DOI Artikel:
Bałus, Wojciech: Historyzm, analogiczność, malowniczość: Rozważania o centralnych kategoriach twórczości Teodora Talowskiego (1857 - 1910)
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.20542#0130
5. Teodor Talowski, projekt kościoła dla Kamienia, 1895 (wg Talowski, Projekta...), (fot. Pracownia Reprograficzna
Biblioteki Jagiellońskiej)
6. Teodor Talowski, projekt kościoła dla Kamienia, rzut
poziomy (wg Talowski, Projekta...), (fot. Pracownia Re-
prograficzna Biblioteki Jagiellońskiej)
są niepokojącej ekspresji i tajemniczości. Pod
względem stylowym przynależą one do późnego
historyzmu, co zaznacza się w stosowaniu popular-
nych wówczas neostylów, głównie neorenesansu
północnego (kamienice przy ul. Batorego 26, 1885,
i Retoryka 3, 1891, ryc. 3) i połączonego z
nim w eklektyczną całość neogotyku (dwór w Mi-
chałowicach 1892—1897 35, kamienica Pod Pa-
jąkiem), czasem z domieszkami klasycznymi i
manieryistycznymi — jak np. willa dra Dembow-
skiego w Bochni, 1895, ryc. 9 36, kamienica
„Festina Lente” — oraz z plastyczną rozbudo-
wą fasad budowli. Rozbudową ornamentalną, któ-
ra jednocześnie zaciemnia strukturę architektu-
ry samej, czemu służą nielogicznie kończące się
belkowania oraz zacieranie osiowości, a więc w
sumie rozbijanie spoistości uformowania całego
dzieła. Pojawia się też, typowa dla późnego histo-
ryzmu właśnie, wielowidokowość, osiągana po-
przez stosowanie narożnych wież czy wykuszy,
usytuowanych (patrząc na rzut) pod kątem 45° w
stosunku do głównych ścian budynku.
35 Beiersdorf, o.c., s. 201, przyp. 2.
36 (A 1900), szp. 147, 152; (CTL 1900), s. 82.
124
Biblioteki Jagiellońskiej)
6. Teodor Talowski, projekt kościoła dla Kamienia, rzut
poziomy (wg Talowski, Projekta...), (fot. Pracownia Re-
prograficzna Biblioteki Jagiellońskiej)
są niepokojącej ekspresji i tajemniczości. Pod
względem stylowym przynależą one do późnego
historyzmu, co zaznacza się w stosowaniu popular-
nych wówczas neostylów, głównie neorenesansu
północnego (kamienice przy ul. Batorego 26, 1885,
i Retoryka 3, 1891, ryc. 3) i połączonego z
nim w eklektyczną całość neogotyku (dwór w Mi-
chałowicach 1892—1897 35, kamienica Pod Pa-
jąkiem), czasem z domieszkami klasycznymi i
manieryistycznymi — jak np. willa dra Dembow-
skiego w Bochni, 1895, ryc. 9 36, kamienica
„Festina Lente” — oraz z plastyczną rozbudo-
wą fasad budowli. Rozbudową ornamentalną, któ-
ra jednocześnie zaciemnia strukturę architektu-
ry samej, czemu służą nielogicznie kończące się
belkowania oraz zacieranie osiowości, a więc w
sumie rozbijanie spoistości uformowania całego
dzieła. Pojawia się też, typowa dla późnego histo-
ryzmu właśnie, wielowidokowość, osiągana po-
przez stosowanie narożnych wież czy wykuszy,
usytuowanych (patrząc na rzut) pod kątem 45° w
stosunku do głównych ścian budynku.
35 Beiersdorf, o.c., s. 201, przyp. 2.
36 (A 1900), szp. 147, 152; (CTL 1900), s. 82.
124