Instytut Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]; Zakład Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]: Porta Aurea: Rocznik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego (7-8.2009)

5. Hans i Paul Vredeman de Vries, Chrystus przepędza przekupniów ze świątyni, Lemgo,
Weserrenaissance-Museum Schloss Brake 1598

światłocieniowe pierwszego planu31. Na tle ocienionych, ostrych łuków jasne
wnętrze świątyni wygląda imponująco. Ten typ opracowania bocznych prze-
strzeni jest szczególnie dobrze widoczny w kompozycji malowanej przez Pau-
la i uzupełnionej postaciami przez Adriaena van Nieulandta32 (il. 9), a także
w miedziorytach ucznia Hansa Vredemana de Vriesa, Hendricka Aertsa, czy
wzorowanych na nich pracach graficznych i licznych kopiach malarskich33.
Typ ten stosował Paul z dużym powodzeniem po wyjeździe ojca z Hamburga
ok. 1605 r., gdy założył w Amsterdamie i Antwerpii warsztat34. Tak jak w in-
nych obrazach Paula, dominują tu silne akcenty wertykalne, a dodany sztafaż
nie zmienia tego efektu. Konstrukcja przestrzeni opiera się na krzyżowaniu

31 U.M. Schneede, Interieurs von Hans und Paul Vredeman, „Nederlands Kunsthistorisch
Jaarboek” 18, (1967), s. 125-166, 139-140.
32 E. Buijsen, Een samenwerking tussen Paul Vredeman de Vries en Adriaen van Nieulandt,
„Oud Holland”, 109, 1995, 3, s. 152-157.
33 Hans Vredeman de Vries und die Renaissance im Norden..., s. 322-323; zob. też N. de Gyse-
laer, Phntasiekirche, Landesgalerie Hannover, Sammlung Dr. A. Pakzad oraz przypisany Hendri-
ckowi Aertsowi, Widok fantastycznego kościoła, Kolekcja prywatna Niderlandy: il. I i II na s. 157,
[w:] H. Jantzen, op. cit., s. 53-58, il. I i II na s. 157.
34 Hans Yredeman de Vries und die Renaissance im Norden..., s. 29, 165, 362.

219