DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.27070#0260
220
LIBER
De tempore exercitationibus apto. Cdp. XI. D
V o sunt temporis genera naturalia, ita ab au&oribus
medicinae appellata , sine quorum obseruatione non
modo res ad sanitatem pertinentes, uerum etiam asio-
nes, atque operationes hominum omnes male infelici-
terque peraguntur: alterum est vniuersale,sub quo ver, aestas,au~
tumnus, & hyems comprehenduntur: alterum particulare, quod
Angulorum dierum horasseparatim complectitur. Dixi naturalia,
ad differentiam accidentalium ,siue contingentium, quae non ita
perpetuo, & sirmo ordine eueniunt, sicut illa: nam tempus austra-
le, aquilonare.boreale,nimis frigidum , calidum, autsiccum,nu-
bi lum,serenum, lucidum, nebulosum sunt disferentiae accidenta-
les inordinate , atque contingenter euenientes: de quibus in exer- E
citandis corporibusin hunc modum breuiter sfatuendum erit, ui-
delicet lingulas illas temporum constitutiones euitandas esse, in
quibus uehementissimeuenti perspirant,praesertim quandopessi-
misunr, ut australes, Scaquilonares plurimi, a quibus corpora mo-
tu rarefatta, &; insirmata ualde laeduntur.similiter quoque fugien-
da sunt tempora nimis frigida, nimis calida, nimis sicca. Nimium
enim srigus,cum a calore exercitatorum su pera ri nequeat, for-
6. pamc. tius eos afficit; quia, auftore Aristotele, pingue,a laboribus con-
prob.6. sumptum, calorem, 6c teporem seruare non potest. amplius corpo-
ra motu perspiratiora,&: solutioraeffe&a, meatusquc persudatio-
nem patefafti srigus intima maiore ui penetrare permittunt, ac-
cedit etiam quod sese exercentes aerem continuo permutant, ac
f. partic. permouentj&iccircojuti dicebat AristoteleSi currentes hyemejma £
prob. 12. gis rigent stantibus.quod aernostra ambiens corpora, cum flamus,
ubi semel concalefadus est,nulla amplius moleltiam infert] cum au
tem currimus, alius atque aliussubindefrigidus occurrit,itaque
fit, ut magis rigeamus .Pariter qui in extremis frigoribus exercen-
tur, uehemenrius a rigore percutiuntur: nimius praeterea calor ex-
erceri uetat, necnon siccitas immodica,quoniam alter calorem na-
tiuum, &vniuersum corpus immoderate resoluit, altera magis,
quam par sit,humiditates exsiccat. Tempus item exercitationibus
serenum, atque lucidum eligendum erit, fugiendum uero nubi-
lum, obscurum , crassum; quando sic aer deprauatus etiam abs-
que exercitatione apertos corporis meatus facile ,subit, humores-
que secum inuehens membris non sine noxa assigit, per con-
sequens grauiora non ime ratione corpora reddit, animumque de-
inceps
LIBER
De tempore exercitationibus apto. Cdp. XI. D
V o sunt temporis genera naturalia, ita ab au&oribus
medicinae appellata , sine quorum obseruatione non
modo res ad sanitatem pertinentes, uerum etiam asio-
nes, atque operationes hominum omnes male infelici-
terque peraguntur: alterum est vniuersale,sub quo ver, aestas,au~
tumnus, & hyems comprehenduntur: alterum particulare, quod
Angulorum dierum horasseparatim complectitur. Dixi naturalia,
ad differentiam accidentalium ,siue contingentium, quae non ita
perpetuo, & sirmo ordine eueniunt, sicut illa: nam tempus austra-
le, aquilonare.boreale,nimis frigidum , calidum, autsiccum,nu-
bi lum,serenum, lucidum, nebulosum sunt disferentiae accidenta-
les inordinate , atque contingenter euenientes: de quibus in exer- E
citandis corporibusin hunc modum breuiter sfatuendum erit, ui-
delicet lingulas illas temporum constitutiones euitandas esse, in
quibus uehementissimeuenti perspirant,praesertim quandopessi-
misunr, ut australes, Scaquilonares plurimi, a quibus corpora mo-
tu rarefatta, &; insirmata ualde laeduntur.similiter quoque fugien-
da sunt tempora nimis frigida, nimis calida, nimis sicca. Nimium
enim srigus,cum a calore exercitatorum su pera ri nequeat, for-
6. pamc. tius eos afficit; quia, auftore Aristotele, pingue,a laboribus con-
prob.6. sumptum, calorem, 6c teporem seruare non potest. amplius corpo-
ra motu perspiratiora,&: solutioraeffe&a, meatusquc persudatio-
nem patefafti srigus intima maiore ui penetrare permittunt, ac-
cedit etiam quod sese exercentes aerem continuo permutant, ac
f. partic. permouentj&iccircojuti dicebat AristoteleSi currentes hyemejma £
prob. 12. gis rigent stantibus.quod aernostra ambiens corpora, cum flamus,
ubi semel concalefadus est,nulla amplius moleltiam infert] cum au
tem currimus, alius atque aliussubindefrigidus occurrit,itaque
fit, ut magis rigeamus .Pariter qui in extremis frigoribus exercen-
tur, uehemenrius a rigore percutiuntur: nimius praeterea calor ex-
erceri uetat, necnon siccitas immodica,quoniam alter calorem na-
tiuum, &vniuersum corpus immoderate resoluit, altera magis,
quam par sit,humiditates exsiccat. Tempus item exercitationibus
serenum, atque lucidum eligendum erit, fugiendum uero nubi-
lum, obscurum , crassum; quando sic aer deprauatus etiam abs-
que exercitatione apertos corporis meatus facile ,subit, humores-
que secum inuehens membris non sine noxa assigit, per con-
sequens grauiora non ime ratione corpora reddit, animumque de-
inceps