Polska Akademia Umieje̜tności <Krakau> / Komisja Historii Sztuki [Hrsg.]; Polska Akademia Nauk <Warschau> / Oddział <Krakau> / Komisja Teorii i Historii Sztuki [Hrsg.]: Folia Historiae Artium (24.1988)

ją haftu. Równocześnie nasuwają się wątpliwości,
czy całkowicie należy odrzucić możliwość impor-
tu, tym bardziej że prymas Łaski był w Rzymie,
i to właśnie w roku 1514.

V. MITRA Z KOLEGIATY W ŁASKU A INNE INFUŁY
ZACHOWANE W POLSCE DO XVI WIEKU WŁĄCZNIE

Pontyfikaliów biskupich, w Polsce zachowało
się do XVI wieku sporo, ale są to głównie wy-
roby złotnicze — pastorały i pierścienie 39. Na-
tomiast jak dotąd infuł z czasów romanizmu, go-
tyku i renesansu, nie licząc mitry z Łaska, zna-
my zaledwie trzy, przy czym żadna z nich nie
posiada pełnego, monograficznego opracowania.

Najwcześniejsza jest zagadkowa tzw. mitra
św. Stanisława, powstała zapewne około połowy

13. Mitra tzw. św. Stanisława bpa, 1253(7), skarbiec ka-
tedralny na Wawelu (fot. J. Langda)

14. Mitra bpa Tomasza Strzempińskiego, 1455—1460,
przerobiona w latach 1525—1535, skarbiec katedralny
na Wawelu (fot. ze zbiorów autora)

XIII wieku, o bogatej dekoracji złotniczej, do
której użyto kamieni szlachetnych i pereł40 (ryc.
13). Druga z kolei to mitra biskupa Tomasza
Strzempińskiego, przechowywana — jak i pierw-
sza z wymienionych — w skarbcu katedry wa-
welskiej (ryc. 14); została ona wykonana w latach
1455—1460 (przy czym nie ustalono, czy jest to
dzieło miejscowe, czy import (Włochy?)), ale .swój
wygląd obecny zawdzięcza gruntownemu odno-
wieniu w latach 1525—1535, któremu została pod-
dana z inicjatywy biskupa Piotra Tomickiego —-
została wówczas pokryta nowym renesansowym
haftem roślinnym, który, jak się przyjmuje, zo-
stał wykonany w środowisku krakowskim.

Jako ostatnią, prawie nie znaną, należy przy-
pomnieć mitrę opata Jana Ponętowskiego z lat
1577—1587 w zbiorach Muzeum Uniwersytetu Ja-

48