15. Grudziądz, kościół św. Mikołaja, północna ściana chóru. Fot. D. Herczyńska
pożarze miasta w roku 1288 układ ten zmieniono na czteroprzęsłowy, zacho-
wując mury obwodowe chóru i dodając w połowie wysokości pierwotnych
nowe, wieloboczne nadwieszone służki, na których do końca 1. ćw. XIV wie-
ku oparto podwyższone sklepienie, również czteropolowe38. Ważna jest tu-
taj obserwacja, że gdy zmieniano rozkład przęseł prezbiterium, nowe służki
wsparto na znacznej wysokości ponad posadzką i nadano im odmienną formę,
mimo że podobnie jak te pierwotne, dźwigają taką samą liczbę żeber.
Wydaje się zatem, że sam fakt zastosowania w obrębie jednego wnętrza
dwóch rodzajów służek, nie zawsze musi determinować sześciodzielny układ
sklepienia. W przypadku kościoła św. Jakuba, jeśliby nawet przyjąć modyfi-
kację projektu na wysokości gzymsu kapnikowego chóru, rozwiązanie sze-
38 Tamże, s. 154-155.
24
pożarze miasta w roku 1288 układ ten zmieniono na czteroprzęsłowy, zacho-
wując mury obwodowe chóru i dodając w połowie wysokości pierwotnych
nowe, wieloboczne nadwieszone służki, na których do końca 1. ćw. XIV wie-
ku oparto podwyższone sklepienie, również czteropolowe38. Ważna jest tu-
taj obserwacja, że gdy zmieniano rozkład przęseł prezbiterium, nowe służki
wsparto na znacznej wysokości ponad posadzką i nadano im odmienną formę,
mimo że podobnie jak te pierwotne, dźwigają taką samą liczbę żeber.
Wydaje się zatem, że sam fakt zastosowania w obrębie jednego wnętrza
dwóch rodzajów służek, nie zawsze musi determinować sześciodzielny układ
sklepienia. W przypadku kościoła św. Jakuba, jeśliby nawet przyjąć modyfi-
kację projektu na wysokości gzymsu kapnikowego chóru, rozwiązanie sze-
38 Tamże, s. 154-155.
24