Mercuriale, Girolamo; Coriolanus, Christophorus [Ill.]: Hieronymi Mercvrialis De Arte Gymnastica: Libri Sex, In Qvibvs Exercitationvm Omnivm Vetustarum genera, loca, modi, facultates, & quidquid denique ad corporis humani exercitationes pertinet, diligenter explicatur ; Opus non modo medicis, verum etiam omnibus antiquarum rerum cognoscendarum, & valetudinis conseruandae studiosis admodum vtile (Venetiis, 1601) [Cicognara, 1711-3]

234
ARTIS. GYMNASTICA D
LIBER QViNTVS
De ordine agendorum \ (gs de nonnullis fatu dignis. Qaf). L
Icuti nullus ab exercitationuparticularium co-
gnitione srudus expedandus esfer, nisi reda
atq. vniuc rsahsme hodus, quasuperiori libro
abunde sa:is(ni fallor)tradidimus,optime pos-
sidereturjlta prcf do illa infruduosa,ac prope
moduuana cuaderet, niii haec particularium
fere omnium exercitationum tradatio, quam £
aggressurisumus, illi connederetur i siquidem incerta, ac fallax ea
cognitiouidcri potest, qua exercitatio vniuersali quodam pa£to
accepta iuuare intelligitur.sed si qualis exercitatio,quod nocume-
tum,quamue commoditate praedare idonea sit,cognoscatur,pro-
culdubio nihil amplius relinqui condat, quod exercitationum
quarumuis scicntiam optantis animum explere iure debeat. Et ic-
circo ne inchoata a nobis gymnadicae tradtatio imperfeda relin-
quatur, in sequentibussingulos exercitationum iamenarratarum
effedus prosequemur; atq. hos cum ex antiquoru audoru compro-
batis expcrietia tedimonijs,tum ex rei ipsius natura inspeda, quam
.Meth. esse ueracoditionesreru inueniendi rationescripsit Galenus,dice-
re conabimur. Et ne citra ordinem totus futurussermo uagetur,ita
materia huiuscemodi declarare indituimus,utprimo commoda in F
corpora humana exunaquaq. exercitationis specie emanatia,dein-
de incoinodasigiilatimexplicetunna illud, quod quaplurimisme-
dicametiscuemre usu coprobatur,utsi alicui corporis parti,&assfe-
dui prosunt,alijsnoceat, in exercitationib. item contingere, nemo
ignorat.ln explicadis praeterea utilitatibus,atq. danisamebrissu-
perioribusprincipiusumentes, utplurimu in ultima,atq. infima se-
riatim terminabimus,prius tn illis enarratis, quae nullum corporis
particulare membrurespicere videbuntur.His autem sic pertrada-
tis,duo me saltem peradurum esse spero.-Alterum q> maiori facilita-
te, firmioreq. cognitione quicumq. haec legent, animis eorum in-
sidebunt: Alterum q> habito a ualetudinis dudiosis exercitationum
assiduo deledu, uel nulli errores, uel quam paucidimi committen-
tur, sicque demum multi eorum perniciosorummorborum euita-
buntur.