DOI article:
Fischinger, Andrzej: Ze studiów nad twórczością Bartołomieja Berrecciego i jego warsztatem: Nagrobki Szydłowiekich i Tarnowskich
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.20356#0132
7. Płyta z nagrobka Mikołaja Szydłowieckiego, Szydłowiec, kościół parafialny (fot. W. Wolny)
jeszcze w r. 1857 był zachowany w całości, ówczesny
stan opisywał Sobieszczański, a opis ten wyzyskał
Kieszkowski. Pomnik Mikołaja Szydłowieckiego
był przyściennym nagrobkiem, złożonym z trzech
zasadniczych części: wysuniętego ku przodowi co-
kołu, ukośnie pochylonej płyty z postacią zmarłego,
ujętej w wolutowe konsole podtrzymujące belkowa-
nie lub gzyms, oraz zwieńczenia, w którym znaj-
dował się zapewne wielopolowy kartusz z herbami
Odrowąż, Łabędź, Jastrzębiec i Sulima, wzmianko-
wanymi przez Paprockiego. Wszystkie elementy
obramienia były wykonane z piaskowca; marmurowa
tablica z napisem (który w r. 1851 był już zatarty
i niemożliwy do odczytania) mogła znajdować się
bądź ponad płytą we wnęce ograniczonej wolutami,
bądź też w zwieńczeniu. Z wyliczonych przez Kiesz-
kowskiego elementów tkwiących obecnie w murze
otaczającym kościół, które jego zdaniem wchodziły
dawniej w skład obramienia nagrobka, jako pewne
można przyjąć tylko wolutowe konsole z liśćmi
akantu i rozetami w ślimacznicach. Pozostałe frag-
menty, jak fryz z antytetycznymi gryfami, czy pły-
cina z maską meduzy miały zapewne pierwotnie inne
przeznaczenie23.
Zasadnicza część nagrobka —- marmurowa płyta
z postacią zmarłego — posiada szeroką ramę po-
krytą płaskim, ściśle symetrycznym ornamentem,
złożonym z wici roślinnych z maskami i rogami
obfitości, o powtarzającym się wzorze. Bordiura ta
otacza główne, nieco wgłębione pole, wypełnione
wypukłorzeźbioną, leżącą figurą w ożywionej pozie,
z wyraźną dbałością o kompozycję układu podpo-
rządkowaną zasadom geometrii. Mikołaj Szydło-
wiecki spoczywa częściowo na wznak, częściowo
na prawym boku, z głową na poduszce, wspartą na
silnie zgiętej, prawej ręce, lewą ujmując drzewce
chorągwi. Jego wyprostowana prawa noga leży
przy dolnej krawędzi płyty, lewa natomiast, mocno
zgięta w kolanie, wyznacza wraz z innymi elementa-
mi główne kierunki kompozycji. Zmarły przedsta-
wiony został w maksymiliańskiej zbroi i czepcu na
23 Por. Gercha i Kopera, o.c., s. 86.
124
jeszcze w r. 1857 był zachowany w całości, ówczesny
stan opisywał Sobieszczański, a opis ten wyzyskał
Kieszkowski. Pomnik Mikołaja Szydłowieckiego
był przyściennym nagrobkiem, złożonym z trzech
zasadniczych części: wysuniętego ku przodowi co-
kołu, ukośnie pochylonej płyty z postacią zmarłego,
ujętej w wolutowe konsole podtrzymujące belkowa-
nie lub gzyms, oraz zwieńczenia, w którym znaj-
dował się zapewne wielopolowy kartusz z herbami
Odrowąż, Łabędź, Jastrzębiec i Sulima, wzmianko-
wanymi przez Paprockiego. Wszystkie elementy
obramienia były wykonane z piaskowca; marmurowa
tablica z napisem (który w r. 1851 był już zatarty
i niemożliwy do odczytania) mogła znajdować się
bądź ponad płytą we wnęce ograniczonej wolutami,
bądź też w zwieńczeniu. Z wyliczonych przez Kiesz-
kowskiego elementów tkwiących obecnie w murze
otaczającym kościół, które jego zdaniem wchodziły
dawniej w skład obramienia nagrobka, jako pewne
można przyjąć tylko wolutowe konsole z liśćmi
akantu i rozetami w ślimacznicach. Pozostałe frag-
menty, jak fryz z antytetycznymi gryfami, czy pły-
cina z maską meduzy miały zapewne pierwotnie inne
przeznaczenie23.
Zasadnicza część nagrobka —- marmurowa płyta
z postacią zmarłego — posiada szeroką ramę po-
krytą płaskim, ściśle symetrycznym ornamentem,
złożonym z wici roślinnych z maskami i rogami
obfitości, o powtarzającym się wzorze. Bordiura ta
otacza główne, nieco wgłębione pole, wypełnione
wypukłorzeźbioną, leżącą figurą w ożywionej pozie,
z wyraźną dbałością o kompozycję układu podpo-
rządkowaną zasadom geometrii. Mikołaj Szydło-
wiecki spoczywa częściowo na wznak, częściowo
na prawym boku, z głową na poduszce, wspartą na
silnie zgiętej, prawej ręce, lewą ujmując drzewce
chorągwi. Jego wyprostowana prawa noga leży
przy dolnej krawędzi płyty, lewa natomiast, mocno
zgięta w kolanie, wyznacza wraz z innymi elementa-
mi główne kierunki kompozycji. Zmarły przedsta-
wiony został w maksymiliańskiej zbroi i czepcu na
23 Por. Gercha i Kopera, o.c., s. 86.
124