Instytut Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]; Zakład Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]: Porta Aurea: Rocznik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego (7-8.2009)

18. Identyfikacja botaniczna


Martwe natury
kwiatowe
Andreasa
Stecha

powierzchownych, typologicznych podobieństw, błędem natomiast jest suge-
rowanie wspólnoty techniki malarskiej. Całkowicie różna będzie też koncepcja
i przesłanie obu dzieł. Obraz van der Asta to klasyczna kompozycja utrzymana
w modnym w początku XVII w. kolekcjonerskim duchu gabinetów osobliwo-
ści, eksponującym na równi cenne okazy kwiatów, egzotycznych muszli i dzieł
sztuki. W ten sposób rozumiane bukiety Stecha również są portretami odmian
rzadkich kwiatów, stanowiąc wszak nie tyle dokumentację kolekcjonerską,
co ściśle botaniczną. Inspiracją dla malarza rzeczywiście mogły być charakte-
rystyczne bukiety w chińskich wazonach typu wan-li, prezentujące niewielką
liczbę starannie dobranych kwiatów, malowane przez Breughla, van der Asta
i Goedaerta95. Kwintesencją tej ascezy kompozycyjnej może być pojedyn-
czy tulipan w wazonie kendi z kilkoma muszlami na stole, o silnej wymowie

93 Zob.: J. Breughel St., Kwiaty w wazonie wan-li (Mauritshuis, Haga; inna wersja w Prado,
Madryt), B. van der Ast, Kwiaty w wazonie wan-li (zb. prywatne, Stany Zjednoczone; zob.:
S. Segal, A Prosperous Past, kat. wystawy, Delft-Cambridge-Fort Worth 1988-1989, The Ha-
gue 1988, il. 20), J. Goedaert, Wazon z kwiatami i z ptakiem (zb. prywatne, Holandia; zob.:
Masters of Middelburg, kat. wystawy, Kunsthandel K & V. Waterman, Amsterdam, Amsterdam
1984, il. 36).

201