DOI Artikel:
Torbus, Tomasz: Zamki graniczne czy tylko zamki położone na granicy? Problematyka zamków krzyżackich na Pomorzu Gdańskim (1308-1410)
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.28181#0018
II. 4. Świecie, sylwetka zamku ze stołpem,
fot. Tomasz Torbus, 1992
Steinbrecht zauważył jako pierwszy, że założenie w Świeciu przypomi-
na zamki budowane po 1332 r. przez arcybiskupa Kolonii, Walrama von Jiili-
cha. Przyczyn tych podobieństw upatrywał w nadreńskim pochodzeniu obu
komturów Świecia, Conrada von Bruningsheima i Gunthera von Hohen-
steina14. Tak więc zarówno w Świeciu, jak i w zamku Zulpich koło Kolonii
zastosowano zasadę flankowania murów zamkowych wieżami, występującą
w architekturze zamkowej Rzeszy jedynie w Nadrenii. W Prusach konsekwen-
tnie wykorzystano ją około połowy XIV w., poza Świeciem najprawdopodobniej
jedynie w Kłajpedzie i Bratianie.
Podobnie jak w zamku Zulpich - notabene pierwszy i jedyny raz wśród
zamków krzyżackich - wieża zwieńczona jest krenelażem z machikułami (ił. 6).
W zwieńczeniu półkoliście zamkniętych arkad podtrzymujących koronę krene-
lażu umieszczono otwory, pozwalające razić oblegających. Zarówno flankujące
wieże, jak i ta technika obronna na terenie Rzeszy występuje tylko w Nadre-
nii. Mamy więc do czynienia z unikatowym w Państwie Zakonnym założe-
niem zamkowym, które nie mogłoby powstać bez wpływu lub nawet czyn-
nego udziału architekta z zachodniej Europy, prawdopodobnie nadreńskiego
14 Conrad Steinbrecht, Die Baukunst des Deutschen Ritterordens in Preufien, Bd. 4, Die Ordens-
burgen der Hochmeisterzeit in Preufien, Berlin 1920, s. 23.
12
fot. Tomasz Torbus, 1992
Steinbrecht zauważył jako pierwszy, że założenie w Świeciu przypomi-
na zamki budowane po 1332 r. przez arcybiskupa Kolonii, Walrama von Jiili-
cha. Przyczyn tych podobieństw upatrywał w nadreńskim pochodzeniu obu
komturów Świecia, Conrada von Bruningsheima i Gunthera von Hohen-
steina14. Tak więc zarówno w Świeciu, jak i w zamku Zulpich koło Kolonii
zastosowano zasadę flankowania murów zamkowych wieżami, występującą
w architekturze zamkowej Rzeszy jedynie w Nadrenii. W Prusach konsekwen-
tnie wykorzystano ją około połowy XIV w., poza Świeciem najprawdopodobniej
jedynie w Kłajpedzie i Bratianie.
Podobnie jak w zamku Zulpich - notabene pierwszy i jedyny raz wśród
zamków krzyżackich - wieża zwieńczona jest krenelażem z machikułami (ił. 6).
W zwieńczeniu półkoliście zamkniętych arkad podtrzymujących koronę krene-
lażu umieszczono otwory, pozwalające razić oblegających. Zarówno flankujące
wieże, jak i ta technika obronna na terenie Rzeszy występuje tylko w Nadre-
nii. Mamy więc do czynienia z unikatowym w Państwie Zakonnym założe-
niem zamkowym, które nie mogłoby powstać bez wpływu lub nawet czyn-
nego udziału architekta z zachodniej Europy, prawdopodobnie nadreńskiego
14 Conrad Steinbrecht, Die Baukunst des Deutschen Ritterordens in Preufien, Bd. 4, Die Ordens-
burgen der Hochmeisterzeit in Preufien, Berlin 1920, s. 23.
12