Instytut Historii Sztuki <Danzig> [Editor]; Zakład Historii Sztuki <Danzig> [Editor]: Porta Aurea: Rocznik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego (7-8.2009)

Danuta
Natalia
Zasławska


17. A. Stech, Kwiaty
w wazonie z Delft, ol.,
deska. Zaginiony. Dawniej:
Stadtmuseum, Danzig.
Fot. archiwum autorki

biało-niebieski fajansowy wazon z Delft, jakich w Gdańsku było tak wiele.
Jeśliby cytowany z odwrocia monogram JB miał wskazywać na osobę pierw-
szego właściciela - Jakuba Breynego, to dobór botanicznych rarytasów tego
bukietu, niesłusznie zakwalifikowanego do vanitas, potwierdzałby z całą
pewnością owo przypuszczenie. Dominujące w tej kompozycji duże kwiaty
jaskrów obecne są także w Wielkim bukiecie Breynego, zawsze umieszczone
pośrodku. Właśnie takie odmiany hodowlane mogły zdobić ogród gdań-
skiego botanika. Te śródziemnomorskie rośliny, spopularyzowane przez
Kluzjusza i wprowadzone do uprawy w Niderlandach w I połowie XVII w.,
dość często pojawiały się w bukietach. Rzadko jednak zajmowały tak po-
czesne miejsce w malarskim oeuvre, jak w obrazach Stecha.
Wskazane przez monograhstkę Stecha pokrewieństwo z dziełami van
der Asta, Ambrosiusa Bosschaerta Starszego i Brueghla Kwietnego jest tyl-
ko zewnętrzne i pozorne94. Analogią dla tej kompozycji mogłyby istotnie być
Kwiaty w porcelanowym wazonie van der Asta (ił. 19), ale jedynie w zakresie
94 Grzybkowska 1979, s. 99; eadem 1989, s. 233; eadem 1996, s. 72.

200