Rocznik Historii Sztuki (7.1969)

298

JERZY ŁOZIŃSKI

45. Frampol. Kielich, 1492 46. Wojkowice Kościelne. Lawaterz, druga ćwierć XV w

downictwa ziemiańskiego z pierwszej połowy XVII wieku, jak np. pałace w Działoszynie wieluńskim50
Kalinowej w Kaliskiem51, małopolskie dwory w Widucłiowej k. Buska (ryc. 11), koneckich Skotnikach,
Dobieszowicach k. Będzina czy zatarty przebudowami dwór w Bziu Zameckim na Górnym Śląsku.
Dworskie i pałacowe budownictwo XVI—XVII wieku na Opolszczyźnie (m. in. szereg nowo odkry-
tych obiektów w Rozkochowie, Sciborzu, Piotrkowicach Nyskich, Janowej i in.) stało się już, w wy-
niku pełnej inwentaryzacji województwa, przedmiotem osobnego opracowania52.

Wśród pokazanych przez Katalog, a nie objętych przedtem szczegółowymi badaniami rezydencji
osiemnastowiecznych wysuwa się na czoło pałac w wielkopolskim Pępowie (ryc. 12), niewątpliwie
ważne ogniwo w rozwoju architektury barokowej w Polsce. Spośród mało znanych i silnie na ogół
zniszczonych założeń dworsko-pałacowych z połowy i drugiej połowy tego stulecia na terenie woje-
wództwa lubelskiego (jak w Oszczowie, Dorohusku czy Serebryszczach — to ostatnie przypisane Paw-
łowi Fontanie) wymienić szczególnie warto okazały zespół (przekształcony w czasach Królestwa Pol-
skiego) w Strzyżowie nad Bugiem.

Znajomość dworów polskich mimo zniszczeń wojennych i powojennych (m. in. już w trakcie przepro-
wadzania inwentaryzacji zniknął z powierzchni ziemi szereg obiektów odnotowanych jedynie w archi-
wakiych maszynopisach katalogów) wzbogaciła się o mało znane przykłady (np. Stryszów czy Wielka
Wieś w Krakowskiem, Wierzbica w Lubelskiem, Łąki Kościelne w Kutnowskiem, Prymusowa Wola

50 Stan po odbudowie zob. „Ochrona Zabytków", 1.15, 1962, nr 2, s. 71—73.

51 Por. Z. Białłowicz-Krygierowa, Dwór w Kalinowej, [w:] Studia i materiały do dziejów Wielkopolski i Pomorza,
1.13, 1962, s. 7—19.

52 T. Chrzanowski, Architektura zamków i dworów z XVI i XVII wieku na terenie woj. opolskiego, „Biul. Hist. Szt.",
t. 27. 1965. nr 3. s. 277—284.