DOI Heft:
Tenchos tetarton
DOI Artikel:Sophulēs, Themistoklēs P.: Kylix Korinthiakē
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14586#0164
259
ΚΥΛΙΞ ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΗ
260
περί τάν Οεόν. Ό "Αδης καταλιπών καΐ θρόνο ν και
σύζυγον έρμαιον εις τον έπιδραμόντα σώζει εαυτόν
φεύγων και προς τον Ήρακλέα πάντοτε έστραμμέ-
Λ/ην εχων τήν οψιν. Ή τοΟ "Αδου σύζυγος ί'σταται
προ τοΟ Ηρακλέους έκπεπληγμένη, δ δέ Κέρβερος
τήν έναντίαν ή δ "Αδης δδόν τρεπόμενος ζητεί και
ούτος τήν ιδίαν σωτηρίαν. Ούδέν ήττον δ'αφελής
€ΐνε και ή ετέρα τοΟ άγγείου παράστασις. Ό Ηρα-
κλής, δ'στις παρίσταται επιμελώς δί' άρπης θερί-
ζων τάς κεφάλας της "Γδρας ύποβοηθοΟντος και
τοΟ Ιολάου, έφρόντισεν πρότερον, ώς εάν είχε
νά πράξη το είρηνικώτερον των έργων, νά λύση
τους ίππους από τοΟ άρματος, οίτινες παρίστανται
ύπό τούς κλάδους δένδρου τίνος ήσύχως βοσκόμε-
νοι. Ήττον ό'μως σαφής είνε ή παράστασις επί τοΟ
άγγείου τοΟ άπεικονισΟέντος εν Μοηιιιη. III 46.
Νομίζω δέ δ'τι ένταΰΟα ύπάρχει σύγχυσίς τις δύο
τύπων τοϋ" έν τφ πρότερον μνημονευθέντι άγγείω
και ετέρου τίνος οίκειοτέρου εις τά χαλκιδικά αγ-
γεία της αυτής παραστάσεως.
Ούδ' εκ τοΟ Τρωϊκοϋ* κύκλου παραστάσεις έλ-
λείπουσιν έν τοις άγγείοις τοις Κορινθιακοΐς. Γνω-
στόν εινε το μικρόν εκείνο τό ύπό τοΟ Τιμωνίδου
γραφέν άγγεϊον (έν τή Συλλογή της Αρχ. Εται-
ρίας, αρ. 1) έν ω παρίσταται δ Άχιλλεύς ένε-
δρεύων τον ϊρωίλον (Άρχ. Έφημ. Βερολίνου,
1863, πίν. 175). ϊά άρτιον και αύτοτελές της πα-
ραστάσεως σημαίνει δ'τι δ τοΟ Τρωίλου μύθος και
της άρχαιοτέρας τοΟ άγγείου τούτου (600 π. Χ.)
τέχνης ούχί ξένη τις ύπόΟεσις ήτο. Προ της κρή-
νης ί'σταται ή Πολυξένη φέρουσα άγγεϊόν τι. Πα-
ρακολουθεί δ Τρωίλος άγων προς τήν κρήνην τούς
δύο αύτοΟ Ίππους. "Οπισθεν ταύτης ύπάρχει δέν-
δρον τι και όπισθεν τούτου ενεδρεύει δ Άχιλλεύς.
Τω Τρωίλω δμως έπονται τρεί"ς άλλαι μορφαί, τού-
των δέ γνώριμοι έξ έπιγραφών εινε ή "Εκάβη και δ
Πρίαμος. Ότι προς τήν κυρίαν παράστασιν ουδα-
μώς εινε άναγκαΐαι αί τρεις τελευταΐαι μορφαί, φα-
νερόν. Εις τον τεχνίτην δμως δεν έξαρκεΐ μόνη ή
παράστασις του μύθου καθ' εαυτόν, άλλ' άσμενί-
ζων ούτος περιττή τινι των πραγμάτων άφηγήσει
γνωρίζει τω θεατή και πάσαν γνωστήν άλλως έκ
μύθων μορφήν σχέσιν τινα πρός τι των προσώπων
τοΟ μύθου ε/ουσαν. Τούτο δμως παραβλάπτει πολ-
λάκις δ'πως ένταΟθα καί έν Μοπααι. 6. 14 τήν ένό-
τητα τοΟ τόπου.
