Instytut Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]; Zakład Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]: Porta Aurea: Rocznik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego (7-8.2009)

9. Paul Vredeman de Vries, Chrystus przepędza przekupniów ze świątyni, 1609, Haga, Handel dziełami
sztuki Hoogsteder i Hoogsteder, 1995
podobnie jak wiedeński (ok. 1597) (il. 6), wykazuje tendencje do ścisłej i na-
tłoczonej kompozycji, w której dominują formy masywne i przysadziste.
Obrazy artysty wykonane po 1605 r., kiedy był wymieniany jako samodziel-
ny malarz pracujący w Amsterdamie, są nie tylko bardziej rozbudowane,
ale odznaczają się też większą przejrzystością, choć masywność formy zo-
staje utrzymana. Jeszcze obraz z Rochester, pochodzący z okresu przebywa-
nia w Gdańsku i posiadający sygnaturę z datą 1595, wykazuje uzależnienie
od stylu ojca i upodobanie do filigranowego ornamentu maswerków i łuków
Tudorów46. Ten ostatni szczegół można również zobaczyć we wszystkich oma-
wianych obrazach malarza. Gdańska praca Paula Vredemana mogła powstać
jeszcze przed 1600 r.
Wspomnieć wypada, że na prawej dolnej krawędzi płyty widoczna jest za-
chowana słabo czytelna, malowana laserunkami sygnatura, z której w zwykłym
oświetleniu wyraźnie widać dużą wykaligrafowaną literę P4 . To pozostałość syg-
natury domalowanej później. Właściwa sygnatura artysty, która stała się lepiej
46 Hans Vredeman de Vries und die Renaissance im Norden..., s. 320-322.
47 Wykonane w podczerwieni zdjęcie dowodzi, że podpis został namalowany laserunkami
i uległ częściowemu rozmyciu prawdopodobnie podczas dawniejszej ingerencji konserwator-
skiej, polegającej na oczyszczeniu deski rozpuszczalnikiem - Opinia dotycząca analizy zdjęć
wykonanych w podczerwieni obrazu „Wnętrze kościoła” z Muzeum Narodowego w Gdańsku wy-

224