία τοις πιστοΐς καταστήσεται; ει δέ τιοι τών ννν
άπειθούντων τη αλήθεια ό λόγος προσίσταται (Α προΐσταται), μαρ-
τνρείτω τά όρώμενα, και πειθ-έτω τά πραττόμενα, έξ ών και εις δενρο
η τε τών Έδεσσηνών ενσεμνννεται και η 'Ρωμαίοιν πρεσβντέρα
έγκαλλωπίζεται πόλις . . . . εί γάρ σννήκε ταντα ό δείλαιος τά παρά
ίο τον σωτηρος άγειρότενκτα ομοιώματα προς τό θ-εΐον έκτνπωθέντα
κάλλος, τον παντός άν ώς ιερά έτιμησατο, προσίετο δε καΐ δεδνσώπητο
και τά ενταύθα τελούμενα λαμπρά και περιφανή θαύματα, α δη δια
πλειόνων μέχρι και ννν ϊατορούμενα αδεται.
Es scheint, dass Nikeph. gleich anfangs die Abgarlegende im Sinne
hat: Abgar wollte Jesum sehen, konnte aber nicht, sei es wegen der Römer,
sei es wegen seiner Krankheit. Es mag die gleiche Quelle vorliegen, wie
bei b — über das Bild zu Rom s. Kap. IV 2. — Die ganze Ausführung
ist höchst bedeutsam, weil es fast die einzige Stelle in der (mir bekannten)
Litteratur des Bilderstreites ist, in welcher der Achiropoi'itengedanke als
solcher dogmatische Verwendung findet.
47. Theodoeos Stubita (f826 .
a) 809 Brief an Papst Leo III., lib. I ep. 33 f= MPG 99, 1020d).
ταντα ώς τό ανήκον τη ονθενότητι ημυΐν άνηγγελκότες ώς ελάχιστα
μέλη της εκκλησίας καϊ τ% νφ νμών νπείκοντες θ-εία ποιμεναρχία' τό
199
1)) III 42 (p. Ulf. == 461a): εί δε καϊ νόμον τις έπιζητοίη, τον λόγω προσ-
τάξαι, το έργω κατάρξαι, προς άξιοπιστίαν άσφαλέστερον' και τοις
ενλαβώς περί τα θεία όιακειμένοις ονκ άπιστηθ-ησεται το λεγόμενον
Ιστόρηται γαρ ώς Ανγαρος δ των Έδεσηνών βασιλεύς τα παρά Χριστού
5 γινόμενα Q-ανματονργηματα έκπληττόμενος πόθω τε πολλώ καθ-ελκό-
μενος και εν εΐκόνι αντον μόνον &εάσασθαι, αποστέλλει τινά ζωγρά-
φον, ώστε τό είδος εκείνο (vgl. 49a 14) τό θ-εΐον διαχαράξαντα παρ7
αντον κομίζειν ώς τάχιστα' τον δε διαμαρτόντος τον ακοπον δια την
νπερβαλλονσαν τον πρόσωπον χάριν τε καΐ λαμπρότητα, αντός τώ
ίο οίκείω προσώπω όθ-όνην επιθεϊς έναπομάττει τό εαντον ομοίωμα και
αποστέλλει τω έρώντι το ποθούμενον. (43) ιστόρηται δε και τοντο,
οτι τον πάντων ημών σωτήρος Χριστού εν Βηθλεέμ τεγβέντος ό τον
Περσών εθ-νονς τηνικαντα ηγεμονεύων ενφνή τινα ζωγράφον εκεΐσε
έξέπεμψεν, όστις την τε τον τεγβέντος και της τεκούσης εικόνα δια-
Ι5 γ&άψας ώς αντον ηγαγεν.
Quelle scheint 31, cf. 30b. 41. 49a. 107a. Man vgl. και εν είκόνι
αντον μόνον θ-εάσασθαι, das Motiv der νπερβάλλονσα δόξα, όθ-όνη,
den Schlusssatz und die Fortsetzung.
c) Antirrh. adv. Epiphanidem 12, ed. Pitra, Spicil. Solesm. IV p. 332f.
άρ' ovv 6 πιστώς ερών κατιδεΐν τό άρχέτνπον, είτα της θέας διαμαρ-
τών άπείρχθη και τον δεντέρον; ει μεν κεκώλνται, εσχεν άν ό λόγος
τώ άφρονι χώραν εί δε μετ ενμενείας προσδέδεκται και αντόχειρ ό
αιτηθείς γέγονε τον έρώντος άποπλήσαι τον πόθον, ποίος λόγος
5 διατάξεως έν χρεία τοις πιστοΐς καταστήσεται; ει δέ τιοι τών ννν
άπειθούντων τη αλήθεια ό λόγος προσίσταται (Α προΐσταται), μαρ-
τνρείτω τά όρώμενα, και πειθ-έτω τά πραττόμενα, έξ ών και εις δενρο
η τε τών Έδεσσηνών ενσεμνννεται και η 'Ρωμαίοιν πρεσβντέρα
έγκαλλωπίζεται πόλις . . . . εί γάρ σννήκε ταντα ό δείλαιος τά παρά
ίο τον σωτηρος άγειρότενκτα ομοιώματα προς τό θ-εΐον έκτνπωθέντα
κάλλος, τον παντός άν ώς ιερά έτιμησατο, προσίετο δε καΐ δεδνσώπητο
και τά ενταύθα τελούμενα λαμπρά και περιφανή θαύματα, α δη δια
πλειόνων μέχρι και ννν ϊατορούμενα αδεται.
Es scheint, dass Nikeph. gleich anfangs die Abgarlegende im Sinne
hat: Abgar wollte Jesum sehen, konnte aber nicht, sei es wegen der Römer,
sei es wegen seiner Krankheit. Es mag die gleiche Quelle vorliegen, wie
bei b — über das Bild zu Rom s. Kap. IV 2. — Die ganze Ausführung
ist höchst bedeutsam, weil es fast die einzige Stelle in der (mir bekannten)
Litteratur des Bilderstreites ist, in welcher der Achiropoi'itengedanke als
solcher dogmatische Verwendung findet.
47. Theodoeos Stubita (f826 .
a) 809 Brief an Papst Leo III., lib. I ep. 33 f= MPG 99, 1020d).
ταντα ώς τό ανήκον τη ονθενότητι ημυΐν άνηγγελκότες ώς ελάχιστα
μέλη της εκκλησίας καϊ τ% νφ νμών νπείκοντες θ-εία ποιμεναρχία' τό