Mercuriale, Girolamo; Coriolanus, Christophorus [Ill.]: Hieronymi Mercvrialis De Arte Gymnastica: Libri Sex, In Qvibvs Exercitationvm Omnivm Vetustarum genera, loca, modi, facultates, & quidquid denique ad corporis humani exercitationes pertinet, diligenter explicatur ; Opus non modo medicis, verum etiam omnibus antiquarum rerum cognoscendarum, & valetudinis conseruandae studiosis admodum vtile (Venetiis, 1601) [Cicognara, 1711-3]

P R I M V S i7
^ oes sua aetate exercitationibus occupatos fuisse scribentem le&ita
° rit,qq Plinius non oes exercitationes tunc honesti vsus gratia inue-
das fuisse,sednonnullas&:peregrinas psertimad excitandam sitim
quaesitasessc pdicat.ltaq. valde hallucinatum fuisse Budaeu puto ,
quiinsuisad Pandedas adnotationibus Romanos gymnasioru , &c
palaestrae exercitamentis minime vsus, nulla firma ratione probat.
De gymnas Antiquorum. Cap. VI.
Ymnastica,siue exercitatoria in certis locis fieri soIitam,qm
S suprastatuimus,rationi modoconsentaneum cst,quid>Ioca
ipsa,&: qualia forent,pIanu facere. Nam loca illa nil aliud
fuisse,^ gymnasia nuncupata,ex multis, psertim ex verbis Galeni
in secundo de tu.va.scriptis manifesto coprobat,ubi narrat gynana-
B iium fuisse publicum in separata vrbis regione locum exstrudum, in
quo ungebantur,fricabantur,ludabant, discum iadabant, aut tale
quippiam faditabant,q loca ita nuncupata fuerunt,qm exercitato-
res ibi , vt plurimu denudabantur.yv^ct{ts&M enim antiquisfima vox
etiam denudari significare videtur,vnde Martialis libro tertio.
GyrmiafMmiTbermac.stadiumest hic parte, recede
ExsuiwuY, nudos parce videre viros.

EtBardesenes apud Eusebiuli.vj.de praeparat.Euang.c.viij Grae-
cos aitnopotuisse vlla visideruprohiberi, quin i gymnasijs nudis
exercerent corporibus. Veru an oes,& toti seper denudarent q sani
tatis tm gra exercerent no estita copertuisuspicor tn,Iudatores, pu-
giles, atq. alios quosda potuisse denudari quemadmodu Athletis in
vsu erat,quos tm subligacula jp pudcdis tegedis ta in publicis, q in
^ priuatis certaminibus habuisse et usq. ad Homeri tepora,a quo eo»
ru fit metiOjOisro decoris exigit,&c historia Orsippi ab Eustathio, &
Pausania relata,cui subligacula delapsa uidoria depserunt;ut inde
posl moduindultu,sit nec ea geslare ita accipieda est tanqnon ma-
gnis, &impedietib9,/ed paruis,&nulli9impedimeti uti liceret,que
morevsq. ad sua tepora Romae jpdurassescribitPausanias. Ad ha?c
qnq. sub nomine gymnasij omnem locu,vbi exercerent, coprehen-
sum fuisse reperitur: sicutpostea haec vox ad alia quoq. trassata esf,
queadmodu apud losephu videre licet,qui in libris de bello ludar*
co balnea aliqn gymnasia nucupata esse demostrat,vbi de Herode
ita loquit.Naq. apud Tripolim,& Damascum,&: Ptolemaide publi
cas balneas,qgymnasia dicunt,Bibli de aut exhedras porticus codi
dit.Haec loca a Vitruuio,Celso,Plinio,atque alijs Latinae linguae
audoribuspaladfrasnucupari inucnio:Vnde etcoijcioVitruuij te-
Cymnajiica. B pestate