4. Krucyfiks, kościół św. Trójcy, Gdańsk, stan w trakcie konserwacji,
fot. J. Pabiś-Gagis
Sondy stratygraficzne oraz ogląd makroskopowy powierzchni ujawniły dość
rozległe partie zachowanej zaprawy, leżącej bezpośrednio na drewnie, jedno-
rodnej w charakterze, o średniej grubości 1-1,5 mm, która mogła być warstwą
autorską. Zlokalizowano ją w znacznym stopniu na głowie, rękach, na korpusie
po lewej stronie, na perizonium oraz częściowo na udach, goleniach i stopach.
Razem z nią mogła występować warstwa pierwotnej polichromii. Te ustalenia
stały się podstawą do podjęcia decyzji o usunięciu warstw przemalowań olej-
nych wraz z warstwami wtórnych zapraw i kitów. Przeznaczone do usunięcia
warstwy olejne nie przedstawiały szczególnej wartości artystycznej10. Nie były
także zgodne z technikami malarskimi czasów, w których powstała rzeźba.
Ich przybliżona chronologia przedstawiała się następująco: najstarsze prze-
malowanie olejne powstało w XVII-XVIII w., na XIX w. można było datować
pośrednie, natomiast ostatnie - na okres od XIX/XX w. do ok. 1930 r. Do zdej-
mowania powyższych warstw użyto preparatu przeznaczonego do usuwa-
nia starych powłok olejnych11. Stosowano okłady, które zmiękczały warstwy,
umożliwiając ich mechaniczne zdejmowanie. W ten sam sposób były usuwane
warstwy zapraw pośrednich, ponieważ wszystkie one były wykonane na bazie
10 Jedna z nich miała charakter monochromii w kolorze szarym.
11 Preparat DECK 2000 produkcji włoskiej firmy C.T.S. S.R.L.
18