Mercuriale, Girolamo; Coriolanus, Christophorus [Ill.]: Hieronymi Mercvrialis De Arte Gymnastica: Libri Sex, In Qvibvs Exercitationvm Omnivm Vetustarum genera, loca, modi, facultates, & quidquid denique ad corporis humani exercitationes pertinet, diligenter explicatur ; Opus non modo medicis, verum etiam omnibus antiquarum rerum cognoscendarum, & valetudinis conseruandae studiosis admodum vtile (Venetiis, 1601) [Cicognara, 1711-3]

Q V A R T V S. 205
A poris membrum a natura unum fa&ura diu isionem patitur, siu e ta-
lis diuisiointrinsecus, siue extrinsecus proficiscatur. Tot itidem ma
dis sinitas morbo contraria conslat, nimirum quae intemperie,in
optimaformationejin unitate pardum, essentiam, atque considen-
tiam propriam obtineat. Nam de lingulis isHsTWa» acin uniuer-
sumsermonem habuisle sufficit,cum illi,qui haec lesturi sunt, sima'
gis exquiiitam eorum cognitionem habere optabunt^ libros medi-
corum perscrutari queant, neque a nobis haec diligentius pertra-
£iata requirere debeant,qui alijs studentes extraproposkos limites
nimisdiuagari non possumus :sed iamquaeex antedidliscorpora
exercitari,conueniant,examinari cogimur.

B


An corpora aegra ullopaffio exerceri conueniat. £ap. VI /.
VBITATVM fuitantiquislimis usquetemporibus,an ,
sicuti corpora sana,ac ualetudinariaad augendam,con
} firmandam,conseruandamquevaletudinem abex.erci-
tationibus non exiguam commoditatem capiunt, ita
quoque aegra corpora aliquo paibo exerceri ualerent, quo tam ad
leniendas aegritudinum molestias, quam ad recuperandam sanita-
tem vti liceret, tnrer eos qui insirmos exerceri debere asleuerarunt,
primus exstintPetronas,deinde Prodicus,s ue Herodicus,qui cursi-
bus,Sc ludatiombus febrientes interficiebat, ambo ab Hippocrate 6.Epi<?
in tali dogmate uehementer damnari.Petronam imitatus posterio-
ribus saeculis Asclepiades,ut hominum fauorem aucuparetur, non
C modo languentibus uarias exercitationes ad uoluptatem potius,
quam ad sanitatemspeftantes indulgebat,uerumetiam (quodele-
gantislime scripsit Celsus) cubantis quoque luxuriae subscribebat:
ut non sine magna ratione Plinius deinde Asclcpiadem iucundum
curandi modum calluisse praedicauerir.Qui praeter hos simili sen-
tentiae haerere maluerunt, Aesculapium dixerunt itauocatum;
7t(t§K ?o ccaKuv H7r'tto$ tovq vossQvvvxs: idesfquod aegrotos suauiter exer
ceret, quando prius sotioi uocabatur. Ex altera parte, non defue-
runtjqui neminem aegrotum exercendum esic,sed cunstosin quie-
te contineri debere, asseruerunt. Inter hos medij Galenus, Hero-
dotus, Antyllus,Actius, & Auicenna, quemadmodum ab omnibus
aegnsnonsimpliciter exercitationes amoueri uoluerunt, ita nec
ijs placuit, quoscumque quouis motus genere exercitari ,sed & in
aegris ipsi, & in exercitationibus eligendis magnam disfinffio-
nenij 65 curam habendam e sle disserunt > utquodmorbosumcor*
pusa