Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Polska Akademia Umieje̜tności <Krakau> / Komisja Historii Sztuki [Hrsg.]; Polska Akademia Nauk <Warschau> / Oddział <Krakau> / Komisja Teorii i Historii Sztuki [Hrsg.]
Folia Historiae Artium — 24.1988

DOI Artikel:
Krakowski, Piotr: Nagrobki w Staglieno: (Z rozważnań nad rzeźbą dziewiętnastowieczną)
DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.20542#0108
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
3. Augusto Rivalta, nagrobek Carla Raggio (1872)

czno-mieszezańskie cechy mają także nagrobki
Giuseppe Ratto (1890, rzeźb. L. Orengo) czy ro-
dziny Piceoillo (1891, rzeźb. G. Moreno). Ten ostat-
ni jest jednym z modelowych przykładów miesz-
czańskiej rzeźby sepulkralnej z końca w. XIX
z całym swoim zaskakującym widza weryzmem.
Zmarły starzec, jednakże ukazany jako żywy
i zdrowy, żegna się przed przestąpieniem bramy
wieczności zasłoniętej brokatową kotarą ze swym
synem, pogrążonym w bólu i żałobie, ale trzy-
mającym w ręku modny melonik. Podobne za-
łożenie ideowe przyjęte zostało w nagrobku Gio-
vanniego Podesta z 1892 (rzeźb. D. Carli), z tą
jednak różnicą, że tutaj żegna na zawsze swoją
żonę odchodzący do wieczności mąż.

Cechy mieszczańskiego realizmu zawiera w so-
bie również nagrobek przedstawiający młodą ko-
bietę, unoszącą całun przykrywający leżące na
łożu ciało zmarłego męża, aby ostatni raz spoj-
rzeć na jego twarz (ryc. 4). G. B. Villa — rzeź-
biąc w marmurze ten pomnik dla Raffaele Pie-
noviego (1879) w sposób tak werystyczny, uwzglę-
dniając różne szczegóły mody ówczesnej i pod-
kreślając dosłowność przedstawienia — spotęgo-
wał równocześnie jego dramatyczność. Podobne
wrażenie odnosi widz, oglądając postacie męż-
czyzn i kobiet, osób świeckich i zakonnych sto-
jących, siedzących i klęczących przy grobach, przy
czym nierzadko są to wizerunki zmarłych tam

pochowanych. Pojawiają się także żegnające swo-
ich rodziców dzieci. Przykładowo wymienić moż-
na takie nagrobki, jak wykonane przez L. Oren-
go dla Cateriny Campodonico (1881) i rodziny
Peseia (1897), a przedstawiające w naturalistycz-
ny sposób dwie stare kobiety (ryc. 5); dalej na-
grobek Tomasza Serra (1885), będący dziełem A.
Roty, ze stojącą postacią modlącego się zakonni-
ka, jedna z wyróżniających się rzeźb poprzez
swój realizm ujęcia (ryc. 6); czy wreszcie zwra-
cający uwagę swoją wielkością i sposobem ujęcia
pomnik grobowy rodziny Riva:ra z r. 1875, wyko-
nany przez G. B. Villę. Pomnik przedstawia całą
rodzinę, aż trzy pokolenia: na sarkofagu — czy
bardziej na mensie ołtarzowej — leży zmarły,
po jego prawej stronie stoi syn z żoną, po lewej
klęczy wnuk. Wszystko to dzieje się na tle ołta-
rzowej architektury w stylu neorenesansu z po-
stacią N. P. Marii w geście wstawiennictwa, u-
mieszczonej nad zmarłym (ryc. 7).

Szczególnie zaskakujący program ikonografi-
czny odnajdujemy w nagrobku sióstr Dapassano
(1870). Oglądamy postacie dwu młodych dziew-
cząt, z których wcześniej zmarła, w wianku na
głowie, podchodzi do łoża swej później zmarłej
osiemnastoletniej siostry i, wręczając jej krzyż,
wskazuje równocześnie drogę ku wieczności. Smu-
tny los obu dziewcząt, którym boleśnie dotknięta
zostsła rodzina Dapassano, spowodował, iż ich

102
 
Annotationen