DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.17649#0103
nującej w projektach czerwieni, pojawił się kolor czarny141. Element ten przy-
pominał obchody pierwszomajowe w Piotrogrodzie. Podobny był tez zamysł
twórców dekoracji, zakładający wykorzystanie istniejącej zabudowy historycz-
nej obu miast, stąd - w konsekwencji - różnice w oprawie plastycznej Piotro-
grodu i Moskwy.
Pewne pojęcie o dekoracjach świątecznych dają wspomnienia współczesnych.
Oto fragment Zapisków komendanta Kremla Pawła Malkowa utrzymanych w bar-
dzo charakterystycznym stylu: „Mniej więcej na tydzień przed uroczystościa-
mi Jaków Michajłowicz [Swierdłow -A.]. L.} wezwał mnie do siebie i polecif
tak przyozdobić Kreml, jak jeszcze nigdy go nie ozdabiano; doprowadzić do
wzorowego porządku wszystkie kremlowskie ulice i place, udekorować gma-
chy i bramy, mury i wieże. Z miejsca też napisał polecenie dla kierownika prze-
mysłu włókienniczego [...] w sprawie wydania mi potrzebnej ilości czerwone-
go płótna i innych materiałów
Do prac dekoracyjnych przyciągnąłem najlepszych moskiewskich malarzy,
rzeźbiarzy i architektów: Fiedorowskiego, N. A. Bogatowa, Aleksieja(P) Jasiń-
skiego, Nikołaja Wmogradowa i innych. Zmobilizowałem dziesiątki dekorato-
rów, cieśli i dekarzy. Praca zawrzała pełną parą i w dniu Pierwszego Maja 1918
roku moskwianie nie poznali swojego Kremla. Wieża Kutafia cała była spowita
w czerwoną tkaninę. Z jej murów zwisały ogromne plakaty: »Niech żyje świa-
towa republika radziecka!«, »Niech żyje czerwony sztandar wolnej pracy!«
Wysoko nad wieżą dumnie powiewały dwie szkarłatne chorągwie.
Stąd aż do Wieży Troickiej, wzdłuż całego Mostu Troickiego, prowadził
korytarz utworzony z dwóch szeregów czerwonych flag.[...]. Gmach Sownar-
komu i WCIK-u az płonął w ogniu szkarłatnych płócien. Udekorowano rów-
nież inne budynki kremlowskie, nawet klasztory i cerkwie. Wszystkie bramy
na obszarze Kremla przyozdobiono świeżą zielenią"142.
Doświadczenia zdobyte podczas organizowania pierwszego święta w Rosji So-
wieckiej przydały się przy planowaniu następnych uroczystości. We wrześniu 1918 r.
WCIK wydał uchwałę o świętowaniu pierwszej rocznicy rewolucji październiko-
wej (25 października według starego stylu, a 7 listopada - według nowego)143.
W Piotrogrodzie powołano centralne biuro do spraw organizacji święta sku-
piające przedstawicieli Rady Piotrogrodzkiej, piotrogrodzkich organizacji związ-
kowych i piotrogrodzkiego oddziału Ludowego Komisariatu Oświaty oraz ko-
misję centralną144. Został opracowany plan trzydniowych uroczystości, który
141 A. Rajchensztejn, op. cit., s. 72.
142 R Maików, Zapiski komendanta Kremla, tłum. I. Zakrzewski, Warszawa 1987, s. 129-130.
Przytoczony opis odpowiada projektom braci Wiesmnów. (Por. przypis 137).
143 Diekriety sowietskoj wlasti, t. 3, Moskwa 1964, s. 352. I. Rostowcewa podaje, ze zadekreto-
wano trzydniowe obchody pierwszej rocznicy rewolucji październikowej (op. cit., s. 14).
144 Ibidem, s. 14.
85
pominał obchody pierwszomajowe w Piotrogrodzie. Podobny był tez zamysł
twórców dekoracji, zakładający wykorzystanie istniejącej zabudowy historycz-
nej obu miast, stąd - w konsekwencji - różnice w oprawie plastycznej Piotro-
grodu i Moskwy.
Pewne pojęcie o dekoracjach świątecznych dają wspomnienia współczesnych.
Oto fragment Zapisków komendanta Kremla Pawła Malkowa utrzymanych w bar-
dzo charakterystycznym stylu: „Mniej więcej na tydzień przed uroczystościa-
mi Jaków Michajłowicz [Swierdłow -A.]. L.} wezwał mnie do siebie i polecif
tak przyozdobić Kreml, jak jeszcze nigdy go nie ozdabiano; doprowadzić do
wzorowego porządku wszystkie kremlowskie ulice i place, udekorować gma-
chy i bramy, mury i wieże. Z miejsca też napisał polecenie dla kierownika prze-
mysłu włókienniczego [...] w sprawie wydania mi potrzebnej ilości czerwone-
go płótna i innych materiałów
Do prac dekoracyjnych przyciągnąłem najlepszych moskiewskich malarzy,
rzeźbiarzy i architektów: Fiedorowskiego, N. A. Bogatowa, Aleksieja(P) Jasiń-
skiego, Nikołaja Wmogradowa i innych. Zmobilizowałem dziesiątki dekorato-
rów, cieśli i dekarzy. Praca zawrzała pełną parą i w dniu Pierwszego Maja 1918
roku moskwianie nie poznali swojego Kremla. Wieża Kutafia cała była spowita
w czerwoną tkaninę. Z jej murów zwisały ogromne plakaty: »Niech żyje świa-
towa republika radziecka!«, »Niech żyje czerwony sztandar wolnej pracy!«
Wysoko nad wieżą dumnie powiewały dwie szkarłatne chorągwie.
Stąd aż do Wieży Troickiej, wzdłuż całego Mostu Troickiego, prowadził
korytarz utworzony z dwóch szeregów czerwonych flag.[...]. Gmach Sownar-
komu i WCIK-u az płonął w ogniu szkarłatnych płócien. Udekorowano rów-
nież inne budynki kremlowskie, nawet klasztory i cerkwie. Wszystkie bramy
na obszarze Kremla przyozdobiono świeżą zielenią"142.
Doświadczenia zdobyte podczas organizowania pierwszego święta w Rosji So-
wieckiej przydały się przy planowaniu następnych uroczystości. We wrześniu 1918 r.
WCIK wydał uchwałę o świętowaniu pierwszej rocznicy rewolucji październiko-
wej (25 października według starego stylu, a 7 listopada - według nowego)143.
W Piotrogrodzie powołano centralne biuro do spraw organizacji święta sku-
piające przedstawicieli Rady Piotrogrodzkiej, piotrogrodzkich organizacji związ-
kowych i piotrogrodzkiego oddziału Ludowego Komisariatu Oświaty oraz ko-
misję centralną144. Został opracowany plan trzydniowych uroczystości, który
141 A. Rajchensztejn, op. cit., s. 72.
142 R Maików, Zapiski komendanta Kremla, tłum. I. Zakrzewski, Warszawa 1987, s. 129-130.
Przytoczony opis odpowiada projektom braci Wiesmnów. (Por. przypis 137).
143 Diekriety sowietskoj wlasti, t. 3, Moskwa 1964, s. 352. I. Rostowcewa podaje, ze zadekreto-
wano trzydniowe obchody pierwszej rocznicy rewolucji październikowej (op. cit., s. 14).
144 Ibidem, s. 14.
85