DOI Artikel:
Patyra, Jowita: Wybrane zagadnienia narracji obrazowej na przykładzie Apokalipsy z Angers
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.27562#0049
ROCZNIKI HUMANISTYCZNE
Tom XLVII, zeszyt 4 - 1999
JOWITA PATYRA
Lublin
WYBRANE ZAGADNIENIA NARRACJI OBRAZOWEJ
NA PRZYKŁADZIE APOKALIPSY Z ANGERS
Cykl monumentalnych tkanin obrazujących objawienie św. Jana, czyli tzw.
Apokalipsa z Angers, to dzieło niezwykle interesujące, którego pozycja w his-
torii sztuki średniowiecznej jest szczególna, nie tylko ze względu na jego
wysoką rangę artystyczną. Jest to jeden z najwcześniejszych i zarazem naj-
większy zachowany do dziś zespół tkanin o tematyce historycznej (tapisserie
historiée), jakie zaczęły się pojawiać obok dzieł czysto ornamentalnych
w 2. poł. XIV w.1 Od tego momentu datuje się gwałtowny rozwój oraz
wzrost popularności sztuki tkackiej, która swe apogeum przeżywać będzie
w następnych stuleciach. Specyfiką Apokalipsy z Angers jest jej bardzo
bliskie powiązanie z miniatorstwem. Ikonografia tapiserii łączy je bezpo-
średnio z grupą iluminowanych apokalips anglo-francuskich, powstających
jako odrębne zjawisko w sztuce od połowy XIII w. Na temat rękopisów z tej
grupy istnieje obszerna literatura, która podejmuje kwestie dotyczące gene-
zy i systematyzacji typów ikonograficznych, przeprowadza analizy stylu2.
1 ]. G u i f f r e y, La Tapisserie aux XIVe et XVe siècles, w: Histoire de T Art, ed.
A. Michel, vol. III, p. 1, Paris 1907, s. 545; A. D‘H u 1 s t, Tapisseries Flamandes du XIVe
au XVIIIe siecle, Bruxelles 1966, s. XVI; F. J o u b e r t, L'Apocalypse d’Angers et les débuts
de la tapisserie historiée, „Bulletin Monumental”, 1981, nr 139, s. 101-110.
2 Do najważniejszych prac na ten temat należą: L. D e 1 i s 1 e, P. M e y e r, L’Apo-
calypse en Français au XIIIe siècle, Bibl.Nat. Fr. 403, Paris 1901; M. R. J a m e s, Apoca-
lypse in Art, London 1931, The Schweich Lectures of the British Academy. G. H e n d e r-
s o n, Studies in English Manuscript Illumination, Part I-II, „Journal of the Warburg and
Courtauld Institutes”, 30(1967), s. 71-137, Part III, „Journal of the Warburg and Courtauld
Institutes”, 31(1968), s. 103-147; T. M r o c z k o, Geneza ikonografii Apokalipsy Wrocław-
skiej, „Roczniki Historii Sztuki”, 7(1979), s. 47-106; P. K. K 1 e i n, Endzeiterwartung and
Ritterideologie, Die englichen Bilderapokalypsen der Friihgotik und MS Douce 180, Graz 1983.
Tom XLVII, zeszyt 4 - 1999
JOWITA PATYRA
Lublin
WYBRANE ZAGADNIENIA NARRACJI OBRAZOWEJ
NA PRZYKŁADZIE APOKALIPSY Z ANGERS
Cykl monumentalnych tkanin obrazujących objawienie św. Jana, czyli tzw.
Apokalipsa z Angers, to dzieło niezwykle interesujące, którego pozycja w his-
torii sztuki średniowiecznej jest szczególna, nie tylko ze względu na jego
wysoką rangę artystyczną. Jest to jeden z najwcześniejszych i zarazem naj-
większy zachowany do dziś zespół tkanin o tematyce historycznej (tapisserie
historiée), jakie zaczęły się pojawiać obok dzieł czysto ornamentalnych
w 2. poł. XIV w.1 Od tego momentu datuje się gwałtowny rozwój oraz
wzrost popularności sztuki tkackiej, która swe apogeum przeżywać będzie
w następnych stuleciach. Specyfiką Apokalipsy z Angers jest jej bardzo
bliskie powiązanie z miniatorstwem. Ikonografia tapiserii łączy je bezpo-
średnio z grupą iluminowanych apokalips anglo-francuskich, powstających
jako odrębne zjawisko w sztuce od połowy XIII w. Na temat rękopisów z tej
grupy istnieje obszerna literatura, która podejmuje kwestie dotyczące gene-
zy i systematyzacji typów ikonograficznych, przeprowadza analizy stylu2.
1 ]. G u i f f r e y, La Tapisserie aux XIVe et XVe siècles, w: Histoire de T Art, ed.
A. Michel, vol. III, p. 1, Paris 1907, s. 545; A. D‘H u 1 s t, Tapisseries Flamandes du XIVe
au XVIIIe siecle, Bruxelles 1966, s. XVI; F. J o u b e r t, L'Apocalypse d’Angers et les débuts
de la tapisserie historiée, „Bulletin Monumental”, 1981, nr 139, s. 101-110.
2 Do najważniejszych prac na ten temat należą: L. D e 1 i s 1 e, P. M e y e r, L’Apo-
calypse en Français au XIIIe siècle, Bibl.Nat. Fr. 403, Paris 1901; M. R. J a m e s, Apoca-
lypse in Art, London 1931, The Schweich Lectures of the British Academy. G. H e n d e r-
s o n, Studies in English Manuscript Illumination, Part I-II, „Journal of the Warburg and
Courtauld Institutes”, 30(1967), s. 71-137, Part III, „Journal of the Warburg and Courtauld
Institutes”, 31(1968), s. 103-147; T. M r o c z k o, Geneza ikonografii Apokalipsy Wrocław-
skiej, „Roczniki Historii Sztuki”, 7(1979), s. 47-106; P. K. K 1 e i n, Endzeiterwartung and
Ritterideologie, Die englichen Bilderapokalypsen der Friihgotik und MS Douce 180, Graz 1983.