70
MEDEDEELINGEN EN KORTE BERICHTEN
DE ONTWIKKELING DER HINDOE-
JAVAANSCHE KUNST.
Voordracht van Prof. Dr. N. J. Krom.
Van de ontwikkeling der Hindoe-Javaansche
kunst kan men zich slechts dan goed rekenschap
geven, als men zich op de hoogte heeft gesteld
van de gelijktijdige veranderingen in de Hindoe-
Javaansche cultuur in het algemeen. Niet als zou
men op die wijze kunnen benaderen, waarom en
hoe het kunstwerk als zoodanig tot stand komt,
ook niet omdat het alleen te genieten zou zijn
voor wie de omgeving kent, waarin het thuishoort,
maar wel omdat men alleen op die wijze de
bedoeling van den schepper recht kan doen weder-
varen. De Oostersche kunstenaar acht zich het
werktuig eener hoogere macht; het is nooit zijn
doel, om iets te maken, dat uitsluitend mooi is,
en om zijn schepping ten volle te waardeeren,
dient men te kunnen navoelen, welke behoefte
haar in het leven riep.
Afb. 8. Spiraal-arabesk, oude vorm.
De oudste-Hindoe-Javaansche kunst, welke|uit
onze zevende eeuw dateert, in te karaktizeeren
Afb. 9. Spiraal-arabesk, jonge vorm.
als Hindoeïstisch, Voor-Indisch dus, van traditie met
Indonesische elementen in de wijze van uitvoering;
xn het bijzonder aan de monumentenziet men, dat de
opzet Hindoesch is, doch in de ornamentatie de
Indonesische invloed optreedt. Gedurende acht
eeuwen ziet men nu deze kunstzich in zeer belang-
rijke mate vervormen, en de aard der waarneembare
wijzingen vindt zijn verklaring in de eigenaardige
ontwikkeling der Hindoe-Javaansche cultuur,
waarin geleidelijk de Hindoe-traditie wordt ver-
zwakt en teruggedrongen, terwijl in gelijke mate
de Indonesische geestesgesteldheid veld wint.
Men kan dit opmerken aan de taal, de littera-
Afb. 10. Rama’s open aan zee, oude voorstelling.
MEDEDEELINGEN EN KORTE BERICHTEN
DE ONTWIKKELING DER HINDOE-
JAVAANSCHE KUNST.
Voordracht van Prof. Dr. N. J. Krom.
Van de ontwikkeling der Hindoe-Javaansche
kunst kan men zich slechts dan goed rekenschap
geven, als men zich op de hoogte heeft gesteld
van de gelijktijdige veranderingen in de Hindoe-
Javaansche cultuur in het algemeen. Niet als zou
men op die wijze kunnen benaderen, waarom en
hoe het kunstwerk als zoodanig tot stand komt,
ook niet omdat het alleen te genieten zou zijn
voor wie de omgeving kent, waarin het thuishoort,
maar wel omdat men alleen op die wijze de
bedoeling van den schepper recht kan doen weder-
varen. De Oostersche kunstenaar acht zich het
werktuig eener hoogere macht; het is nooit zijn
doel, om iets te maken, dat uitsluitend mooi is,
en om zijn schepping ten volle te waardeeren,
dient men te kunnen navoelen, welke behoefte
haar in het leven riep.
Afb. 8. Spiraal-arabesk, oude vorm.
De oudste-Hindoe-Javaansche kunst, welke|uit
onze zevende eeuw dateert, in te karaktizeeren
Afb. 9. Spiraal-arabesk, jonge vorm.
als Hindoeïstisch, Voor-Indisch dus, van traditie met
Indonesische elementen in de wijze van uitvoering;
xn het bijzonder aan de monumentenziet men, dat de
opzet Hindoesch is, doch in de ornamentatie de
Indonesische invloed optreedt. Gedurende acht
eeuwen ziet men nu deze kunstzich in zeer belang-
rijke mate vervormen, en de aard der waarneembare
wijzingen vindt zijn verklaring in de eigenaardige
ontwikkeling der Hindoe-Javaansche cultuur,
waarin geleidelijk de Hindoe-traditie wordt ver-
zwakt en teruggedrongen, terwijl in gelijke mate
de Indonesische geestesgesteldheid veld wint.
Men kan dit opmerken aan de taal, de littera-
Afb. 10. Rama’s open aan zee, oude voorstelling.