DOI article:
Kilarska, Elżbieta; Kilarski, Maciej: Gdańskie piece kaflowe w XVII wieku
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.27009#0117
22. Kafel z motywem bukietu w wazie. Zbiory
Muzeum Narodowego w Gdańsku
Gdańskie
piece
kaflowe
w XVII
wieku
piecu nie rozpalano bowiem ognia, lecz przenoszono doń żar z paleniska
kominka, by poprzez ściany pieca stopniowo oddawał swe ciepło do
wnętrza34. Przedstawiony na rycinie piec, mógł być natomiast, jak można
sądzić, opalany z przyległego pomieszczenia. W tym gdańskim wnętrzu
tworzył on współrzędny z kominkiem element stałego wyposażenia, lecz
nie był to w podobnym sensie zespół ogrzewczy.
Niemal w całości na tej rycinie widoczny piec gdański, o zaakcen-
towanych wnękami narożach, zdobiony jest jednolitą dekoracją roślinną,
pokrywającą jego ściany, gzymsy i fryzy35. Oprócz rozbudowanej ku górze
bryły pieca, novum stanowi jego kolorystyka: na białym tle ścian występuje
ciemno-szkliwiony, z pewnością niebieski relief, w którym na kaflach lico-
wych powtarza się ten sam motyw wiązanki kwiatowej. Można sądzić, że
w tym widoku konkretnego wnętrza mieszkalnego przedstawiony został
rzeczywisty wygląd jego wystroju architektonicznego, a więc także pieca.
Nawet w tak małej skali, w uproszczony sposób wyobrażoną dekorację
reliefową można łączyć z fragmentarycznie zachowanym materiałem zabyt-
kowym. Występuje w nim w 2 poł. XVII w., równolegle, relief nadal zielono-
szkliwiony i niebieski na białym tle, jak na reliktach kafli licowych
i wieńczących, z przedstawioną na nich gałązką kwiatową o prostej
łodydze, (ii. 21). Tak więc, w widoku pieca na omawianej rycinie możemy
dopatrzyć się aktualnego śladu drugiego novum w dekoracji kafli licowych:
w całości pokrywa je bowiem motyw gałązki kwiatowej, lub też nie ujętego
już w oprawę architektoniczną bukietu w wazie.
34 Por. przyp. 11. Knutsson, op. cit., s. 58, 59.
” Pomimo wynikających z drobnej skali przedstawienia uproszczeń rysunku, na rycinie o wym.
168x221 mm daje się rozpoznać typ dekoracji kafli licowych - wiązanka lub gałązka kwiatowa o symetrycznym
układzie; szerokość frontalnej ściany dolnej kondygnacji pieca 22 mm.
113
Muzeum Narodowego w Gdańsku
Gdańskie
piece
kaflowe
w XVII
wieku
piecu nie rozpalano bowiem ognia, lecz przenoszono doń żar z paleniska
kominka, by poprzez ściany pieca stopniowo oddawał swe ciepło do
wnętrza34. Przedstawiony na rycinie piec, mógł być natomiast, jak można
sądzić, opalany z przyległego pomieszczenia. W tym gdańskim wnętrzu
tworzył on współrzędny z kominkiem element stałego wyposażenia, lecz
nie był to w podobnym sensie zespół ogrzewczy.
Niemal w całości na tej rycinie widoczny piec gdański, o zaakcen-
towanych wnękami narożach, zdobiony jest jednolitą dekoracją roślinną,
pokrywającą jego ściany, gzymsy i fryzy35. Oprócz rozbudowanej ku górze
bryły pieca, novum stanowi jego kolorystyka: na białym tle ścian występuje
ciemno-szkliwiony, z pewnością niebieski relief, w którym na kaflach lico-
wych powtarza się ten sam motyw wiązanki kwiatowej. Można sądzić, że
w tym widoku konkretnego wnętrza mieszkalnego przedstawiony został
rzeczywisty wygląd jego wystroju architektonicznego, a więc także pieca.
Nawet w tak małej skali, w uproszczony sposób wyobrażoną dekorację
reliefową można łączyć z fragmentarycznie zachowanym materiałem zabyt-
kowym. Występuje w nim w 2 poł. XVII w., równolegle, relief nadal zielono-
szkliwiony i niebieski na białym tle, jak na reliktach kafli licowych
i wieńczących, z przedstawioną na nich gałązką kwiatową o prostej
łodydze, (ii. 21). Tak więc, w widoku pieca na omawianej rycinie możemy
dopatrzyć się aktualnego śladu drugiego novum w dekoracji kafli licowych:
w całości pokrywa je bowiem motyw gałązki kwiatowej, lub też nie ujętego
już w oprawę architektoniczną bukietu w wazie.
34 Por. przyp. 11. Knutsson, op. cit., s. 58, 59.
” Pomimo wynikających z drobnej skali przedstawienia uproszczeń rysunku, na rycinie o wym.
168x221 mm daje się rozpoznać typ dekoracji kafli licowych - wiązanka lub gałązka kwiatowa o symetrycznym
układzie; szerokość frontalnej ściany dolnej kondygnacji pieca 22 mm.
113