DOI Artikel:
Mededeelingen en korte berichten
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19960#0071
MEDEDEELINGEN EN KORTE BERICHTEN
65
DE HELLEENSCHE KUNST.
Voordracht van Prof. Dr. A. W. Byvanck.
De classieke kunst van het oude Griekenland,
de Helleensche kunst, vindt tegenwoordig minder
algemeen waardeering dan vroeger, terwijl de
Egyptische kunst thans juist een zeer groote aan-
trekkingskracht bezit. De geweldige kracht en de
imponeerende stelligheid bij de Egyptische kunst
treffen den modernen mensch; daar vindt hij,
het gezag; in Griekenland daarentegen is zelfbe-
stuur van het volk, groote verdeeldheid en alge-
heele vrijheid, maar een vrijheid, die gevoel had
voor maat, die haar eigen regels stelde en opvolgde.
Ook het Grieksche land is geheel anders dan
Egypte. Daar in Griekenland overheerscht het licht
met telkens wisselende tinten, het schitteren van
de zee, de kleurige bergen met besneeuwde toppen
en de diep blauwe lucht. De atmospheer is prik-
kelend en opwekkend, geheel anders dan de
Afb. 4. Een Grieksche schaal in het Museum Meermanno-Westreenianum.
hetgeen hij wenscht, wat men met één kort woord
kan noemen, s t ij 1.
De Egyptische kunst spreekt in vaste vormen,
volgens bepaalde formules, zooals het geheele leven
in Egypte is geregeld door de natuur. In Grieken-
land vinden wij in plaats van de onwrikbaarheid
der Egyptische kunst een losse opgewektheid, die
alles onderzoekt, alles opneemt en alles weergeeft
volgens eigen inzicht, niet gebonden door regels,
maar v r ij.
In Egypte was een absolute monarchie, een ge-
centraliseerd bestuur, volkomen gehoorzaamheid
aan voorschriften, strenge onderworpenheid aan
neerdrukkende bedomptheid van het Nijldal. Geheel
anders is ook het leven, het politieke zoo goed
als het maatschappelijke, geheel anders zijn weten-
schap en godsdienst.
De studie van den godsdienst is wellicht het
best in staat om een voorstelling te geven van het
geestelijk leven en ons op die wijze ook nader te
brengen tot de kunstwerken, die een product van
het geestelijk leven zijn. Daarbij behoeven wij
natuurlijk niet te komen in een godsdienstige ver-
voering, want de kunstwerken hebben voor ons
geen godsdienstige beteekenis meer. Zij zijn bijna
altijd losgemaakt uit hun omgeving en vervullen
65
DE HELLEENSCHE KUNST.
Voordracht van Prof. Dr. A. W. Byvanck.
De classieke kunst van het oude Griekenland,
de Helleensche kunst, vindt tegenwoordig minder
algemeen waardeering dan vroeger, terwijl de
Egyptische kunst thans juist een zeer groote aan-
trekkingskracht bezit. De geweldige kracht en de
imponeerende stelligheid bij de Egyptische kunst
treffen den modernen mensch; daar vindt hij,
het gezag; in Griekenland daarentegen is zelfbe-
stuur van het volk, groote verdeeldheid en alge-
heele vrijheid, maar een vrijheid, die gevoel had
voor maat, die haar eigen regels stelde en opvolgde.
Ook het Grieksche land is geheel anders dan
Egypte. Daar in Griekenland overheerscht het licht
met telkens wisselende tinten, het schitteren van
de zee, de kleurige bergen met besneeuwde toppen
en de diep blauwe lucht. De atmospheer is prik-
kelend en opwekkend, geheel anders dan de
Afb. 4. Een Grieksche schaal in het Museum Meermanno-Westreenianum.
hetgeen hij wenscht, wat men met één kort woord
kan noemen, s t ij 1.
De Egyptische kunst spreekt in vaste vormen,
volgens bepaalde formules, zooals het geheele leven
in Egypte is geregeld door de natuur. In Grieken-
land vinden wij in plaats van de onwrikbaarheid
der Egyptische kunst een losse opgewektheid, die
alles onderzoekt, alles opneemt en alles weergeeft
volgens eigen inzicht, niet gebonden door regels,
maar v r ij.
In Egypte was een absolute monarchie, een ge-
centraliseerd bestuur, volkomen gehoorzaamheid
aan voorschriften, strenge onderworpenheid aan
neerdrukkende bedomptheid van het Nijldal. Geheel
anders is ook het leven, het politieke zoo goed
als het maatschappelijke, geheel anders zijn weten-
schap en godsdienst.
De studie van den godsdienst is wellicht het
best in staat om een voorstelling te geven van het
geestelijk leven en ons op die wijze ook nader te
brengen tot de kunstwerken, die een product van
het geestelijk leven zijn. Daarbij behoeven wij
natuurlijk niet te komen in een godsdienstige ver-
voering, want de kunstwerken hebben voor ons
geen godsdienstige beteekenis meer. Zij zijn bijna
altijd losgemaakt uit hun omgeving en vervullen