Τά άγγεΓα δέ ταύτα περί ων ήδη λόγος έγένετο
εινε τά σπουδαιότερα καί γνωστότερα των έν Ελ-
λάδι ευρεθέντων μετά μυθολογικών παραστάσεων
του ΚορινθιακοΟ έργαστηρίου (1). Δι' ολίγων λέξεων
άνακεφαλαιώ τά περί τοΟ χαρακτήρος τών παρα-
στάσεων. Φανερόν, δ'τι αί μορφαί εινε έστερημέναι
πάσης έκφράσεως καί χαρακτηρισμού. Ού'τε ηλι-
κίας ούτε προσώπων διάκρισις γίνεται. Ή προσοχή
τοΟ τεχνίτου τρέπεται μάλλον εις τήν διάταξιν της
δ'λης παραστάσεως, άπανταχου δέ αίσθανόμεθα τήν
άξιέπαινον τούτου σπουδήν περί τήν σαφή καί ζωη-
ράν διατύπωσιν ιδέας τίνος. Τά άρχαιότερα δέ τών
άγγ&ίων τοΟ έργαστηρίου τούτου έμφανίζουσιν άφε-
λεστάτην τινα. καί παιδικήν έ'τι τών τεχνιτών πα-
ρατήρησιν τών έν τή φύσει. Έκαστος τούτων
ζητεϊ άμέσως, έκ τών έν τω βίω παρατηρήσεών
του νά μορφώση τά στοιχεία τών παραστάσεων.
Έπιδείκνυνται δέ προς τοΟτο τινές μεν μάλλον επι-
τήδειοι, τινές οέ ήττον. Έκ τούτου δέ καί τό ίδιό-
τυπον εκάστου τών άγγείων τούτων. Καί δ της έρ-
γασίας οέ τρόπος δ τών αρχαιοτέρων δεν είνε παν-
τελώς δ αύτός. Τήν αύτήν δμως σπουδήν δεικνύ-
ουσα άπαντες πρός άκριβή τινα καί καθαράν περι-
γραφή ν τών μορφών.
Ήττον δ'μως ιδιόρρυθμοι είνε αί παραστάσεις
τών έκ της 'Ετρουρίας κορινθιακών άγγείων. Αί
γραφαί είνε είς τον αύτόν χαρακτήρα μάλλον δ'μως
άνεπτυγμ.ένης καί ώρισμένης τέχνης πεποιημέναι.
Πλήν τοΟ γνωστοΟ άγγείου (Μοηυπι. 6, 33) μετά
τών παραστάσεων του Ηρακλέους παρά τώ Εύ-
ρύτω καί της αύτοκτονίας του* Αίαντος, έν ω ή παι-
δική τοΟ τεχνίτου αίσθησις κατά άφελέστατον τρό-
πον, κωμικήν τινα έντύπωσιν έμποιοΟντα, έν τή
μορφή μάλιστα τοΰ Αίαντος καί τών έκπεπληγμέ-
νων εταίρων εικονίζεται, τά πολλά τών έργων τού-
των ούδέν έ'χουσιν ίδιον άλλ' εινε μάλλον έργασίαι
κατά συνήθειαν καί έξιν τινά. Διακρίνονται δέ τών
(1) Παραλείπω νά αναφέρω του; έν τω Βερολινείω Μουσείω κο-
οινΟιακοϋς πίνακας, μόνον Ιχ του Καταλόγου τοϊ Μουσείου ΰπό ΡιαιΊ-
Λνϋη§ΐ6ΐ' γνωρίζων τούτους. Απεικονίσεις τών πινάκων δεν ε'γε'νοντο ετι.
