Instytut Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]; Zakład Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]: Porta Aurea: Rocznik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego (3.1994)

17. Miniaturowy
stolik do modlitwy
w domu, Gdańsk,
1 poł. XIX w.

t < ttĄW

Lesser
Gieldziński
- kolekcjoner
judaików
i prekursor
żydowskich
muzeów
w Polsce

prostokątnej podstawie z neogotycką balustradą i obeliskami w narożnikach
(il. 16). Ściany Arki pokrywa plastyczna dekoracja roślinna, a między gałą-
zkami umieszczono ptaki. Drzwi do Arki są dwuskrzydłowe, na rewersach
wprowadzono wyhaftowane cytaty z pokutnej modlitwy (Avinu malkenu).
Wewnątrz przechowywany był miniaturowy zwój Tory. Wśród zamożnych
Żydów istniał zwyczaj posiadania prywatnych sal modlitwy, często wy-
dzielano na ten cel jeden z pokoi, który dostosowywano do odprawiania
modlitw w Szabas (hebr. Sabat). Przy ścianie wschodniej ustawiano stół, lub
duży pulpit, na nim miniaturowy aron ha-kodesz. Arkę.

Autorzy katalogu uważają, że omawiany zabytek został wykonany
w Gdańsku, choć brak znaku miejskiego i imiennego złotnika. Ich zdaniem
wzorowany on jest na wieży gdańskiego kościoła Św. Brygidy. Niemieccy
Żydzi, aszkenazi, wyruszali w podróż z małymi Arkami zwanymi Tora-
schrauk

Drugim zabytkiem o unikatowej wartości dla kultury żydowskiej jest
drewniany miniaturowy stół (Arka?) z tylną wysoką ścianką (wymiary 34,6

u' G. Sed-Rajna Wart juif orient et occident, Paris 1975, s. 134-135.

179