Mercuriale, Girolamo; Coriolanus, Christophorus [Ill.]: Hieronymi Mercvrialis De Arte Gymnastica: Libri Sex, In Qvibvs Exercitationvm Omnivm Vetustarum genera, loca, modi, facultates, & quidquid denique ad corporis humani exercitationes pertinet, diligenter explicatur ; Opus non modo medicis, verum etiam omnibus antiquarum rerum cognoscendarum, & valetudinis conseruandae studiosis admodum vtile (Venetiis, 1601) [Cicognara, 1711-3]

jo 6

LIBER

De Vehationis' conditionibus, Cap. XllL D

Kbro z.dle
paruac pi
ke ludo.

s..£tu.ya.
eap.8.

In ^.con-
tiru trac.
13.cap.fc.
Li.de pu.
cpil.
com.i jj.

ENATION1S exercitationem comparans ludo paruae
pilae Gal. illud solum interipsasdiscrimenposuisse ui-
detur,q> alter modico apparatu indigeret, & ob id cuius
exercitatu facilis essetraltera vero pluribus i nstrumentis
opus haberet,neq. ab omnib.sed ab ingenuis dumtaxat,atque diui-
tibus exerceri possiet.hoc aut licet Galeni forsantepestate,atque et
in aliqua uenationis specie teporib* nostris ueru foret,nihilominus
in maiore eius parte secus re sese habere compertu cst, qnsaepenu-
mero uno,uel duobuscanib.autpaullo plurib. inllrumentisrusti-
cos, atq. pauperesuenadiexercitationefrequetare conspicimus.ut
hac ratione ipsa minores laudespilaeludo no mereatur,neque pau
eiorib.uerbis eius facultates a nobis explicari debeant.Cum.n.Gal. ^
uenatione inter ea, quae ipse exercitationes & opera nuncupauit,
recensueriucumq. illius perspe&a natura manifesie monstret,n6ab-
sque uehementi a,magnitudine,atque celeritate ipsa effici, nimiru
in qua multaealiae exercitationes,cursusuidelicet, ambulariones,
saltus,iaculatio,uociferatio,&: aliae necessario requirantur, rationi
consequens est eam his faculratib.praedita essc, q corpora ueheme
ter calefaciat,excremeta dissipet,carnes,& succos exubernantes mi
nuat,somnos profundos generet,Sc proinde concoquedis cibis,cru
disue.humorib.magnopere conferat:quodq. ait Xenophon,auditu
ac visum acuat,simulq. senefhitc retardet.ob quas egregias faculta
tes illud cssicuerum exiltimare debemus,^ Razes Arabs audtorgra
uissimus ex Gal.sentetia memoriae mandauit,uidelicet in quadam
pcste contigi(Te,ut omnes fere perierint,&; soli uenatores o b afsidua
exercitationeincolumes euaserint.Gaeterum quoduehementibus
exercitationibus a medicis attributum reperitur,neque venandi la-
bor carere videtur, vt scilicet caput ofsendendi ui polleat maxime,
si importune efficiatur,quemadmodum in 4. deacutoru viftu apud
illum audtorem legitur. Qipantum uero ad particularium uenatio-
nis specierum qualitates attinet,de duabussoluuerbafaciam,tam-
quamin hissolis totauenadi adsanitare,iut aegritudine pertinens
facultas cosisistatdllae sunt,equestris,ac pedestrismamsciut omnes,
qualibet uenatione,siue canibus,siue retib. slue auib.siue arcubus,
siue alijs instrumentisexerceatur,ab hominibus agi, qui aut pedib.
proprijs eant,aut equis insideant.Equestrem igitur( ita liceat mihi
appcllare)venatione exerceres,cum modo currentib, equis,modo
gradientib.agant,modo uociserare,modo quicicerc cogantur,om-