DOI Artikel:
Grządziela, Romualda: Twórczość malarza ikon z Żohatyna
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.20356#0073
leżnym od typu postaci, oraz zarost odznaczają
się linearną stylizacją — malowane jasnobrunatnymi
liniami na ciemnobrunatnej podmalówce układają
się w równoległe pasma, faliste lub skręcone w spi-
ralne pukle. Typ twarzy osoby starszej zastosowany
w trzech wizerunkach św. Mikołaja, przy zachowa-
niu podobnych rysów i metody malowania, ma
partie czoła i policzków bardziej zróżnicowane
i graficznie wzbogacone ciemnymi, falistymi liniami
zmarszczek oraz białymi, gęściej kładzionymi —
świateł (ryc. 18). Podobnie włosy i broda, o kontu-
rowane brunatną linią, opracowane są gęściej pro-
wadzoną cienką białą linią. Bliższe jeszcze podo-
bieństwa łączą postacie ze scen bocznych; obok
analogii w opracowaniu twarzy wyraźne jest podo-
bieństwo typów fizjonomicznych, jak to widać na
16. Matka Boska z Dzieciątkiem, fragment ikony z Długiego
(ryc. 4) (fot. R. Biskupski)
17. Głowa św. Paraskewii, fragment ikony z Żohatyna (ryc. 5)
(fot. W. Szulc)
przykładzie ujęć św. Mikołaja, identycznych we
wszystkich trzech ikonach. Ten sam typ postaci
powtarza się w przedstawieniu św. Szymona (ryc. 21)
w obu ikonach Matki Boskiej z Dzieciątkiem.
Twarze archaniołów (ryc. 19-20) i postaci
w klejmach (ryc. 21-32) zachowują w zasadzie, mimo
uproszczenia, ten sam modelunek i rysunek, jaki
występuje w postaciach głównych, co pozwala na
stwierdzenie, że ikony były w całości malowane
przez jednego malarza bez pomocy uczniów. Ich
karnacje są również malowane jasnobrunatną ochrą
na zielonkawej podmalówce, tęczówki i źrenice
małych oczu zaznaczone są czarną kropką podkre-
śloną białym światłem z jednej strony, bez względu
na to, czy twarz jest przedstawiona en face, czy
w trzech czwartych. Powieki kreślone są dwiema
liniami, górna przedłużona poza linię dolnej, pod
którą na policzku położony jest półokrągły lub trój-
kątny cień. Usta w formie dwu małych czerwonych
5 — Folia Historiae Artium, t. X
65
się linearną stylizacją — malowane jasnobrunatnymi
liniami na ciemnobrunatnej podmalówce układają
się w równoległe pasma, faliste lub skręcone w spi-
ralne pukle. Typ twarzy osoby starszej zastosowany
w trzech wizerunkach św. Mikołaja, przy zachowa-
niu podobnych rysów i metody malowania, ma
partie czoła i policzków bardziej zróżnicowane
i graficznie wzbogacone ciemnymi, falistymi liniami
zmarszczek oraz białymi, gęściej kładzionymi —
świateł (ryc. 18). Podobnie włosy i broda, o kontu-
rowane brunatną linią, opracowane są gęściej pro-
wadzoną cienką białą linią. Bliższe jeszcze podo-
bieństwa łączą postacie ze scen bocznych; obok
analogii w opracowaniu twarzy wyraźne jest podo-
bieństwo typów fizjonomicznych, jak to widać na
16. Matka Boska z Dzieciątkiem, fragment ikony z Długiego
(ryc. 4) (fot. R. Biskupski)
17. Głowa św. Paraskewii, fragment ikony z Żohatyna (ryc. 5)
(fot. W. Szulc)
przykładzie ujęć św. Mikołaja, identycznych we
wszystkich trzech ikonach. Ten sam typ postaci
powtarza się w przedstawieniu św. Szymona (ryc. 21)
w obu ikonach Matki Boskiej z Dzieciątkiem.
Twarze archaniołów (ryc. 19-20) i postaci
w klejmach (ryc. 21-32) zachowują w zasadzie, mimo
uproszczenia, ten sam modelunek i rysunek, jaki
występuje w postaciach głównych, co pozwala na
stwierdzenie, że ikony były w całości malowane
przez jednego malarza bez pomocy uczniów. Ich
karnacje są również malowane jasnobrunatną ochrą
na zielonkawej podmalówce, tęczówki i źrenice
małych oczu zaznaczone są czarną kropką podkre-
śloną białym światłem z jednej strony, bez względu
na to, czy twarz jest przedstawiona en face, czy
w trzech czwartych. Powieki kreślone są dwiema
liniami, górna przedłużona poza linię dolnej, pod
którą na policzku położony jest półokrągły lub trój-
kątny cień. Usta w formie dwu małych czerwonych
5 — Folia Historiae Artium, t. X
65