Q V A R T V S. 2ii
A &paulisper cibum differrer. Ob totius corporis affectum exercita-
tiones senum in hunc modum determinari debent, quoniam cor-
pus optimi slatus, sicutiniuuentute ad vehementissimos quosque
labores idoneum maxime est, ita in senedla se habet ad omnes me-
diocres, qui uerosenes aut craisissuntcruribus, aut lato pedore,
aut cruribus, ultra quod par est, graciiibus,aut quorum corpus exi-
guo est thorace, aut admodum angusto, aut valgum est, uarnmue,
aut alio quouis padto a mediocritate recedens, id ad eas omnes ex-
ercitationes ineptum redditur, quae uitiosa membra magis ofsen-
dere, quamiuuare possunt, ut vociferatio thoracem, ambulatio
crura,&; similiter. lam veroconsuetudo maximam sibi uendicat
partem ad exercitationisspeciem deIigendam,quando Hippocra
tes dixit,eos,qui soliti sunt labores ferre, etsi fuerint imbecilles, uel
B senes, non consuetis, fortibus, atque iuuenibus solitos facilius fer-
re. nam sicuti consueta minime lassant, quos exercent, immo eriam
deleft:anf3pariterinsueta tum molestiam adferunt,tum lassant. Se-
nes igitur omnes consuetis laboribus exercitari debent, sed tamen
uehementia eorum remisia, quia, si corpora senilia vigorem, calo-
rem , robur, &c omnia denique diminuta habent,iuuentutisre-
spe<ftu exercitationes quoque minores requirere, rationi consen-
taneum est. Vltimo uitia corporum senilium propria exercita-
tionumipsis nequaquam conuenientium genus demonstrabunr»
quae enim ex leui causfa , a vertigine, comitiali morbo, graui
Ophthalmia, auditusimbecillitate capiuntur,exercitationes caput
osfendentes euitare necesse est: similiter in omnibus alijs assecti-
bus, non solum senes, ucrum & cuiusq. aetatis homines ita se gere-
Cre debent, vtijs exercitationibussedulo abstineant, quae patien-
tes partes magis exercere,perturbare natae sunt. Sic itaq. de va-
letudinarijs, ac senilibus corporibus exercendis statuendum erit.
cor for ibusfanis ex ere en dis. (fas. / X.
VICVMQVE corporis exercitationes sanitati inuti-
lesminimereputaruntjin sanis eas prae ceteris comen-
dandasesse dixerunt, tamquam necessarium prope ex-
sistat, si exercitacionesad bonum habitum comparan-
dum , atque ualetudmem conscruandam non ignobile auxilium
praestant, ut in sanis maxime adiumentum ostendere postint.
Hoc tamen uerum est, antiquos medicos multas sanorum corpo-
rum disferentiaseffecisse, inter quas primum locum obtinet cor-
Gymnassica. P 3 pUS
A &paulisper cibum differrer. Ob totius corporis affectum exercita-
tiones senum in hunc modum determinari debent, quoniam cor-
pus optimi slatus, sicutiniuuentute ad vehementissimos quosque
labores idoneum maxime est, ita in senedla se habet ad omnes me-
diocres, qui uerosenes aut craisissuntcruribus, aut lato pedore,
aut cruribus, ultra quod par est, graciiibus,aut quorum corpus exi-
guo est thorace, aut admodum angusto, aut valgum est, uarnmue,
aut alio quouis padto a mediocritate recedens, id ad eas omnes ex-
ercitationes ineptum redditur, quae uitiosa membra magis ofsen-
dere, quamiuuare possunt, ut vociferatio thoracem, ambulatio
crura,&; similiter. lam veroconsuetudo maximam sibi uendicat
partem ad exercitationisspeciem deIigendam,quando Hippocra
tes dixit,eos,qui soliti sunt labores ferre, etsi fuerint imbecilles, uel
B senes, non consuetis, fortibus, atque iuuenibus solitos facilius fer-
re. nam sicuti consueta minime lassant, quos exercent, immo eriam
deleft:anf3pariterinsueta tum molestiam adferunt,tum lassant. Se-
nes igitur omnes consuetis laboribus exercitari debent, sed tamen
uehementia eorum remisia, quia, si corpora senilia vigorem, calo-
rem , robur, &c omnia denique diminuta habent,iuuentutisre-
spe<ftu exercitationes quoque minores requirere, rationi consen-
taneum est. Vltimo uitia corporum senilium propria exercita-
tionumipsis nequaquam conuenientium genus demonstrabunr»
quae enim ex leui causfa , a vertigine, comitiali morbo, graui
Ophthalmia, auditusimbecillitate capiuntur,exercitationes caput
osfendentes euitare necesse est: similiter in omnibus alijs assecti-
bus, non solum senes, ucrum & cuiusq. aetatis homines ita se gere-
Cre debent, vtijs exercitationibussedulo abstineant, quae patien-
tes partes magis exercere,perturbare natae sunt. Sic itaq. de va-
letudinarijs, ac senilibus corporibus exercendis statuendum erit.
cor for ibusfanis ex ere en dis. (fas. / X.
VICVMQVE corporis exercitationes sanitati inuti-
lesminimereputaruntjin sanis eas prae ceteris comen-
dandasesse dixerunt, tamquam necessarium prope ex-
sistat, si exercitacionesad bonum habitum comparan-
dum , atque ualetudmem conscruandam non ignobile auxilium
praestant, ut in sanis maxime adiumentum ostendere postint.
Hoc tamen uerum est, antiquos medicos multas sanorum corpo-
rum disferentiaseffecisse, inter quas primum locum obtinet cor-
Gymnassica. P 3 pUS