Rocznik Historii Sztuki (39.2014)

O PERSPEKTYWIE MALARSKIEJ

23

feslC ■ ' t-JopI- L WUngs1sTS> ■ Urf^cił

-T><>. -Hb lin^Ua.. #

Utł^eloTTJ -Ut^fn <£f - w ant hmte «m~*<37 £e* łaU-
f* fer. hafx.&f, UtfHAnlbkA^ ^nrn-w

U.Ł.4.. Vl.-pwwo V*C»4łV-‘^|n»o^V- *f*» jU Ufcajk fec.-m.4t'
><Hiv hapL £?■£.>* «* fec-(ff|A}^--j)w jn-omncjuo aUtłgelćft- Ąe~^
iłkspućf-jlhngolć^b. ^inwjV-W triAnptli .4Smo &C.0t~

jUlwg^«va - V Un<ę>h» rp.<^>hv'tf& L»»jp*1<Cfc,

a1a»r£*L> ,fl. tjudL ^A7fc£-. H}d nnA \inHu*

c-mtłtyhw^ A^t>6". dt*V~ju -^, e-Jy^StuthxH&tF-- in-fciirtł* - I- 'H ■-
ft-jt. I< Aptt&fJ-artltfr C^.m ■jx*m!h** I?• *$p^ IaI-

-l?c fec • ^ Crf. <?r gfltłiW /A, fy l- CXht<tn

C|»K?- f<mo <*jK»\l ~T>iK7n<« 1 aWpt. hc-effc^ |ntt JU^ttA..

.\UAn^»]t». \ ■ tabala. .^- •”*!&* 1 J<Anh{-A V~ ,

frłr/tY .

lincA- >01 kajć-CYjHali’ g$-*|t?A.

fafp- jnu Y^fnyiz. t*tuhvx> mAguH&atn

*pfto vA kuĄ* *|?s«Tyh>.

£~ Ntc-mp?*. j*A punh>.^> \wfy~ tfcjKalt - fez*■ eńr^bGr,c-ł-6c.

*pnv-|yt*dptrsm«A A t-jmuH?.A.ne/ŁV -~Pe-.'huts cfc £>C.^r«*A
rnA^tm^- angoU* cfy<*~nti j-AF-ATTYt*- . l~A-jn-ovtA,. me*njV ima Itna^
emal |ia .a^*c|«4T?lo h*|uAci Wlongtjf^c^ |o|n^ AlUe|uAlf-^mr

ę\?hu*r {Temali *&C• C"*kP045rCQC* jli.-A, yiM *|>t-‘opm<JMA- atjałw!*^

?a . f Hnhs. a. 21&. 7\c. -pm' fb-hn • aś~Vs>

JiWE conbgtw pmata &c. m -puntw• (?*• Ikn

.>»f-iia.l>a|^..fec. hr'mA(gi>v*e-V^*~
la-rłwŁs- a - ^IlalsApt M^S~ . f|:sl-if,h At>^s)c -j3T*o^mrt la kipi 6~C ^Jrl)

11.2. Piero della Francesca, De prospectiva pingendi, ok. 1472-1492, rękopis (Mss. Regg. A 41/2),

Biblioteca Panizzi, Reggio Emilia, k. 2v.

Choć w rękopisie z Reggio Emilia tekst jest dziełem kopisty, to uwagi na marginesach oraz ilustracje wyszły spod ręki Piera, dodatkowo
ilustracje są wykonane staranniej niż w egzemplarzu traktatu z Parmy będącym w całości dziełem Piera
(J.R. Banker, Piero della Francesca: artist & man, Oxford University Press, Oxford-New York 2014, s. 185-188).

Wszystkie reprodukcje ilustracji z tego egzemplarza za:
http://digilib.netribe.it/bdr01/Sezione.jsp?idSezione=50 [dostęp 11.08.2014]; dalej jako: Mss. Regg. A 41/2.

samej proporcji, zaś część linii między prostymi będzie pozostawała do podstawy w takim samym sto-
sunku, w jakim [pozostają] całe proste do części kończących się w punkcie.

[VI] Jeśli dwie takie same, równoległe linie padają pionowo na [trzecią] linię i z danego punktu wychodzą
dwie linie prowadzące do krańców bliższej [linii] oraz dwie linie do krańców tej dalszej [pionowej linii],
to - twierdzę - że jeśli dolne ich [tj. pionownych linii] krańce są położone poniżej punktu, wówczas
dolny kraniec dalszej będzie się jawił wyżej niż dolny kraniec bliższej, i że jeśli górne krańce owych linii
położone są powyżej punktu, wówczas kraniec dalszej będzie się jawił niżej [niż kraniec bliższej linii].

[VII] Jeśli prosta jest podzielona na kilka równych części, a z [punktów] podziałów wychodzą linie i koń-
czą się w tym samym punkcie, to utworzą one w owym punkcie nierówne kąty; linie krótsze utworzą
większe kąty niż dłuższe.

[VIII] Jeśli nad daną prostą podzieloną na kilka części poprowadzi się linię równoległą i z [punktów]
podziałów pierwszej poprowadzi się linie kończące się w jednym punkcie, to podzielą one linię równoległą
[tj. tę powyżej] zgodnie z proporcjami [podziałów] pierwszej linii.

[IX] Jeśli na czworobocznej (ąuadrilateraj1 powierzchni poprowadzi się przekątną, to ta podzieli ją na
dwie takie same części; a jeśli poprowadzi się linie równoległe do [określonych] boków, to podzielą one
przekątną, [pozostałe] boki i siebie w takiej samej proporcji.

1 Z dowodu i ilustracji wynika, że chodzi o kwadrat; podobnie w kolejnych „zagadnieniach”.