Modus: Prace z historii sztuki (15.2015)

nie budziły natomiast większego zainteresowania młodszych pokoleń badaczy.
Mieczysław Skrudlik - pierwszy monografista Dolabelli - uznał dzieła tego mala-
rza, które kiedyś wisiały w krużganku, za zaginione^. Leonard Lepszy i Stanisław
Tomkowicz w monografii kościoła i klasztoru Dominikanów powtórzyli większość
informacji historycznych na temat omawianego zespołu. Autorzy uznali Męczeństwo
JomimkonówsoMdowicrs^icń i być może Szkołę św. 7owoszo za siedemnastowieczne
oryginały Dolabelli, a pozostałe obrazy określili jako kopie wykonane przez Ci-
sowskiego. Płótna te zostały przez nich określone jako „dekoracyjne, bez większej
wartości" i hipotetycznie związane z Cisowskim. Podobnie nisko cenili oni wiszące
w krużganku portrety biskupów, uznając je za szablonowe i przemalowane^. Płót-
na ze scenami z życia świętych dominikanów wzmiankował również Władysław
Tomkiewicz, który krytycznie ocenił „bezceremonialne" przekształcenia dokonane
przez dominikańskiego malarza, w wyniku których obrazy Dolabelli zatraciły pier-
wotną fórmęL W Kcdalogtr zrtńylLńw sztuki w PcLcc większość obrazów tego cyklu
została określona jako dzieła Dolabelli, przemalowane przez malarzy zakonnych
Kazimierza Cisowskiego i Tomasza Frydrychowicza, a następnie przez Angelika
Drewaczyńskiego. Samodzielnymi pracami Cisowskiego miały być obrazy określone
przez autorów katalogu jako Święty Antonin rozpędzający dom sierot, Męczeństwo
św. /ano z Koionii, Mistyczne zaśinńiny św. Katarzyny, Święta Małgorzata wskrzeszająca
dziewczynę przy stadni, Święty Ladwik Bertrand nawracający /ndian i Męczeństwo
św. Piotra z WeronyL

* * *

Pierwszy cykl obrazów został namalowany przez Tomasza Dolabellę za rządów
przeora o. Erazma KoniuszowskiegoL Zakonne źródła nie są jednak zgodne co
do ich ilości: w opisie dokonań poszczególnych przeorów wspomniano, że Koniu-
szowski podczas drugiego przeoratu (1614-1618) ozdobił trzy ramiona krużganka
18 obrazami^, natomiast w opisie klasztoru zamieszczonym w innym miejscu tej
samej księgi odnotowano na krużganku 19 płócien^. Pierwszy przekaz wydaje się
3 M. Skrudlik, Tomasz Doluóeilu, jogo życie i dziełu; ustęp z dziejów malarstwa XVT7 stulecia
w Polsce, „Rocznik Krakowski" 16,1914, s. 120-122.
4 L. Lepszy, S. Tomkowicz, Kraków. Kościół i klasztor 00. Dominikanów, Kraków 1924 (= Zabytki
sztuki w Polsce, 1), s. 3-9,12, 95,112.
5 W. Tomkiewicz, Doiuóeiiu, Warszawa 1959, s. 31.
6 Kościółp. w. św. Trójcy i klasztor dominikanów - wyposażenie wnętrza, malarstwo, oprać. M. Gu-
towski, K. Kuczman, J. Petrus, w: Katalog za&ytków sztuki w Polsce, t. IV: Miasto Kraków, z. 3:
Kościoły i klasztory śródmieścia, cz. 2, red. A. Bochnak, J. Samek, Warszawa 1978 (dalej: KZSP IV,
3/2), s. 120,127,155-159. Informacja o pracach malarskich Tomasza Frydrychowicza nie znajduje
potwierdzenia w źródłach i jest prawdopodobnie wynikiem pomyłki.
7 W r. 1620 Koniuszowski zamówił też u Dołabelłi obrazy do refektarza (zob.: S. Barącz, Klasztor
i kościół dominikanów w Krakowie, Poznań 1888, s. 64; W. Tomkiewicz, Doiahella, s. 34-42).
8 Archiwum Polskiej Prowincji Dominikanów w Krakowie (dalej: APDK), Kr 2, Conventus
Cracoviensis S[ancti]s[si]mae Trinitatis Ordinis Praedicatorum plantatio, erectio, ratificatio,
pietatis quorundam Patrum, honores merita ac praeclara gęsta memoriae digna annotantur
et in hoc manuscripto continentur, 1667, k. 53r; tam informacja, że Koniuszowski „Atque tres
partes claustri seu tres ambitus 18 imaginibus elegantissimis exornavit".
9 APDK, Kr 2, k. 71V: „Item in angiportu per quern fieri solet processio visuntur novem decim
imagines, diversorum Sanctorum Ordinis Nostri gesta representantes, a Nobilissimo Pictore

90

ARTYKUŁY

Kinga Blaschke, Michał Kurzej