ΚΥΛΙΞ ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΗ
260
περί τάν Οεόν. Ό "Αδης καταλιπών καΐ θρόνο ν και
σύζυγον έρμαιον εις τον έπιδραμόντα σώζει εαυτόν
φεύγων και προς τον Ήρακλέα πάντοτε έστραμμέ-
Λ/ην εχων τήν οψιν. Ή τοΟ "Αδου σύζυγος ί'σταται
προ τοΟ Ηρακλέους έκπεπληγμένη, δ δέ Κέρβερος
τήν έναντίαν ή δ "Αδης δδόν τρεπόμενος ζητεί και
ούτος τήν ιδίαν σωτηρίαν. Ούδέν ήττον δ'αφελής
€ΐνε και ή ετέρα τοΟ άγγείου παράστασις. Ό Ηρα-
κλής, δ'στις παρίσταται επιμελώς δί' άρπης θερί-
ζων τάς κεφάλας της "Γδρας ύποβοηθοΟντος και
τοΟ Ιολάου, έφρόντισεν πρότερον, ώς εάν είχε
νά πράξη το είρηνικώτερον των έργων, νά λύση
τους ίππους από τοΟ άρματος, οίτινες παρίστανται
ύπό τούς κλάδους δένδρου τίνος ήσύχως βοσκόμε-
νοι. Ήττον ό'μως σαφής είνε ή παράστασις επί τοΟ
άγγείου τοΟ άπεικονισΟέντος εν Μοηιιιη. III 46.
Νομίζω δέ δ'τι ένταΰΟα ύπάρχει σύγχυσίς τις δύο
τύπων τοϋ" έν τφ πρότερον μνημονευθέντι άγγείω
και ετέρου τίνος οίκειοτέρου εις τά χαλκιδικά αγ-
γεία της αυτής παραστάσεως.
Ούδ' εκ τοΟ Τρωϊκοϋ* κύκλου παραστάσεις έλ-
λείπουσιν έν τοις άγγείοις τοις Κορινθιακοΐς. Γνω-
στόν εινε το μικρόν εκείνο τό ύπό τοΟ Τιμωνίδου
γραφέν άγγεϊον (έν τή Συλλογή της Αρχ. Εται-
ρίας, αρ. 1) έν ω παρίσταται δ Άχιλλεύς ένε-
δρεύων τον ϊρωίλον (Άρχ. Έφημ. Βερολίνου,
1863, πίν. 175). ϊά άρτιον και αύτοτελές της πα-
ραστάσεως σημαίνει δ'τι δ τοΟ Τρωίλου μύθος και
της άρχαιοτέρας τοΟ άγγείου τούτου (600 π. Χ.)
τέχνης ούχί ξένη τις ύπόΟεσις ήτο. Προ της κρή-
νης ί'σταται ή Πολυξένη φέρουσα άγγεϊόν τι. Πα-
ρακολουθεί δ Τρωίλος άγων προς τήν κρήνην τούς
δύο αύτοΟ Ίππους. "Οπισθεν ταύτης ύπάρχει δέν-
δρον τι και όπισθεν τούτου ενεδρεύει δ Άχιλλεύς.
Τω Τρωίλω δμως έπονται τρεί"ς άλλαι μορφαί, τού-
των δέ γνώριμοι έξ έπιγραφών εινε ή "Εκάβη και δ
Πρίαμος. Ότι προς τήν κυρίαν παράστασιν ουδα-
μώς εινε άναγκαΐαι αί τρεις τελευταΐαι μορφαί, φα-
νερόν. Εις τον τεχνίτην δμως δεν έξαρκεΐ μόνη ή
παράστασις του μύθου καθ' εαυτόν, άλλ' άσμενί-
ζων ούτος περιττή τινι των πραγμάτων άφηγήσει
γνωρίζει τω θεατή και πάσαν γνωστήν άλλως έκ
μύθων μορφήν σχέσιν τινα πρός τι των προσώπων
τοΟ μύθου ε/ουσαν. Τούτο δμως παραβλάπτει πολ-
λάκις δ'πως ένταΟθα καί έν Μοπααι. 6. 14 τήν ένό-
τητα τοΟ τόπου.
