DOI Artikel:
Woziński, Andrzej: Późnogotycka rzeźba monochromatyczna w Prusach
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.28181#0098
Andrzej
Woziński
II. 22. Mistrz Paweł
(warsztat?), Maria
z Dzieciątkiem, około
1515-1525, Braniewo, kościół
św. Katarzyny. Ostpreufiisches
Landesmuseum, Liineburg,
fot. Ostpreufiisches
Landesmuseum, Liineburg
Późniejsi badacze nie kwestionowali tej atrybu-
cji93. Do 1944 r. znajdowała się w tym miejscu,
po czym na wiele lat zaginęła. W 1997 r. Ron-
ny Kabus opublikował fotografię rzeźby Marii
z Dzieciątkiem na sierpie Księżyca, która jako
depozyt Republiki Federalnej Niemiec trafi-
ła w 1994 r. do Ostpreufiisches Landesmuseum
w Liineburgu94. Stwierdził, że dzieło wykazu-
je podobieństwo do prac gdańskiego rzeźbia-
rza Mistrza Pawła i prawdopodobnie pochodzi
z Warmii. Porównanie tej rzeźby z archiwalnymi
fotografiami95 nie pozostawia wątpliwości, że jest
to rzeźba ze świecznika z Braniewa. W niedaw-
nej publikacji Kabus podał również taką prowe-
niencję dzieła96. Z pierwotnej podwójnej figury
Marii z Dzieciątkiem o wysokości 70 cm zacho-
wała się jedna jej część (ił. 22)97. W porównaniu
z innymi pracami Mistrza Pawła rzeźba z Bra-
niewa wydaje się być dziełem nieco słabszym,
co widać zwłaszcza w partii twarzy Marii, jed-
nak wiele cech jest typowych dla tego twórcy,
jak bordiury szat zdobione ukośną kratką, pół-
okrągły wykrój dekoltu z wystającą spod niego
drobno plisowaną szatą spodnią z prostym, uję-
tym wzorzystym obszyciem, wycięciem pod szyją
oraz drobne owalne zagłębienia na połach płasz-
cza. Ponadto Maria z Braniewa, podobnie jak inne
prace tego rzeźbiarza, ma złożoną, rozbudowaną
w głąb strukturę przestrzenną, zwłaszcza w partii
szat, obfitującą w głębokie wcięcia i wywinięcia
draperii. Figurę pokrywa polichromia. Według
informacji uzyskanych z Ostpreufiisches Landes-
93 Pełny wykaz literatury zob. Woziński, Późnogotycka rzeźba..., kat. 13.
94 Ostpreussen. Landschaft - Geschichte - Kultur im Ostpreussischen Landesmuseum Luneburg,
hrsg. von Ronny Kabus, Husum 1997, s. 73, 98, tabl. 18.
95Anton Ulbrich, Kunstgeschichte Ostpreussens..., s. 91, ił. 59 oraz w zbiorach Instututu
Herdera w Marburgu, nr neg. 202554.
96 Ronny Kabus, Das Ostpreufiische Landesmuseum in Luneburg zwischen Ruckbesin-
nung und Zukunftsorientierung, „Vernissage”, „Die Zeitschrift zur Ausstełung” 2004, Jh 12,
Nr. 27: Erinnerung & Vision. Museen zur Geschichte und Kultur der Deutschen im ostlichen
Europa..., s. 17.
97 Informację o stanie zachowania rzeźby i o tym, że wcześniej znajdowała się w prywat-
nej niemieckiej kolekcji, otrzymałem od kustosza Ostpreufiisches Landesmuseum w Liineburgu,
dr. Jorna Barfoda, któremu za nie, jak i za przesłane zdjęcia uprzejmie dziękuję.
92
Woziński
II. 22. Mistrz Paweł
(warsztat?), Maria
z Dzieciątkiem, około
1515-1525, Braniewo, kościół
św. Katarzyny. Ostpreufiisches
Landesmuseum, Liineburg,
fot. Ostpreufiisches
Landesmuseum, Liineburg
Późniejsi badacze nie kwestionowali tej atrybu-
cji93. Do 1944 r. znajdowała się w tym miejscu,
po czym na wiele lat zaginęła. W 1997 r. Ron-
ny Kabus opublikował fotografię rzeźby Marii
z Dzieciątkiem na sierpie Księżyca, która jako
depozyt Republiki Federalnej Niemiec trafi-
ła w 1994 r. do Ostpreufiisches Landesmuseum
w Liineburgu94. Stwierdził, że dzieło wykazu-
je podobieństwo do prac gdańskiego rzeźbia-
rza Mistrza Pawła i prawdopodobnie pochodzi
z Warmii. Porównanie tej rzeźby z archiwalnymi
fotografiami95 nie pozostawia wątpliwości, że jest
to rzeźba ze świecznika z Braniewa. W niedaw-
nej publikacji Kabus podał również taką prowe-
niencję dzieła96. Z pierwotnej podwójnej figury
Marii z Dzieciątkiem o wysokości 70 cm zacho-
wała się jedna jej część (ił. 22)97. W porównaniu
z innymi pracami Mistrza Pawła rzeźba z Bra-
niewa wydaje się być dziełem nieco słabszym,
co widać zwłaszcza w partii twarzy Marii, jed-
nak wiele cech jest typowych dla tego twórcy,
jak bordiury szat zdobione ukośną kratką, pół-
okrągły wykrój dekoltu z wystającą spod niego
drobno plisowaną szatą spodnią z prostym, uję-
tym wzorzystym obszyciem, wycięciem pod szyją
oraz drobne owalne zagłębienia na połach płasz-
cza. Ponadto Maria z Braniewa, podobnie jak inne
prace tego rzeźbiarza, ma złożoną, rozbudowaną
w głąb strukturę przestrzenną, zwłaszcza w partii
szat, obfitującą w głębokie wcięcia i wywinięcia
draperii. Figurę pokrywa polichromia. Według
informacji uzyskanych z Ostpreufiisches Landes-
93 Pełny wykaz literatury zob. Woziński, Późnogotycka rzeźba..., kat. 13.
94 Ostpreussen. Landschaft - Geschichte - Kultur im Ostpreussischen Landesmuseum Luneburg,
hrsg. von Ronny Kabus, Husum 1997, s. 73, 98, tabl. 18.
95Anton Ulbrich, Kunstgeschichte Ostpreussens..., s. 91, ił. 59 oraz w zbiorach Instututu
Herdera w Marburgu, nr neg. 202554.
96 Ronny Kabus, Das Ostpreufiische Landesmuseum in Luneburg zwischen Ruckbesin-
nung und Zukunftsorientierung, „Vernissage”, „Die Zeitschrift zur Ausstełung” 2004, Jh 12,
Nr. 27: Erinnerung & Vision. Museen zur Geschichte und Kultur der Deutschen im ostlichen
Europa..., s. 17.
97 Informację o stanie zachowania rzeźby i o tym, że wcześniej znajdowała się w prywat-
nej niemieckiej kolekcji, otrzymałem od kustosza Ostpreufiisches Landesmuseum w Liineburgu,
dr. Jorna Barfoda, któremu za nie, jak i za przesłane zdjęcia uprzejmie dziękuję.
92