DOI Artikel:
Samek, Jan: Renesansowa mitra z herbami Korab w dawnej kolegiacie w Łasku
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.20542#0048
9. Kafel z pierwszej ćwierci XVI w., Państwowe Zbiory
Sztuki na Wawelu (fot. S. Kolowca)
giej ćwierci wieku XVI13 (ryc. 9 i 10). Najpew-
niej pod wpływem architektury renesansowej ka-
fle do pieców wawelskich dekorowano dużymi
rozetami, najczęściej liściastymi, o charakterysty-
cznych uproszczeniach i stylizacji. Na kaflach tych
odnajdujemy rozety skomponowane statycznie, o
podwójnym rzędzie płatków z silnie zaakcentowa-
nymi ośrodkami, oraz rozety wirujące, niekiedy
wzbogacone dużymi liśćmi. Materiał porównaw-
czy stale się tutaj poszerza na skutek prac wyko-
paliskowych i badawczych na terenie Małopolski.
Sięgając do innych dziedzin sztuki typy rozet
zastosowane na mitrze z Łaska odnaleźć można
także w malarstwie ściennym oraz, mimo prze-
wagi ornamentów roślinnych, w kodeksach ilu-
minowanych 14. Przykłady można by zresztą mno-
żyć, nie wykluczając m. in. opraw książkowych.
Dokonany przegląd wybranych zabytków
wskazuje, że zdobiące mitrę w dawnej kolegiacie
w Łasku rozety odpowiadają pod względem ty-
pów i stylizacji występującym w architekturze,
rzeźbie, snycerce, a także w rzemiośle artysty-
cznym w Polsce od drugiej dekady XVI stulecia.
13 M. Piątkiewic z-D ereniowa, Kafle wawel-
skie okresu wczesnego renesansu, (Studia do Dziejów Wa-
welu, II, 1960), il. 34 na s. 331.
14 Por. przykładowo motywy rozetowe na fryzach
wiązanej z działalnością Stanisława Samostrzelnika z Mo-
giły polichromii w zamku w Szydłowcu, powstałej praw-
10. Kafel z pierwszej ćwierci XVI w., Państwowe Zbiory
Sztuki na Wawelu (fot. S. Kolowca)
Obserwacja ta pozwoli odpowiedzieć na pytanie,
z kim można wiązać mitrę z Łaska, do czego pod-
stawową wskazówką są zdobiące wstęgi tarcze z
herbem Korab.
III. MATERIAŁ PORÓWNAWCZY W DZIEŁACH
FUNDACJI PRYMASA JANA ŁASKIEGO, CZAS
I MIEJSCE WYKONANIA ORAZ PROBLEM
WARSZTATU
Analiza dokonana na podstawie zestawienia
rozet zdobiących mitrę z innymi rozwiązaniami
z użyciem tego motywu otwiera drogę do podję-
cia próby hipotetycznego ustalenia osoby funda-
tora, precyzyjniejszego określenia -czasu powsta-
nia, umożliwia też wysunięcie sugestii co do war-
sztatu.
Jedyną ozdobą mitry w Łasku poza rozetami
są, jak już wspomniano w opisie, tarcze z her-
bem Korab na fanones. Mają one wyraźnie zary-
sowany, charakterystyczny kształt, które to stwier-
dzenie odnosi się także do formy herbu i krzyża
dopodobnie w latach 1515—ok. 1530. W. P u g e t, Przy-
czynek do działalności Stanisława Samostrzelnika. Ma-
larstwo ścienne w budowlach fundacji Szydłowieckich
[w:] Renesans. Sztuka i ideologia (praca zbiorowa), War-
szawa 1976, s. 487—503.
44
Sztuki na Wawelu (fot. S. Kolowca)
giej ćwierci wieku XVI13 (ryc. 9 i 10). Najpew-
niej pod wpływem architektury renesansowej ka-
fle do pieców wawelskich dekorowano dużymi
rozetami, najczęściej liściastymi, o charakterysty-
cznych uproszczeniach i stylizacji. Na kaflach tych
odnajdujemy rozety skomponowane statycznie, o
podwójnym rzędzie płatków z silnie zaakcentowa-
nymi ośrodkami, oraz rozety wirujące, niekiedy
wzbogacone dużymi liśćmi. Materiał porównaw-
czy stale się tutaj poszerza na skutek prac wyko-
paliskowych i badawczych na terenie Małopolski.
Sięgając do innych dziedzin sztuki typy rozet
zastosowane na mitrze z Łaska odnaleźć można
także w malarstwie ściennym oraz, mimo prze-
wagi ornamentów roślinnych, w kodeksach ilu-
minowanych 14. Przykłady można by zresztą mno-
żyć, nie wykluczając m. in. opraw książkowych.
Dokonany przegląd wybranych zabytków
wskazuje, że zdobiące mitrę w dawnej kolegiacie
w Łasku rozety odpowiadają pod względem ty-
pów i stylizacji występującym w architekturze,
rzeźbie, snycerce, a także w rzemiośle artysty-
cznym w Polsce od drugiej dekady XVI stulecia.
13 M. Piątkiewic z-D ereniowa, Kafle wawel-
skie okresu wczesnego renesansu, (Studia do Dziejów Wa-
welu, II, 1960), il. 34 na s. 331.
14 Por. przykładowo motywy rozetowe na fryzach
wiązanej z działalnością Stanisława Samostrzelnika z Mo-
giły polichromii w zamku w Szydłowcu, powstałej praw-
10. Kafel z pierwszej ćwierci XVI w., Państwowe Zbiory
Sztuki na Wawelu (fot. S. Kolowca)
Obserwacja ta pozwoli odpowiedzieć na pytanie,
z kim można wiązać mitrę z Łaska, do czego pod-
stawową wskazówką są zdobiące wstęgi tarcze z
herbem Korab.
III. MATERIAŁ PORÓWNAWCZY W DZIEŁACH
FUNDACJI PRYMASA JANA ŁASKIEGO, CZAS
I MIEJSCE WYKONANIA ORAZ PROBLEM
WARSZTATU
Analiza dokonana na podstawie zestawienia
rozet zdobiących mitrę z innymi rozwiązaniami
z użyciem tego motywu otwiera drogę do podję-
cia próby hipotetycznego ustalenia osoby funda-
tora, precyzyjniejszego określenia -czasu powsta-
nia, umożliwia też wysunięcie sugestii co do war-
sztatu.
Jedyną ozdobą mitry w Łasku poza rozetami
są, jak już wspomniano w opisie, tarcze z her-
bem Korab na fanones. Mają one wyraźnie zary-
sowany, charakterystyczny kształt, które to stwier-
dzenie odnosi się także do formy herbu i krzyża
dopodobnie w latach 1515—ok. 1530. W. P u g e t, Przy-
czynek do działalności Stanisława Samostrzelnika. Ma-
larstwo ścienne w budowlach fundacji Szydłowieckich
[w:] Renesans. Sztuka i ideologia (praca zbiorowa), War-
szawa 1976, s. 487—503.
44