DOI article:
Miziołek, Jerzy: "Sacrarium fieri pulchrum, firmum ac solidum": wawelskie tabernakulum Padovana
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.19898#0071
14. Cyborium-tempietto w kościele Mariackim w Kra-
kowie, fragment (fot. J. Langda)
mieni w naszym tempietcie, o czym mówimy ni-
żej, może być jeszcze jednym elementem wspie-
rającym postawioną tutaj hipotezę.
Bogata, płaskorzeźbiona dekoracja odróżnia
zdecydowanie tempietto z Modlnicy od tempietta
Mariackiego, jednakże ■— podobnie jak w przy-
padku swego nagrobka, Tomicki, gustujący w
ornamentyce, mógł zażądać tak bogato zdobione-
go dzieła 42.
Przeprowadzone dotychczas poszukiwania po-
zwalają dokonać częściowej rekonstrukcji wa-
welskiego sacrarium (fig. 22). By uczynić ją bar-
dziej prawdopodobną, należy raz jeszcze odwołać
Id. Cyborium-tempietto w kościele Mariackim w Kra-
kowie, fragment (fot. J. Langda)
się do nagrobka biskupa Piotra Tomickiego; jak
w tym dziele, tak i w zestawionych fragmen-
tach wawelskiego tabernakulum (fig. 22) dostrzec
można nie tylko takie same rozetki, maureskę
z delfinami i faliste promienie, lecz także po-
dobnie rzeźbioną arabeskę (fig. 6—8) 43. Na taber-
nakulum ozdabia ona pilastry za aniołami (fig.
24) i spodnią część tempietta {fig. 2). na nagrob-
ku zaś pojawia się w obramieniu płaskorzeźby
z Matką Boską (fig. 4 i 23). W obu przypadkach
zawiera motywy spłaszczonego trójliścia i kó-
łeczka nawleczonego na łodygę, ma groszkowane
tło, jest delikatna i płaska (fig. 22, 23).
Masaccio and the Early Renaissance. The Circular Plan
[w:] The Painter's Choise, New York 1976, s. 70 nn.;
E. Battisti, Brunelleschi. The Complete Work, Lon-
don 1981, s. 77 nn., il. 72 nn.; P. B a r o 1 s k y, Toward
the Inter pretation oj the Pazzi Chapel (Journal of the
Society of Architectural Historians, 32, 1971, s. 228 nn.).
42 O wpływie Tomickiego na wykonywane dla nie-
go przez Padovana dzieła pisali Estreicher, Paga-
czewski, o. c, s. 156 nn. Zob. też Kopera, o.c, s.
235 nn.
43 Na temat arabeski w tym nagrobku: Burnato-
w a, o.c, s. 68 nn. i il. 38. W literaturze o sztuce brak
jest wciąż nowoczesnych opracowań na temat ornamen-
tu renesansowego. Podobnie rzeźbiona arabeska, nadto
z motywem kółeczka nawleczonego na łodygę występu-
je na nagrobku Anny Szydłowieckiej w Opatowie z r.
1536, zob. K o z a k i e w i c z o w i e, o.c, il. 61 do tekstu
na s. 37.
67
kowie, fragment (fot. J. Langda)
mieni w naszym tempietcie, o czym mówimy ni-
żej, może być jeszcze jednym elementem wspie-
rającym postawioną tutaj hipotezę.
Bogata, płaskorzeźbiona dekoracja odróżnia
zdecydowanie tempietto z Modlnicy od tempietta
Mariackiego, jednakże ■— podobnie jak w przy-
padku swego nagrobka, Tomicki, gustujący w
ornamentyce, mógł zażądać tak bogato zdobione-
go dzieła 42.
Przeprowadzone dotychczas poszukiwania po-
zwalają dokonać częściowej rekonstrukcji wa-
welskiego sacrarium (fig. 22). By uczynić ją bar-
dziej prawdopodobną, należy raz jeszcze odwołać
Id. Cyborium-tempietto w kościele Mariackim w Kra-
kowie, fragment (fot. J. Langda)
się do nagrobka biskupa Piotra Tomickiego; jak
w tym dziele, tak i w zestawionych fragmen-
tach wawelskiego tabernakulum (fig. 22) dostrzec
można nie tylko takie same rozetki, maureskę
z delfinami i faliste promienie, lecz także po-
dobnie rzeźbioną arabeskę (fig. 6—8) 43. Na taber-
nakulum ozdabia ona pilastry za aniołami (fig.
24) i spodnią część tempietta {fig. 2). na nagrob-
ku zaś pojawia się w obramieniu płaskorzeźby
z Matką Boską (fig. 4 i 23). W obu przypadkach
zawiera motywy spłaszczonego trójliścia i kó-
łeczka nawleczonego na łodygę, ma groszkowane
tło, jest delikatna i płaska (fig. 22, 23).
Masaccio and the Early Renaissance. The Circular Plan
[w:] The Painter's Choise, New York 1976, s. 70 nn.;
E. Battisti, Brunelleschi. The Complete Work, Lon-
don 1981, s. 77 nn., il. 72 nn.; P. B a r o 1 s k y, Toward
the Inter pretation oj the Pazzi Chapel (Journal of the
Society of Architectural Historians, 32, 1971, s. 228 nn.).
42 O wpływie Tomickiego na wykonywane dla nie-
go przez Padovana dzieła pisali Estreicher, Paga-
czewski, o. c, s. 156 nn. Zob. też Kopera, o.c, s.
235 nn.
43 Na temat arabeski w tym nagrobku: Burnato-
w a, o.c, s. 68 nn. i il. 38. W literaturze o sztuce brak
jest wciąż nowoczesnych opracowań na temat ornamen-
tu renesansowego. Podobnie rzeźbiona arabeska, nadto
z motywem kółeczka nawleczonego na łodygę występu-
je na nagrobku Anny Szydłowieckiej w Opatowie z r.
1536, zob. K o z a k i e w i c z o w i e, o.c, il. 61 do tekstu
na s. 37.
67