DOI Artikel:
Targosz, Karolina: "Aloes": agawa z ogrodu zamkowego w Głogówku
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14576#0066
60 KAROLINA TARGOSZ
Na cześć rodziny Oppersdorffów i ich aloesu ułożył Sachs łaciński panegiryk, jakby inskrypcję na
pomniku nagrobnym (cippus). Ponieważ w języku łacińskim „aloe" jest rodzaju żeńskiego, co pozwala przy-
równywać ją do matki, w tłumaczeniu polskim zachowujemy formę łacińską15.
Siste viator
mortalitatis duram legem
flores colligendo
ex florescente Aloë lege
et vitae tuae leges inde selige
vixit
heu!
vixit
Aloë
delitium domini
decus hortorum
splendor Silesiae
stupor spectatorum
non cum ephemeris unum saltem diem
sed paulo maiore paucorum mensium spatio
in flore
florae miraculum
cum ipsa exsucca exaresceret
tôt foetuum clade orbata
moerore confecta
quasi liberorum fato viva superesse nollet
haec Aloë
Oppersdorfiana
Silesiaca
in ipso flore aetatis
anno aetatis suae
XXXI
ab orbe redemto
MDCLXII
ipsius Naturae indultu
a Genio loci impraegnata
facta est foecundissima mater
numerosissimae
pulcherrimae
prolis
crocei vultus quasi Aurorae progenies
Niobe prolis multitudine superbiens
una die omen vidit spem successionis
pereuntem
ipsa prae moerore saxea facta:
gravida haec Aloë
cum pariter elegantia et numéro
numerosi partus superbiret
quo prima in Silesiae terris
Naturae limites transgressa
in frigidis terris foecunda
foecunditatem soli
declarasset
heu!
nunquam resurrectura
et gremium
et diem
cum omni proie clausit
ad initium
Zatrzymaj się przechodniu
śmiertelności twarde prawo
kwiaty zbierając
z kwitnącej Aloë czytaj
i życia twojego prawa stąd wybieraj
żyła
ach!
żyła
Aloë
rozkosz pana
ozdoba ogrodów
wspaniałość Śląska
zdumienie patrzących
niejako efemeryda jednego zaledwie dnia
lecz na przestrzeni kilku miesięcy
w kwiecie
cud flory
gdy ona sama pozbawiona soku zwiędła
tylu płodów klęską osierocona
żałością wyniszczona
tak jakby śmierci dzieci przeżyć nie chciała
taż Aloë
Oppersdorfiańska
Śląska
w samym kwiecie wieku
roku wieku swego
XXXI
od świata Odkupienia
MDCLXII
z przyzwolenia samej Natury
przez geniusza tego miejsca zapłodniona
stała się najpłodniejszą matką
bardzo licznego
najpiękniejszego
potomstwa
0 szafranowym obliczu jakby dzieci Aurory
nad Niobe ilością potomstwa pyszniąc się
jednego dnia zobaczyła wróżbę nadziei dziedzictwa
ginącą
sama z powodu żałości skamieniała
brzemienna Aloë
chociaż zarówno pięknem jak i liczbą
mnogiego porodu pyszniła się
jako że pierwsza na śląskich ziemiach
natury granice przekroczyła
w zimnych krainach płodna
płodność słońcu
oznajmiła
niestety!
nie mająca już nigdy zmartwychwstać
1 łono
i dzień
z całym potomstwem zamknęła
na początku
15 Za weryfikację tłumaczenia dziękuję mgr Annie Kozłowskiej. W tekście łacińskim ograniczyłam liczbę dużych liter, w ślad
za tekstem łacińskim nie stosowałam w tłumaczeniu interpunkcji.
Na cześć rodziny Oppersdorffów i ich aloesu ułożył Sachs łaciński panegiryk, jakby inskrypcję na
pomniku nagrobnym (cippus). Ponieważ w języku łacińskim „aloe" jest rodzaju żeńskiego, co pozwala przy-
równywać ją do matki, w tłumaczeniu polskim zachowujemy formę łacińską15.
Siste viator
mortalitatis duram legem
flores colligendo
ex florescente Aloë lege
et vitae tuae leges inde selige
vixit
heu!
vixit
Aloë
delitium domini
decus hortorum
splendor Silesiae
stupor spectatorum
non cum ephemeris unum saltem diem
sed paulo maiore paucorum mensium spatio
in flore
florae miraculum
cum ipsa exsucca exaresceret
tôt foetuum clade orbata
moerore confecta
quasi liberorum fato viva superesse nollet
haec Aloë
Oppersdorfiana
Silesiaca
in ipso flore aetatis
anno aetatis suae
XXXI
ab orbe redemto
MDCLXII
ipsius Naturae indultu
a Genio loci impraegnata
facta est foecundissima mater
numerosissimae
pulcherrimae
prolis
crocei vultus quasi Aurorae progenies
Niobe prolis multitudine superbiens
una die omen vidit spem successionis
pereuntem
ipsa prae moerore saxea facta:
gravida haec Aloë
cum pariter elegantia et numéro
numerosi partus superbiret
quo prima in Silesiae terris
Naturae limites transgressa
in frigidis terris foecunda
foecunditatem soli
declarasset
heu!
nunquam resurrectura
et gremium
et diem
cum omni proie clausit
ad initium
Zatrzymaj się przechodniu
śmiertelności twarde prawo
kwiaty zbierając
z kwitnącej Aloë czytaj
i życia twojego prawa stąd wybieraj
żyła
ach!
żyła
Aloë
rozkosz pana
ozdoba ogrodów
wspaniałość Śląska
zdumienie patrzących
niejako efemeryda jednego zaledwie dnia
lecz na przestrzeni kilku miesięcy
w kwiecie
cud flory
gdy ona sama pozbawiona soku zwiędła
tylu płodów klęską osierocona
żałością wyniszczona
tak jakby śmierci dzieci przeżyć nie chciała
taż Aloë
Oppersdorfiańska
Śląska
w samym kwiecie wieku
roku wieku swego
XXXI
od świata Odkupienia
MDCLXII
z przyzwolenia samej Natury
przez geniusza tego miejsca zapłodniona
stała się najpłodniejszą matką
bardzo licznego
najpiękniejszego
potomstwa
0 szafranowym obliczu jakby dzieci Aurory
nad Niobe ilością potomstwa pyszniąc się
jednego dnia zobaczyła wróżbę nadziei dziedzictwa
ginącą
sama z powodu żałości skamieniała
brzemienna Aloë
chociaż zarówno pięknem jak i liczbą
mnogiego porodu pyszniła się
jako że pierwsza na śląskich ziemiach
natury granice przekroczyła
w zimnych krainach płodna
płodność słońcu
oznajmiła
niestety!
nie mająca już nigdy zmartwychwstać
1 łono
i dzień
z całym potomstwem zamknęła
na początku
15 Za weryfikację tłumaczenia dziękuję mgr Annie Kozłowskiej. W tekście łacińskim ograniczyłam liczbę dużych liter, w ślad
za tekstem łacińskim nie stosowałam w tłumaczeniu interpunkcji.