DOI Artikel:
Wołowicz, Agnieszka: Pierwowzory graficzne dekoracji malarskiej stropu i ścian kościoła pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa w Stegnie
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.28100#0273
Agnieszka Wołowicz
Pierwowzory graficzne dekoracji malarskiej stropu
i ścian kościoła pod wezwaniem Najświętszego Serca
Pana Jezusa w Stegnie
Kościół pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa w Stegnie do tej
pory nie wzbudził większego zainteresowania wśród badaczy. Nieliczne
wzmianki na temat świątyni odnaleźć można w niemieckich inwentarzach
zabytków oraz w dokumentach konserwatorskich1 i kartach inwentaryza-
cyjnych zabytku (przechowywane w Krajowym Ośrodku Badań i Doku-
mentacji Zabytków, Oddział w Gdańsku). Najważniejszym zachowanym
dokumentem pozostaje kronika parafialna kościoła2, która przekazuje naj-
istotniejsze informacje dotyczące niniejszej świątyni.
Niegdyś ewangelicki, a od 1945 r. katolicki, kościół Najświętszego Serca
Pana Jezusa położony jest na Mierzei Wiślanej, we wsi Stegna. Pochodzi
on z końca XVII w., ale już znacznie wcześniej na tym terenie stała inna,
gotycka świątynia, zbudowana w 1465 r.3; niestety jej późniejsze losy nie
są znane. W 1608 r., za czasów urzędowania proboszcza Georga Kleina lub
wręcz z jego inicjatywy, w miejscu obecnej świątyni wzniesiono tzw. „koś-
ciół rybacki”, który kilkadziesiąt lat później (1676) częściowo spłonął4.
Artykuł jest fragmentem pracy magisterskiej „Dekoracja malarska stropu i ścian kościoła
Najświętszego Serca Pana Jezusa w Stegnie”, napisanej w 2008 r. pod kierunkiem prof. UG Jacka
Tylickiego w Zakładzie Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego.
1 Pełna dokumentacja (EJ. Wolscy, Dokumentacja konserwatorska malowideł na stro-
pie kościoła parafialnego w Stegnie pow. Nowy Dwór, Toruń-Łódź 1973-1980) składa się
z 8 tomów zawierających dokładny opis przeprowadzonych zabiegów. Skrócone wnioski
z tego obszernego opracowania zawarte zostały w publikacji: Konserwacja i restauracja dzieł
sztuki. Katalog dokumentacji prac Ewy i Jerzego Wolskich wykonanych w latach 1948-1999,
cz. III: Malarstwo ścienne. Łódź 2000, rozdział 06, oraz E. J. Wolscy, Zagadnienie konserwa-
cji wielkich płaszczyzn malarstwa klejowego na płótnie (na przykładzie polichromii stropu
kościoła w Stegnie), [w:] Ochrona zabytków, pod red. L. Krzyżanowskiego, nr 2 (125) XXXII,
Warszawa 1979, s. 121-126.
2 Chronik der Kirche Kobbelgrube - Steege, Anno 1650 von H.A. Pohl - tłumaczona z orygina-
łu (neografia gotycka) przez H.A. Pohl, Kronika kościoła w Stegnie/Kobbelgrube rozpoczęta w roku
1650, Stegna 2007.
3 Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Stegnie, Sztutowo 2004, s. 3.
4 H.A. Pohl, op. cit., s. 7, 119.
267
Pierwowzory graficzne dekoracji malarskiej stropu
i ścian kościoła pod wezwaniem Najświętszego Serca
Pana Jezusa w Stegnie
Kościół pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa w Stegnie do tej
pory nie wzbudził większego zainteresowania wśród badaczy. Nieliczne
wzmianki na temat świątyni odnaleźć można w niemieckich inwentarzach
zabytków oraz w dokumentach konserwatorskich1 i kartach inwentaryza-
cyjnych zabytku (przechowywane w Krajowym Ośrodku Badań i Doku-
mentacji Zabytków, Oddział w Gdańsku). Najważniejszym zachowanym
dokumentem pozostaje kronika parafialna kościoła2, która przekazuje naj-
istotniejsze informacje dotyczące niniejszej świątyni.
Niegdyś ewangelicki, a od 1945 r. katolicki, kościół Najświętszego Serca
Pana Jezusa położony jest na Mierzei Wiślanej, we wsi Stegna. Pochodzi
on z końca XVII w., ale już znacznie wcześniej na tym terenie stała inna,
gotycka świątynia, zbudowana w 1465 r.3; niestety jej późniejsze losy nie
są znane. W 1608 r., za czasów urzędowania proboszcza Georga Kleina lub
wręcz z jego inicjatywy, w miejscu obecnej świątyni wzniesiono tzw. „koś-
ciół rybacki”, który kilkadziesiąt lat później (1676) częściowo spłonął4.
Artykuł jest fragmentem pracy magisterskiej „Dekoracja malarska stropu i ścian kościoła
Najświętszego Serca Pana Jezusa w Stegnie”, napisanej w 2008 r. pod kierunkiem prof. UG Jacka
Tylickiego w Zakładzie Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego.
1 Pełna dokumentacja (EJ. Wolscy, Dokumentacja konserwatorska malowideł na stro-
pie kościoła parafialnego w Stegnie pow. Nowy Dwór, Toruń-Łódź 1973-1980) składa się
z 8 tomów zawierających dokładny opis przeprowadzonych zabiegów. Skrócone wnioski
z tego obszernego opracowania zawarte zostały w publikacji: Konserwacja i restauracja dzieł
sztuki. Katalog dokumentacji prac Ewy i Jerzego Wolskich wykonanych w latach 1948-1999,
cz. III: Malarstwo ścienne. Łódź 2000, rozdział 06, oraz E. J. Wolscy, Zagadnienie konserwa-
cji wielkich płaszczyzn malarstwa klejowego na płótnie (na przykładzie polichromii stropu
kościoła w Stegnie), [w:] Ochrona zabytków, pod red. L. Krzyżanowskiego, nr 2 (125) XXXII,
Warszawa 1979, s. 121-126.
2 Chronik der Kirche Kobbelgrube - Steege, Anno 1650 von H.A. Pohl - tłumaczona z orygina-
łu (neografia gotycka) przez H.A. Pohl, Kronika kościoła w Stegnie/Kobbelgrube rozpoczęta w roku
1650, Stegna 2007.
3 Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Stegnie, Sztutowo 2004, s. 3.
4 H.A. Pohl, op. cit., s. 7, 119.
267