Τά άγγεΓα δέ ταύτα περί ων ήδη λόγος έγένετο
εινε τά σπουδαιότερα καί γνωστότερα των έν Ελ-
λάδι ευρεθέντων μετά μυθολογικών παραστάσεων
του ΚορινθιακοΟ έργαστηρίου (1). Δι' ολίγων λέξεων
άνακεφαλαιώ τά περί τοΟ χαρακτήρος τών παρα-
στάσεων. Φανερόν, δ'τι αί μορφαί εινε έστερημέναι
πάσης έκφράσεως καί χαρακτηρισμού. Ού'τε ηλι-
κίας ούτε προσώπων διάκρισις γίνεται. Ή προσοχή
τοΟ τεχνίτου τρέπεται μάλλον εις τήν διάταξιν της
δ'λης παραστάσεως, άπανταχου δέ αίσθανόμεθα τήν
άξιέπαινον τούτου σπουδήν περί τήν σαφή καί ζωη-
ράν διατύπωσιν ιδέας τίνος. Τά άρχαιότερα δέ τών
άγγ&ίων τοΟ έργαστηρίου τούτου έμφανίζουσιν άφε-
λεστάτην τινα. καί παιδικήν έ'τι τών τεχνιτών πα-
ρατήρησιν τών έν τή φύσει. Έκαστος τούτων
ζητεϊ άμέσως, έκ τών έν τω βίω παρατηρήσεών
του νά μορφώση τά στοιχεία τών παραστάσεων.
Έπιδείκνυνται δέ προς τοΟτο τινές μεν μάλλον επι-
τήδειοι, τινές οέ ήττον. Έκ τούτου δέ καί τό ίδιό-
τυπον εκάστου τών άγγείων τούτων. Καί δ της έρ-
γασίας οέ τρόπος δ τών αρχαιοτέρων δεν είνε παν-
τελώς δ αύτός. Τήν αύτήν δμως σπουδήν δεικνύ-
ουσα άπαντες πρός άκριβή τινα καί καθαράν περι-
γραφή ν τών μορφών.
Ήττον δ'μως ιδιόρρυθμοι είνε αί παραστάσεις
τών έκ της 'Ετρουρίας κορινθιακών άγγείων. Αί
γραφαί είνε είς τον αύτόν χαρακτήρα μάλλον δ'μως
άνεπτυγμ.ένης καί ώρισμένης τέχνης πεποιημέναι.
Πλήν τοΟ γνωστοΟ άγγείου (Μοηυπι. 6, 33) μετά
τών παραστάσεων του Ηρακλέους παρά τώ Εύ-
ρύτω καί της αύτοκτονίας του* Αίαντος, έν ω ή παι-
δική τοΟ τεχνίτου αίσθησις κατά άφελέστατον τρό-
πον, κωμικήν τινα έντύπωσιν έμποιοΟντα, έν τή
μορφή μάλιστα τοΰ Αίαντος καί τών έκπεπληγμέ-
νων εταίρων εικονίζεται, τά πολλά τών έργων τού-
των ούδέν έ'χουσιν ίδιον άλλ' εινε μάλλον έργασίαι
κατά συνήθειαν καί έξιν τινά. Διακρίνονται δέ τών
(1) Παραλείπω νά αναφέρω του; έν τω Βερολινείω Μουσείω κο-
οινΟιακοϋς πίνακας, μόνον Ιχ του Καταλόγου τοϊ Μουσείου ΰπό ΡιαιΊ-
Λνϋη§ΐ6ΐ' γνωρίζων τούτους. Απεικονίσεις τών πινάκων δεν ε'γε'νοντο ετι.