Mercuriale, Girolamo; Coriolanus, Christophorus [Ill.]: Hieronymi Mercvrialis De Arte Gymnastica: Libri Sex, In Qvibvs Exercitationvm Omnivm Vetustarum genera, loca, modi, facultates, & quidquid denique ad corporis humani exercitationes pertinet, diligenter explicatur ; Opus non modo medicis, verum etiam omnibus antiquarum rerum cognoscendarum, & valetudinis conseruandae studiosis admodum vtile (Venetiis, 1601) [Cicognara, 1711-3]

M L I B E R
liferuidiores, atque ssaccidioresredditi incredibilequandam dis- D
solutionem contrahunt; huius interna aliqua uasa, ut testatum se-
cit Galenus, non raro disi umpuntur. Et ne quis credat, eandem
exercitationem exstitissehalterum,atque disci, sciendumpraeter
li.z.c. «a. utriulquehguramiam a nobis in superioribus libris decla-
ratam, hoc quoque diserimen habuisse, quod halteres uarijs con-
toriionibusaltiusagebantur, diseusuero, eth in altum proijcerc-
tur, tamen longitu do spatij iadatione peradti potius metiebatur eo
ferme pado, quo hac tempestate faciunt, qui sese in lateribus ob-
longisproijciendis exercent, in quibusijdemefsedusiiidentur, qui
olim in discobolis uisebatur . laculatio porro sicuti a disci iadu pa
rum in ipsa proiedione differre uidetur, ita quoque uires similes,&:
ad nocendum, & ad iuuandum obtinere credendum est. quo fit,ut
pauca de hac exercitatione nobis dicenda relinquantur. Illud mi- E
nimesilentio obuolui debere sentio, ueteres scilicet non sine my-
slerio Aesculapium,atque Apollinem, ambos medicinae audores,
ambos sanitatis magistros arti iaculadi tamquam Deos praefecisse;
nimirum hac lententia innuentes,huiuscemodi exercitationem bo
nae ualetudinis conseruationi, bonique habitus acquifitioni stre-
nuam opem asferre. cuius exercitationis postquam plures species
effecimus, alias a iaculorum, siue sagittarum i: arietate desumptas,
alias ab arcubus seu balistis,quibus illae emittuntur, acceptas, om-
nes eandem plane facultatem polTidere autumo, nisi quod eos,
qui in ferreis uocatis palis iaciendis exercentur,hoc admonitos ue-
lim,ut magnam curam adhibeant; quoniam saepe numero perito-
naeum disrumpi,inteltinaqueinscrotum descendcre,&per conse-
quens hernias in similibus exercitationibus generari experientia F
compertum est: cumque in emittendo maxima uis, atque intensa
spiritus retentio adhibeatur, pedori adstrido, atque infirmo hu-
iuscemodi iaculationem aduersari puto.Non est quoq. illud igno-
$ 3 finib. sandum, quod Marcus Tullius memoriae prodidit, Philodetem,
bo.& mal. dum cruciaretur, non ferendis doloribus propagasse tamen uitam
aucupio sagittarum iaculatione fado.