Instytut Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]; Zakład Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]: Porta Aurea: Rocznik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego (7-8.2009)

4. Paul Vredeman de Vries, Wnętrze kościoła, Graf Harrachsche Familiensammlung, Schloft Rohrau,
wg: Hans Vredeman de Vris und die Renaissance im Norden...
W tonacji gdańskiego obrazu dominują brązy i szarości. Praca w sposób
malarski oddaje wnętrze wyimaginowanego, późnogotyckiego kościoła, wi-
dzianego od strony chóru zachodniego w kierunku prezbiterium, które
otwiera przed widzem liczne pomieszczenia. Te przenikające się obsza-
ry łączy światło rozjaśniające najważniejszą część kościoła, prezbiterium
z ołtarzem i stojącym przy nim księdzem. Podobne rozwiązania możemy
śledzić na innych przykładach widoków wnętrz kościołów malowanych
przez Paula Vredemana, w których światło pada zawsze od strony lewej, np:
Wnętrze kościoła (Graf Harrachsche Familiensammlung, Schlofi Rohrau)
(ił. 4); Wnętrze gotyckiego kościoła (Nowy Jork, Memoriał Art Gallery of
the University of Rochester). Bardzo charakterystyczny dla Hansa i Paula
de Vriesów był sposób komponowania przestrzeni i nakładania na ściany
żółtozłocistych detali, precyzyjnie oddanych maswerków, lizen, pilastrów
i elementów ornamentalnych.
Znamiennym elementem występującym w tych obrazach jest rozbudo-
wanie bocznych części kompozycji o otwory arkad i empor. Otwierają się
one na kolejne pomieszczenia. Powstaje w ten sposób interesująca, skom-
plikowana struktura budowli. Jej głębokość zaznaczona jest nie tylko przez
punkt zbiegu umieszczony w 1/3 wysokości obrazu, lecz też przez silne efekty

218